CƠN MƯA ĐẦU HẠ
Không biết có phải sắp chia tay với thời tiết êm dịu của mùa Xuân không, mà bầu trời lại giận dữ, gầm gừ nổi sấm chớp. Cô mây mặt mày cau có một màu xám xịt giăng kín khắp nơi, kéo chị mưa nhanh chân bước tới. Anh gió tiện dịp hùa theo quật từng cơn mạnh làm rung chuyển cành cây, ngọn lá. Ban đầu, chị mưa đi chầm chậm từng bước...từng bước...rồi ào ào lướt tới, từng cơn trút xuống. Vạn vật lúc này thì hả hê, mãn nguyện được chị mưa ve vuốt và thì thầm với nhau: "Mùa mưa đã đến".
Mùa mưa đến, cũng là mùa Hạ bắt đầu. Hình như có sự hài hòa, khéo léo giữa cơn mưa ướt át với không khí oi nồng của nắng hạ. Mưa đã làm dịu đi cái gay gắt của khí trời mùa Hạ, xoa dịu muôn loài sau những trận nắng chói chan bằng những giọt nước trong lành, mát mẻ và bù lại, nắng hạ đã làm ấm áp muôn loài sau những con mưa dữ dội, khơi nguồn cho sự sống hoa trái, xanh tươi. Biểu tượng cho sự sống mạnh mẽ của mùa Hè là màu đỏ rực của hoa phượng và nhạc ve râm ran vừa du dương, vừa sôi nổi.
Nghe tiếng ve, nhìn mầu đỏ của phượng, tôi lại nhớ đến người bạn thân yêu của ngày còn đi học với bao tháng ngày êm đẹp đã qua, và tôi còn nhớ rất rõ lời ví von thật dễ thương của bạn: “Tuổi học trò chúng mình đẹp như giọt mưa lóng lánh và rực rỡ như màu đỏ của hoa phượng”.
Tôi làm sao quên được giọng nói Bắc Kỳ nhỏ nhẹ, dễ thương, tính tình hiền lành đáng mến của bạn tôi ngày ấy. Bạn thường nhường nhịn và chiều chuộng tôi, với bạn điều gì tôi nói ra cũng có lý và đúng cả. Điều đó, ngày ấy làm tôi thích lắm và bây giờ, nghĩ lại, tôi thấy thương bạn quá, biết làm sao bù đắp lại cho bạn đây? Tôi không chỉ gắn bó với bạn mà còn gần gũi với cả những người thân yêu trong gia đình bạn nữa. Mỗi thành viên trong gia đình bạn thì cũng giống như chính người thân của tôi vậy, gia đình bạn đã gây cho tôi biết bao niềm cảm mến.
Ba bạn, người đàn ông lịch lãm, từ tốn trọng nếp sống mẫu mực của người công chức. Đối với gia đình, Ông rất gần gũi với các con, chăm sóc, giúp đỡ vợ không nề hà. Không may, ông mất sớm, để lại cho người thân niềm tiếc thương vô hạn. Ngày ông mất, các bạn thân chúng tôi cùng các thầy giáo đã đến đưa ông về nơi yên giấc nghìn thu, và cùng lặng người nghe tiếng khóc than của Mẹ, chị, em và của bạn. Chúng tôi đều không cầm được nước mắt khi nhìn bạn lả người thương tiếc người Cha đáng kính. Mẹ bạn, người phụ nữ Hà Nội, nhỏ nhắn, dịu dàng, thường mặc chiếc áo lụa phin trắng, quần vải lụa đen. Bà nấu ăn rất tài, thêu đan thật khéo. Tôi và bạn thường hay bị Bà mắng yêu: “hai con bé này sao mà vụng về quá”. Mà quả thật vậy, bạn đã lười, tôi còn lười hơn, nhất là việc bếp núc, những bữa cơm mà giao cho tôi và bạn đảm trách thì thường bị dưới điểm trung bình.
