8:41 SA
Thứ Năm
28
Tháng Ba
2024

MÂM NGŨ QUẢ NGÀY TẾT

04 Tháng Hai 201112:00 SA(Xem: 19268)



Mô tả ảnh.

blank




Tết Nguyên Đán là ngày lễ thiêng liêng của người Việt. Người Việt Nam chuẩn bị đầy đủ tinh thần và vật chất cho ngày Tết. Người Việt Nam theo tôn giáo nào cũng tôn trọng ngày Tết. Người theo Phật giáo và đạo thờ ông bà thời có một bàn thờ, trên bàn thờ, mâm trái cây là một điểm quan trọng. Mâm cúng hoa quả , bánh , xôi, thịt, hương, trà đều có mục đích bày tỏ lòng tôn kính tổ tiên và các bậc thánh thần.


Mô tả ảnh.


Nội dung mâm cúng thay đổi tùy theo từng nhà và từng vùng của đất nước, thường là ngũ quả .Ví dụ ở miền Bắc mâm ngũ quả cũng gọi là ngũ phẩm thường có 5 loại quả như chuối, bưởi, đào, hồng, quýt.Người ta thường lấy con số năm theo nghĩa các thứ trái cây là vũ trụ ( ngũ hành) , hay ngũ phúc ( tam đa ngũ phúc, ngũ phúc lâm môn), còn quả là kết quả. Đạo Phật chú trọng nhân quả thì trái cây lại mang màu sắc đặc biệt.


blank


Trong lễ cúng, người Bắc và Trung đều cúng chuối. Trồng chuối có ích lợi. Lá chuối để gói bánh chưng và gói cá, thịt, xôi, bánh. Bắp chuối (hoa chuối ) để nấu hay ăn sống với rau. Người ta ăn bún bò Huế với các thứ rau trong đó có bắp chuối.Bắp chuối nấu lươn thì tuyệt vời. Bắp chuối đem bóp thấu với đậu phụng da heo thì trở thành món cao lương mỹ vị.Trái chuối sứ cũng như sung làm món rau ăn rất ngon.


blank



Chuối chín để cúng và ăn. Thân chuối non luộc như một món rau. Củ chuối ( gốc cây chuối) luộc ăn được. Khi mất mùa, người ta thường ăn củ chuối. Cây chuối thường xắt nhỏ trộn cám cho heo ăn. Nói chung cây chuối rất có ich. Các gia đình Bắc và Trung đều trồng chuối. Hình ảnh cây chuối để đi sâu vào lòng dân tộc như truyện " Trần Minh khố chuối" và các câu ca dao:

chuoi
blank

Mẹ già như chuối ba hương,
Như xôi nếp luột, như đường mía lau.
 

Mẹ già như chuối chín cây, 
Gió đưa trái rụng con rầy mồ cô
 i.

Mẹ già như chuối chín cây
Gió đông cũng sợ, gió tây cũng buồn
 .

Mẹ già như chuối chín cây
Mong sao dâu được mỗi ngày mỗi ngoan. 


"Sá gì một nải chuối xanh 
Năm bảy người giành cho mủ dính tay" .

“ 
Gió đưa bụi chuối sau hè ”. 
Anh mê vợ bé bỏ bè con thơ.

Chuối khoe rằng chuối đồng trinh
 
Chuối ở một mình sao chuối có con.

Gió đưa bụi chuối te tàu
Chồng Nam vợ Bắc làm giàu ai ăn.

Chè, xôi, chuối đã trở thành món cúng thông thường trong gia đình miền Trung và Bắc.

Mâm trái cây là một bức họa đủ màu sắc. Chuối, cam, bưởi, táo, để vào một mâm thờ xếp theo thứ tự trên nhỏ dưới to là một nghệ thuật phối hợp khối và màu sắc.
 


blank
Mâm ngũ quả miền Bắc
 

blank
Mam quả của người miền Bắc có cả những trái ớt màu đỏ nổi bật

Thời gian tết ở miền Trung rơi vào mùa đông nghiệt ngã, lại chịu nhiều bão lụt, cây trái đặc sản địa phương rất hiếm. Hơn nữa, miền Trung nghèo, đất sỏi đá, it hoa quả, nhất là vùng thôn quê, gặp ngày đông tháng giá, cây cối suy tàn nên hiếm trái cây, chợ búa cũng thiếu thốn cho nên đa số dân chúng thôn quê có gì cúng nấy, phần lớn là cúng nải chuối, nhà giàu có hoặc gặp buổi chợ đông hàng về thì mới có cam xã Đoài, hay trái cây Sàigòn. Do vậy mâm ngũ quả không có nét đặc trưng nhất định của địa phương, mua được gì , nhà có gì cúng nấy, không nhất thiết là ngũ quả hay tam quả .

