6:11 CH
Thứ Năm
28
Tháng Ba
2024

HƯƠNG BƯỞI BIÊN HÒA BAY XA - Con Dâu Biên Hòa

03 Tháng Ba 201212:00 SA(Xem: 29525)


Hương bưởi Biên Hòa bay xa

 *******************

Sinh ra ở Saigon, mẹ mất sớm, phần lớn thời thơ ấu, tôi sống với Nội, Ông Lâm Mễ (Bang Gạo), ở Kông-Pông-Rô, Swây-Riêng, Campuchia, giáp ranh giới Mộc-Hóa, Long-An, bây giờ. Tuy ở nhà quê, nhưng Ba tôi đi học ở trường Taberd Saigon, bạn với Ông Lê Hữu Vỉnh, từ thuở nhỏ, học nội trú, đến khi lớn lên đi làm việc.

 docvinh-large-content

(ãnh do Nguyễn Kim Lộc cung cấp)

Trước khi trở về thay thế Ông nội tôi lo ruộng lúa, có khoảng thời gian Ba tôi làm việc tại Tòa Bố Tỉnh Biên Hòa, cạnh Trường Sơ Học Bổ Túc Biên Hòa (ECOLE PRIMAIRE COMPLEMENTAIRE), nơi Ông Lê Hữu Vỉnh dạy học, sau đó làm Đốc Học, và cũng là nơi mà chồng tôi theo học hồi thuở nhỏ.

 nguyenduxua-large-content

 

Ba tôi biết rỏ thân thế, sự nghiệp, đạo đức của nhà mô phạm Lê Hữu Vỉnh, rất chú trọng đến thuần phong mỹ tục nước nhà, tiêu biểu cho người Việt Nam theo nghi lể xưa.

Tôi và chồng tôi quen biết nhau. Thường khi đến nhà chơi, chồng tôi hay kể chuyện thuở nhỏ ở Biên Hòa: nào là chăn trâu, câu cá, tắm sông Đồng Nai, nhất là ở cầu Ông Chánh v.v...Ba tôi có biết cầu Ông Chánh, nhưng không có đề cập đến và hỏi chi cã.

Có một hôm, chồng tôi nói là hồi còn tiểu học, có học với Ông Đốc Vỉnh, thế là Ba tôi hỏi tiếp nhiều chuyện về Ông Đốc Vỉnh: sức khỏe của Ông ra sao, Ông còn mặc quần trắng, áo dài đen, đội nón cối trắng, đi xe đạp, che dù cán quéo đi dạy...đủ thứ chuyện, mà Ba tôi đã biết từ trước. Thực ra, chồng tôi chỉ học với Ông Đốc Vỉnh mỗi tuần lể có một giờ về chử Nho (caractère chinois) mà thôi. Thời gian học với Ông Đốc Vỉnh thì ít mà thời gian bị phạt quỳ gối, nghe giảng luân lý và bị véo bắp vế non thì nhiều.

Vốn là chồng tôi, lúc nhỏ ham chơi hơn thích học. Khi trống đánh hồi rồi mà không vào lớp, còn mê bắn bi, thảy lỗ, ở cạnh Trường Mỹ Nghệ Thực Hành, hay Nhà Giây Thép Bưu Điện, thế là bị thầy Trần Văn Lô cầm thước kẻ ra bắt, xét cặp, lấy tập vở làm bài (cahier devoir), đem vào văn phòng. Chạy đường trời không khỏi. Đang học giữa giờ, có giấy gọi xuống préau (sân chơi ở giữa trường), quỳ gối, chờ Ông Đốc Vỉnh ra giảng luân lý (moral), véo bắp vế non, xong rồi mới được lấy lại tập vở đi về lớp...Ông Đốc Vỉnh thường hay giảng câu:"...lười biếng học như thế, cuối năm, ở lại lớp, chỉ làm phiền lòng cha mẹ mà thôi..."

Vậy mà, khi nghe chồng tôi nói, lúc nhỏ có học với Ông Đốc Vỉnh, Ba tôi có ý định ngay làm sui gia với người Biên Hòa, không nệ câu "xứng vợ, xứng chồng, chẵng xứng sui gia". Âu đó cũng là nhờ đức độ, lể giáo mô phạm của Ông Đốc Vỉnh, mà chồng tôi được hưởng "crédit", chớ chồng tôi, con lính Mã Tà, cháu của tiểu nông, "sức mấy mà mong" làm con rể của gia đình Ông Bang!!!

Chúng tôi nên vợ chồng, gần sáu mươi năm rồi, thỉnh thoảng, chồng tôi nhắc lại một vài mẫu giai thoại về Ông Đốc Vỉnh, trong những dịp hợp mặt gia đình, như sau:

-Vốn Ba chồng tôi cũng có chút Nho học, khi nghe con về nhà nói sắp có giờ học chữ Nho với Ông Đốc Vỉnh, nên thích lắm, liền sắm cho chồng tôi một bộ mực, bút, nghiên Ông Đồ thứ thiệt, đắt tiền. Thế là khi mới bắt đầu giờ học chữ Nho đầu tiên, chồng tôi đã bị Ông Đốc Vỉnh véo lỗ tai (chưa véo bắp vế), về tội mua sắm đồ tốt, phí tiền của cha mẹ... Chồng tôi bị oan, nhưng nào dám phân trần, vì sợ bị véo bắp vế non thì còn đau hơn nữa...