Những chiếc áo len màu trắng, bạn mặc đi học, đẹp ơi là đẹp! Tất cả đều do bàn tay khéo léo của Mẹ đan, móc. Rồi đến chị Yến của bạn, chị rất hiền lành, cởi mở. Da chị ngăm đen, rất có duyên, chị hay cười, giọng cười giòn tan. Chị chu đáo, lo cho Mẹ và các em từ khi Ba mất. Chị thật xứng đáng là một người chị Cả đầy trách nhiệm. Chị cũng rất thương tôi, mỗi lần tôi ghé nhà, chị thường nấu món này, món nọ đãi tôi. Còn các em của bạn như các em: Dư, Hoà, Lan, mỗi em một tính. Em Dư ngày ấy rất nghịch ngợm, nói nhiều và hay trêu chọc hai đứa chúng tôi lắm. Trong nhà thì có thể nói, Dư là lanh lợi nhất. Điều gì mà không vừa ý thì không được với Dư đâu, Dư muốn là phải chiều mới xong. Tuy vậy mà Dư rất ngoan, chăm chỉ, siêng năng. Công việc trong nhà mà giao cho em thi chỉ một cái vèo là xong. Riêng hai em Hòa, Lan thì ít nói, nhất là em Út Lan thì "mít ướt" vô cùng. Hai em thường mặc đầm trắng hay hồng do Mẹ bạn may vá thêu nhiều bông hoa rất khéo léo trên áo. Ôi! Giờ ngồi nhắc lai gia đình và mọi người trong gia đình bạn thì tôi nhớ sao là nhớ! Biết đến bao giờ mới tìm lại đây?
Ngày ấy, bạn và tôi học chung một lớp, ngồi cùng một bàn. Bạn khá môn Anh Văn, tôi lại có khiếu về Việt Văn, hai đứa lại rất dốt về môn Toán. Eo ơi! Ngày nào có giờ toán thì hai đứa ngán ngược, ngán xuôi trông cho mau hết giờ. Hễ nghe tiếng chuông ra chơi vừa reo, hai đứa vội vàng chạy ngay ra căn-tin để đãi cho mình mỗi đứa một ly đậu bánh lọt, xanh xanh, đỏ đỏ nói là để xả xì trét (stress).
Tôi vẫn còn nhớ đến mái tóc của bạn, uốn cong cong úp vào đôi mép tai, tuy không chải chuốt nhiều, nhưng nó vẫn mượt sao, là mượt, trông dễ yêu lắm, và bây giờ xem mấy tấm ảnh bạn gởi về, mái tóc ngày xưa vẫn nguyên như vậy. Nhìn tóc mà tôi thấy gần gũi, thân thương sao đó. Tôi càng ngắm ban, càng nhớ lại bài hát xa xưa: “ Về Đâu Mái Tóc Người Thương ”. Ôi! Sao mà lãng mạn đến thế!
Một đặc điểm nữa ở bạn mà làm tôi không thể nào quên được. Đó là nụ cười. Nụ cười của bạn hiền hòa, thân ái đầy hòa bình. Tôi phải dùng từ ngữ Hoà Bình mới diễn tả được hết tâm trạng của tôi về nụ cười của bạn. Nói làm sao bây giờ? Bắt đầu thế nào đây? Nghĩ cũng khó, nhưng thôi cứ viết theo cảm nhận sâu sắc nhất, cái nhìn thực tế nhất về nụ cười của bạn tôi là được rồi.
Cứ mỗi lần Hè về, nhìn cơn mưa đầu hạ với những cánh phượng đỏ trôi theo giòng nước trên sân trường, bạn như bị cuốn hút, say đắm trước vẻ đẹp đẽ vô tận của những cánh hoa phượng theo giòng nước chảy, bạn nhìn tôi cười, như mong sự đồng cảm, chia xẻ và nói: “Xem kia, bồ nhìn xem, trông đẹp không, và thương cho những cánh phượng mong manh quá nhỉ?” Nụ cười của bạn lúc nầy trông hiền hòa, thân ái làm sao! Có những buổi đi cắm trại ngoài trời, khi đồi núi, lúc bờ biển dài xanh vô tận, v.v., bọn tôi, cả nam, nữ vui đùa, chọc ghẹo, cắp đôi nàng này với cậu khác, bạn tôi chỉ mỉm cười tuy tinh nghịch, nhưng lại rất thân ái: "Được đấy, đẹp đôi lắm". Nụ cười của bạn lúc này trông rất thiếu nữ và đầy hòa bình. Có những lúc làm bài kiểm tra trong lớp, nhất là giờ Toán, hai nữ dốt toán này có chỗ phải ngậm bút, bạn chồm lên phía trên, quay sang phía này, phía kia, cười hòa bình với bạn cạnh bên nhờ cứu bồ, và thế là tôi được hưởng "ăn theo”.