blank
Mâm ngũ quả miền Trung 


blank
Mâm ngũ quả miền Trung

Miền Nam khí hậu ấm áp, đất tốt, có nhiều loại trái cây lại nhập cảng nhiều loại trái cây nên mâm ngũ phẩm rất đa dạng và phong phú.


blank

Mâm ngũ quả miền Nam
 

blank
Mâm ngũ quả miền Nam Cầu, dừa (vừa), đủ, xoài (xài), thơm (danh ) 


Bên cạnh vẻ đẹp của hình khối và màu sắc, và bên cạnh ý nghĩa chung là cầu được quả tam đa, ngũ phúc, mỗi thứ trái cây đều có một ý nghĩa. Tết đến, bên cạnh những trái cây phổ thông, thường có quanh năm, còn có những trái cây kết quả vào dịp tết như dưa hấu. Người ta mua chậu quất hay mua quít vì chữ Hán là Cát hay Kiết (Tốt) đọc theo âm tiếng Hoa gần như là Quất hay quít. Dưa hấu ruột đỏ mang ý nghĩa đan tâm (lòng son), và màu đỏ tượng trưng cho may mắn vì người Á Đông ta thích màu hồng điều (áo cô dâu, áo thượng thọ, pháo . . . đều màu đỏ). Ngoài ra tiếng "hấu" tiếng Hoa nghĩa là tốt (hảo). Cam có nghĩa là ngọt. Người ta cũng dùng nghĩa nôm như Cầu, dừa, đủ, xài, thơm ( danh) để nói lên mong ước của mình và gia đình.



blank

Mong ước này là phù hợp với người bình dân, chỉ mong ước một đời bình thường. Ngoài ra, cũng có những người mơ ước cao hơn . Trái thơm nghĩa là mong được thơm danh, sung là cầu được sung túc, sung sướng.
blank

Mô tả ảnh.

blank
Ở miền Bắc và Trung, hầu như tất cả các loại quả đều có thể bày lên bàn thờ

blank


Với người Huế, mâm ngũ quả thể hiện sự giao thoa Văn hóa giữa hai Miền nam – Bắc. Giống như một số tỉnh phía Bắc, mâm ngũ quả của người Huế bao giờ cũng có nải chuối đặt ở phía dưới, từng trái chuối chuối ôm gọn các quả khác ở phía trên. Ngoài ra, người Huế còn bị ảnh hưởng bởi Phong tục Tập quán của người Miền nam nên trên mâm ngũ quả của người Huế bao giờ cũng có các loại quả sau : mãng cầu, sung, dừa, đu đủ và xoài.


blank
Mâm ngũ quả của người Huế là sự giao thoa giữa hai miền Bắc Nam

Ơ miền Bắc, hầu như tất cả các loại quả đều có thể bày lên bàn thờ, miễn sao mâm ngũ quả trông đẹp mắt là được.
blank




blank
blank
 
Dưa hấu tượng trưng cho lòng trung nghĩa của người Nam



blank

Mâm ngũ quả của người miền Nam không bao giờ có chuối

Với triết lý “cầu vừa đủ xài sung túc”, người miền Nam chuộng 5 loại quả: mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài và sung. Trước tiên ba loại quả có hình dáng to và trọng lượng nặng là đu đủ, dừa, xoài đặt lên mâm trước để lấy thế; sau đó, bày những quả khác chèn lên, để tạo thành một ngọn tháp. Đặc biệt, mâm ngũ quả của người miền Nam không thể thiếu cặp dưa hấu ruột đỏ vỏ xanh, tượng trưng cho lòng trung nghĩa và trinh tiết của người dân phương Nam.