-Nhân khi dạy viết chữ "NHƠN" 人 trong câu "nhơn bất học, bất tri lý" (người chẵng học, chẵng biết lẽ), của Tam Tự Kinh, để cho có tượng hình, dễ nhớ, Ông Đốc Vỉnh, đứng dang hai chân ra...còn khi dạy viết chữ "LỤC" 六 là sáu (trong lục là sáu, tam là ba, gia là nhà, quốc là nước...) của Tam Thiên Tự, Ông Đốc Vỉnh đứng dang hai chân và hai tay thẳng ra, cho giống chữ lục. Lối dạy tượng hình như vậy rất dễ nhớ, nhưng chồng tôi lại nghĩ, Ông mặc quần trắng, áo dài đen, đứng như vậy sao giống "Lý Toét-Xã Xệ", mà không dám cười...

-Có một lần, chồng tôi nói đi xem cải lương "cọp" ở rạp Vạn Khánh Hưng, vì không có mua vé, không có ghế ngồi, lại muốn xem rõ, lò mò lên hàng ghế đầu, chợt thấy Ông Đốc Vỉnh đang ngồi chểnh chệ trên ghế hàng danh dự, phải lật đật "chuồn" ngay, vào lớp không dám nói cho các bạn nghe. Ba tôi nghe nói vậy, mới giải thích rằng, Ông Đốc Vỉnh không phải mua vé đi xem cải lương, mà Ông được chính quyền của Tỉnh đề cử đi kiểm duyệt tuồng hát và được trã phụ cấp thù lao nữa. Nhờ uy tín mô phạm, rất chú trọng đến thuần phong mỹ tục và chức vị Đốc Học, Ông Đốc Vỉnh đến kiểm duyệt xem: tuồng hát có vi phạm thuần phong mỹ tục hay không; nội dung có ý đồ chống nhà nước Pháp hay không; và nhất là trước khi mở màn, có chào lá quốc kỳ tam tài, xanh trắng đỏ, hát bản quốc thiều Pháp (La Marseillaise) hay không...

Nhờ đức độ, gương mẫu của nhà mô phạm Lê Hửu Vỉnh, tuy chồng tôi có bị phạt nhiều, nhưng lại được hưởng lây danh thơm, tiếng tốt của Ông.

Ngày nay, định cư bên Mỹ, có lần, con tôi đi học về, vào nhà, thấy có khách, nó chã có khoanh tay thưa bác, thưa chú gì cã, tự nhiên đi thẳng vào phòng. Cũng may mà nó không nói "HI" Chú, Bác, làm cho tôi mất mặt thêm, vì các con tôi không được giảng luân lý và bị véo bắp vế non như chồng tôi ngày xưa.

Ý mà! nếu giảng luân lý với chúng nó như là:

-Chữ "Hiếu", Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chãy ra...Chúng nó (tôi chỉ nói con của tôi thôi nhá), có thể nghe theo lời của Ann Landers, trong mục gở rối tơ lòng, trên báo chí MỸ, cho rằng: "Con cái, tự bản thân nó, đâu muốn có sự hiện hửu trên cỏi trần gian nầy...Đó chẳng qua là sản phẩm của cha mẹ trong giây phút hưng phấn mà thôi".

Mèn ơi! xã hội nầy điên đảo hết rồi sao!!!

-Giảng về "Tôn sư trọng đạo", chúng nó (tôi chỉ nói con của tôi thôi nhá), có thể nói "đó chỉ là job của thầy mà thôi".

Thật hết nói!!!

-Giảng về Quân, Sư, Phụ: "Quân xử, Thần tử, Thần bất tử, bất trung...". Chúng nó (tôi chỉ nói con của tôi thôi nhá), có thể nói "Đã hết thời rồi...Trên hoàn vũ nầy, còn lại mấy Ông vua???". Câu nầy, tôi nghe được đó." Dân vi quý, xã tắc thứ chi, quân vi khinh" mà!!!

-Nếu véo bắp vế non chúng nó, bầm tím, như chồng tôi bị Ông Đốc Vỉnh véo ngày xưa, có thể ở bên Mỹ nầy, bị quy tội: "hành hạ trẻ em (child abuse), hay xâm phạm tính dục trẻ em (child sexual abuse)...

-Phải chăng “Cái học nhà Nho đã hỏng rồi…” (Trần Tế Xương) ???

-Không! "hữu xạ tự nhiên hương, hà tất đương phong lập", mà Ông Đốc Vỉnh đã dạy trong lớp chữ Nho ngày xưa vẫn đúng. Nhờ danh thơm, tiếng tốt của Ông Đốc Vỉnh, như hương bưởi Biên Hòa, không cần quảng cáo, đã bay xa tận đến Kông-Pông-Rô, Svây-Riêng, Campuchia, mà chúng tôi nên vợ, nên chồng.