Mà đã nói đến nụ cười của bạn, thì phải nói đến đôi mắt. Đôi mắt một mí rất dễ thương. Đôi mắt mà bạn nói xấu ơi là xấu! Nhưng với tôi thì đôi mắt thật dễ thương ơi là dễ thương. Tôi nói với bạn: "Mắt một mí là mắt Nhật mà. Các cô minh tinh, diễn viên của Nhật thì đa số thường có những cặp mắt một mí đó, có sao đâu?” Nếu xấu sao họ được làm minh tinh, lên màn ảnh và nổi tiếng dữ vậy?” Tôi nói mãi, hình như bạn nghe cũng bùi tai, gật đầu cười hòa bình, "Ừ há” lại. Hòa bình. Với bạn, tôi lúc nào cũng có lý mà.
Nói thế chứ có lúc bạn cũng quyết đoán độc tài với tôi nhiều việc lắm. Nghĩ cũng tức, nhưng thôi, độc tài hợp lý thì biết nói sao?
Có lẽ bạn thừa hưởng được khiếu thẩm mỹ của Mẹ về cách may mặc, mua sắm và chọn lựa món ăn, nên trong việc này, hễ hai đứa có dịp “lội chợ” là bạn giành quyền quyết định. Tôi chọn bộ đồ màu xanh, bạn gắt nhanh: “Thôi, màu xanh mặc trông không sáng da lắm, chọn màu vàng nhạt đẹp hơn”. Tôi thấy cũng đúng nên nói theo: “Ừ, vàng thì vàng”. Rồi lúc hai đứa dắt nhau đi ăn, tôi khoái ăn bánh cuốn, chả lụa, bạn thì thích bún riêu, bạn ra chiêu dụ dỗ: “Mình ăn bún riêu trước đi, Trời đang mưa lạnh, ăn bún riêu cho ấm bụng, hợp hơn, ăn xong, nếu còn đói thì mình sang hàng bánh cuốn”. Tôi thấy cũng hợp lý, nên gật đầu: “Ừ, riêu thì riêu!” Trời đất! Lúc nghĩ lại sao bạn khôn quá, còn tôi lại ngu ngơ. Cái gì tôi cũng làm theo ý bạn, mà lại tự nguyện lắm, như thế mới đáng nói chớ, làm sao mà giải thích đây?
Và cứ thế, tình bạn của chúng tôi lớn dần theo năm tháng và ngày càng gắn bó, sâu đậm hơn. Học xong, mỗi đứa một nghề, mỗi người một nơi và đều tìm được một nửa yêu thương của mình cùng chung nhịp bước. Rồi cả gia đình bàn định cư ở nước ngoài, riêng tôi vẫn ở lại quê hương. Cứ mỗi lần phượng đến trong cơn mưa đầu Hạ, lòng tôi lại bùi ngùi nhớ đến ngày xưa, nhớ vùng trời thơ mộng của tuổi học trò, nơi ấy có bạn, có tôi, có bạn bè với bao kỷ niệm.
Tôi thương bạn vì nơi bạn đang sống thiếu tiếng ve sầu, thiếu màu phượng đỏ, nên bạn không nghe được những điệp khúc mùa hè của những ngày xa xưa ấy. Dù rằng, cuộc sống hiện nay, bạn không thiếu gì cả. Tôi biết bạn, thường nhung nhớ đến con đò ngang ngày xưa đã đưa hai đứa sang sông đến nhà tôi để cùng thưởng thức chùm trái ngọt của mùa Hè.
Bạn thương ơi, tôi biết lòng bạn đang dành một khoảng hồi ức, một chỗ ấm áp để cất giữ những kỷ niệm của những ngày xưa thân ái ở quê hương phải không?
Viết cho Oanh thương mến
Châu Mỹ Quế (tháng 6, 2011)