Cũng có nơi ngũ quả là năm quả: năm quả cam, năm quả quít, năm trái đào. Vì thế mâm ngũ quả này còn được gọi là “ngũ đại kiết”. Năm trái quýt biểu tượng cho may mắn.



blank blank
“Ngũ đại kiết“ 

Nhiều nơi cúng hoa quả , bánh trái chung với nhau không cần số mấy và loại nào. Cũng có nhiều người trang trí rất độc đáo là mâm hoa quả kết hình rồng, phượng. Đền chùa hay nhà giàu có có mâm hoa quả mang hình rồng phượng. Để có được mâm hoa quả này, người ta tự làm hoặc phải nhờ đến những tay chuyên môn.Và như vậy cái mâm hoa quả sẽ rất lớn.


blank


blank


blankMâm quả long phượng

 Chọn Mâm Ngũ Quả Tết 2011
Mâm quả long phượng



 Chọn Mâm Ngũ Quả Tết 2011
Mâm quả long phượng


Một số thích cầu kỳ, theo cách thức như bày mâm tam quả, ngũ quả hay mâm rồng phượng, đa số có gì cúng nấy, quan trọng là tinh sạch để cúng dường đức Phật và tổ tiên, thần thánh là được.

Trong mong ước cũng có sự kiêng kị. Theo người Nam, quả cam không có mặt trong mâm ngũ quả ngày Tết, vì có câu “quýt làm cam chịu” nghĩa là phải tránh oan khuất…Miền Nam it trồng chuối và không cúng chuối vì người Nam đọc chuối thành " chúi" nghĩa là cúi xuối, ngã xuống, một hình tượng không đẹp. Cũng có người theo sách nho bảo " tiền đàng bất khả thụ ba tiêu ” (Trước nhà thì không được trồng chuối). Và trái chuối cũng mang hình tượng không đẹp. Trái chuối rất tốt cho sức khoẻ, người Âu Mỹ coi chuối là loại trái cây thông dụng nhưng khi ăn đừng cầm cả trái chuối mà ăn, xin hãy bẻ đôi rồi mới thưởng thức.


Nói tóm lại, chưng bày trái cây trong dịp tết là một nếp văn hóa đẹp, nội dung là bày tỏ lòng tôn kính thần, Phật, tổ tiên, đồng thời cũng biểu hiện nghệ thuật và ước muốn của người dân, một ước muốn thanh bình, thịnh vượng.

blank



blank

Mam ngu qua ngay Tet Nhieu quan niem lam cach the hien

bantho1.jpg
Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
08 Tháng Năm 2018(Xem: 17899)
Nhưng thật là bất ngờ, bất ngờ đến kinh ngạc, khi qua tài liệu đính kèm của tác giả Nguyễn văn Luận, chúng ta được biết kiệt tác của lịch sử này đã được hoàn thành bởi… một người.
25 Tháng Ba 2024(Xem: 90)
Ba mươi năm cân đai áo mão, một tiếng thanh liêm, Hết nửa đời cửa khuyết sân chầu, vạn lời ca ngợi.
15 Tháng Ba 2024(Xem: 164)
Một số tác phẩm của Tự lực văn đoàn cũng được phóng tác hay biên thành kịch hoặc biên thành tuồng cải lương tâm lý xã hội.
23 Tháng Giêng 2024(Xem: 428)
Biên Hòa là đầu mối giao thông quan trọng của cả nước và là cửa ngõ quan trọng của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam
04 Tháng Mười 2023(Xem: 1425)
Học sinh tiểu học trước năm 1975 được dạy Đức Dục, Công Dân Giáo Dục từ 2 giờ đến 2 giờ 30 phút mỗi tuần. Học sinh trung học, môn Công Dân Giáo Dục 2 giờ mỗi tuần.
08 Tháng Chín 2023(Xem: 1582)
Một bác sĩ chuyên khoa tim cho biết, nếu mọi người nhận được bài viết này gửi tiếp cho 10 người khác, thì ít nhất một mạng người sẽ được cứu sống.
05 Tháng Bảy 2023(Xem: 1915)
An Lộc đứng vững nhờ sự hy sinh trên cả tuyệt vời của các chiến sĩ Quân lực VNCH thuộc đủ mọi quân binh chủng, các đơn vị Tiểu khu và Chi khu những người lính Địa Phương Quân
22 Tháng Ba 2023(Xem: 2480)
Riêng thuế lợi tức liên bang, các chủ nhân công ty phải khấu trừ các loại thuế lợi tức theo luật định và gửi về cơ quan thuế IRS, cuối năm mỗi cá nhân ấy
13 Tháng Mười Một 2022(Xem: 4771)
Vì nơi này chứa một trong những chất có giá trị nhất trên thế giới , nên nó phải có những đặc điểm nhất định để các tổ chức hoàn toàn tin tưởng vào nó.
19 Tháng Tư 2022(Xem: 6599)
Vì thế, gia đình hòa thuận, bạn bè tốt là một trong những yếu tố quyết định tuổi thọ con người.
21 Tháng Ba 2022(Xem: 7135)
Đây là lý do tại sao người lớn và người cao tuổi luôn bị phát hiện đau tim hoặc tê liệt vào khoảng 5-6 giờ sáng. Trong tình trạng này, họ chết trong giấc ngủ.
19 Tháng Sáu 2021(Xem: 7687)
Xin viết lại bài này với lòng ngưỡng mộ, và biết ơn người phát minh ra "@", giúp Emails phát triển hoàn thiện như hôm nay.
10 Tháng Ba 2021(Xem: 8629)
Vì cuộc đời là những vòng tuần hoàn đáng quý của sinh mệnh, không ai luôn được và cũng không ai luôn mất, nên hãy biết sống để cho đi…
20 Tháng Chín 2020(Xem: 8893)
Vì quyền lợi của Hoa Kỳ và dấu hiệu dịu giọng của Trung Quốc như hiện nay có thể dẫn đến một cuộc thương thảo không?
28 Tháng Sáu 2020(Xem: 10064)
Cổ nhân có câu: "sinh, bệnh, lão, tử". Bốn giai đoạn này không ai có thể tránh khỏi. Chuẩn bị ứng phó với bệnh tật và tuổi già của mình
18 Tháng Tư 2020(Xem: 9723)
Người vào cỡi áo lau son phấn Trả cả vinh hoa lẫn đoạn trường
02 Tháng Sáu 2019(Xem: 12736)
Về đức hạnh, cả đời Ông luôn giữ vững 13 đức tính: ôn hòa, kín tiếng, ngăn nắp, quyết đoán, tiết kiệm, siêng năng, chân thành, công bằng, điều độ, sạch sẽ, tĩnh tại, giản dị, khiêm tốn
27 Tháng Hai 2019(Xem: 11603)
Tôi rất hy vọng những nỗ lực và thành quả của giới trí thức tỵ nạn Việt Nam như bộ Dòng Việt (GS Lê Văn), sách và bài viết về ngữ học, văn phạm, tự điển
16 Tháng Mười Một 2018(Xem: 13805)
Thế giới nín thở theo dõi sách lược của Tổng thống Mỹ Donald Trump + Quốc hội lưỡng viện Mỹ khi đẩy Hồ sơ Duy Ngô Nhĩ để bất ngờ "xé nách" TQ
11 Tháng Mười Một 2018(Xem: 18168)
Tào Tháo chính là một trong những nhà Chính trị – Quân sự kiệt xuất nhất trong lịch sử Trung Hoa.
11 Tháng Mười Một 2018(Xem: 14013)
Không cho người già ăn no bụng và ngon miệng là một điều đáng trách cả về lý lẫn về tình.
04 Tháng Mười 2018(Xem: 12247)
Ngày 2 tháng 4 năm 1972, Đại tướng Fred C. Weyand, Tham mưu trưởng Lục quân Hoa Kỳ và Thiếu tướng Verne L. Bowers, Phụ tá Tham mưu trưởng Lục quân ký thay Tổng thống ân thưởng
09 Tháng Tám 2018(Xem: 12259)
xưng vương xưng bá mà lại coi Mỹ là kẻ thù. Trung Quốc sẽ là mục tiêu số một mà Mỹ đang nhắm tới! Hãy chờ xem điều gì sẽ xảy ra!
21 Tháng Giêng 2018(Xem: 11468)
Hy vọng rằng tinh thần yêu nước của người Việt trong và ngoài nước sẽ được hướng dẫn đúng mục tiêu, thấy rõ chúng ta bị bọn bán nước cai trị
17 Tháng Mười Hai 2017(Xem: 13428)
Giải tội cho những người nầy, có nghĩa là họ có tội phải chết, nhưng giải đi cho xong để Diêm Vương khỏi mất công
29 Tháng Mười Một 2017(Xem: 15525)
Thùng giống nhau, nhưng đựng bên trong những thứ khác nhau thì số mệnh của nó cũng khác nhau.
29 Tháng Mười Một 2017(Xem: 13432)
Cho dù bạn thân thiện và cư xử đúng mực thế nào, bạn sẽ luôn phải đối mặt với những người không ưa mình và tìm cách dìm bạn đến hết mức có thể.
28 Tháng Hai 2017(Xem: 14879)
Trong niềm nhớ thương khôn nguôi về quê nhà của một người Việt Nam ly hương còn nặng tình hoài cổ
06 Tháng Mười Hai 2016(Xem: 10390)
ông sếp tôi ủng hộ tất cả những gì tổng thống đắc cử Trump làm, vì (ông) biết Tổng Thống Trump là người sẵn sàng làm tất cả mọi chuyện, miễn là đạt kết quả
06 Tháng Mười Hai 2016(Xem: 10407)
Biết đâu lịch sử sẽ tái diễn và dân chúng Trung Hoa thoát được nạn độc tài như dân chúng Liên Xô được hưởng cách nay đúng 25 năm.
21 Tháng Mười Một 2016(Xem: 11381)
“chính Đảng Cộng sản Việt Nam đã lãnh đạo đất nước vượt qua thời kỳ khó khăn sau chiến tranh,” còn theo đại tá Hà thì “Đảng chỉ còn vai trò kìm hãm xã hội thôi
12 Tháng Mười Một 2016(Xem: 9954)
Sao cũng được, miễn là không cắt cổ đổ máu khi thay đổi chính quyền. Bốn năm hay tám năm rồi cũng qua mau. Tâm bình, thế giới bình.
11 Tháng Mười Một 2016(Xem: 10512)
Sau những thất bại liên tục của đảng Cộng Hòa, tới lượt Dân Chủ phải thoát xác….
12 Tháng Sáu 2016(Xem: 10875)
đây là thiết bị dịch cả 2 chiều, nên nó cực kỳ tiện dụng, xóa bỏ đi mọi rào cản của ngôn ngữ.
12 Tháng Sáu 2016(Xem: 17433)
Con sông Đồng Nai đã đưa ta đến tỉnh Biên Hòa (hòa bình ở biên cương), một trấn đã được sáp nhập vào nước ta năm 1653. Khoảng đất này xưa được gọi là Đông Phố
30 Tháng Năm 2016(Xem: 13263)
Người Mỹ gốc Việt cũng có rất nhiều mà điển hình là ông Bùi Văn Phú hiện là giáo sư tại California sau khi tốt nghiệp UC Berkeley đã tham gia
20 Tháng Năm 2016(Xem: 14042)
Con Cháu chúng ta sẽ không còn cần bằng lái xe nữa và sẽ không bao giờ sở hữu một chiếc xe hơi.
09 Tháng Tư 2016(Xem: 9835)
"Nước Mỹ đã không hiểu được cuộc xung đột kém nghiêm trọng, đã không phô diễn đuợc năng lực tương xứng chống lại nó."
06 Tháng Tư 2016(Xem: 13381)
xin kính cẩn nghiêng mình trước vong linh của những Anh Hùng Liệt Nữ... vô danh, vĩnh biệt với muôn vàn tiếc thương!.
07 Tháng Giêng 2016(Xem: 15816)
25 Tháng Mười Hai 2015(Xem: 13007)
Xem lại những hình ảnh Sài Gòn xưa cũng có thể vừa để hoài niệm, vừa để trân quý một thời đại tốt đẹp mà
06 Tháng Mười Hai 2015(Xem: 10572)
ngót trăm người còn nán lại đến giờ phút chót để tận mắt ngắm nhìn hay tận tay sờ được nhiều giá trị văn hóa chỉ từng nghe nói
07 Tháng Mười Một 2015(Xem: 11444)
Medicare Advantage từ 15 tháng 10 đến 7 tháng 12 là lúc quý vị có medicare cần xem lại chương trình bảo hiểm sức khỏe quý vị đã lựa chọn
31 Tháng Mười 2015(Xem: 11363)
chỉ một nền Cộng hòa Tam quyền phân lập đơn sơ, khiêm tốn vẫn chỉ là “ một viễn tưởng “ ở ngày mai, nghĩ cũng thật là thảm cho Đất nước và Dân tộc!
24 Tháng Mười 2015(Xem: 11157)
Thành Phố Maribyrnong là thành phố đầu tiên trên toàn cỏi Úc Châu đã biểu quyết công nhận Cờ Vàng
18 Tháng Mười 2015(Xem: 14412)
minh hoạ từ bài viết của Vĩnh Long Hồ,