LHA

Con dâu Biên Hòa

Ý kiến bạn đọc
08 Tháng Chín 20177:45 CH
Khách
Ông Đốc Vỉnh là ông ngoại của tôi, Trương Thiện Hữu, sang Đức 1976. Mẹ là Lê Thị Năm, con gái thứ 5 của ông. Nhân đọc bài này tôi cảm động quá! Xin cám ơn Hội Ái Hữu BH vẫn còn duy trì bài cũ này từ 2012 đến nay, và xin cám ơn nếu các Anh, Chị thông tin cho tôi các bài liên quan đến ông Đốc Vỉnh.
TTH, Munich
Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
09 Tháng Chín 2017(Xem: 7679)
Màu hoa phượng vĩ sẽ đỏ như máu của hai mẹ con mình hòa lại với nhau. Con sẽ được ở bên cạnh má đời đời
04 Tháng Chín 2017(Xem: 8479)
Khó khăn và quan trọng nhất là làm sao tui giữ vững sự thương mến của mọi người đã dành cho, để một ngày như mọi ngày vẫn là ngày sinh nhựt cũa tui.
15 Tháng Bảy 2017(Xem: 9528)
Tôi gửi lên đây chút lòng ái mộ. Một góc Biên Hòa để nhớ quê hương
03 Tháng Bảy 2017(Xem: 9364)
Cư An Tư Nguy” cám ơn trường bộ binh Thủ Đức. Quân trường đã rèn luyện chúng ta sự nhẩn nhục và chịu đựng của một người lính
03 Tháng Bảy 2017(Xem: 8393)
Các bạn hãy hẹn nhau cùng về hội ngộ. Để tìm lại niềm vui và nụ cười hân hoan sum họp của thầy cô và bạn hữu.
03 Tháng Bảy 2017(Xem: 9576)
Nhớ đòi nó rửa lon vụ này cho cẩn thận nghe mấy cha. Ít nhất ông Thường Vụ này cũng thích ca hát, thích nhậu nhẹt và rất biết lo cho anh em.
25 Tháng Sáu 2017(Xem: 10221)
Cái nhà! vâng " Sống có nhà, chết có hòm" là câu nói ngoài miệng khi người ta khẳng định chủ trương cuộc sống của mình.
22 Tháng Sáu 2017(Xem: 7405)
đốt đuốc đi tìm xem *Bác Cùng Chúng Cháu Hành Quân* đang nằm trong cống rãnh nào
17 Tháng Sáu 2017(Xem: 7226)
Nếu ba ra đi, hãy chăm sóc và yêu kính mẹ con . Người đàn bà đã dâng hiến cả đời vì cha con chúng ta.
17 Tháng Sáu 2017(Xem: 8336)
“Chúng tôi là người lính”. Hy vọng chúng tôi đã làm sáng danh Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa trong ngày D- DAY của Lữ đoàn 304TH
15 Tháng Sáu 2017(Xem: 8459)
khi phác thảo xuất thần các khuôn mặt bạn văn, bằng hữu cô có lòng yêu quí. Như vậy cũng đủ cho người viết khi tình cờ ngẫu hứng muốn ‘Viết về Duyên
21 Tháng Năm 2017(Xem: 9180)
Cuộc sống dù khó khăn cách mấy nhưng những tình cảm tốt đẹp này còn tồn tại thì đời sống vẫn còn ý nghĩa biết bao nhiêu.
21 Tháng Năm 2017(Xem: 7697)
không ai giống được như Má trong thế giới của Ba. Đối với Ba, cuộc sốngcủa Ba đã chấm dứt từ khi hơi thở cuối cùng của Má trút ra trên thế gian này
14 Tháng Năm 2017(Xem: 12497)
kim đồng hồ không bao giờ quay ngược được, chiếc lá không còn đủ xanh trở nên vàng úa chuẩn bị lìa cành...
29 Tháng Tư 2017(Xem: 8737)
Thế là hết, dấu tích kỷ niệm của gia đình chúng tôi cũng không còn. Về một lần chỉ mong tìm lại kỷ niệm
28 Tháng Tư 2017(Xem: 9454)
Nếu không có ngày này thì Mẹ đã không mất chồng và con không mất Ba khi mới 1 tuổi đời
24 Tháng Tư 2017(Xem: 7773)
Bản thân tôi cứ mỗi năm đến hẹn lại thu xếp nghỉ làm để góp sức với chương trình đại nhạc hội Cám Ơn Anh.
17 Tháng Tư 2017(Xem: 7650)
Xin các đấng tiền nhân, hương linh những anh hùng tử sĩ phò hộ cho nước Việt mình vượt qua cơn bão giông này.
12 Tháng Ba 2017(Xem: 9441)
Có chăng chỉ là chữ tình để lại cho đời. Tình đồng nghiệp, tình thầy trò, bạn bè và đồng hương
11 Tháng Ba 2017(Xem: 7659)
Bao giờ ánh sáng văn mình và quyền bình đẳng nam nữ chính thức đến tận hang cùng ngõ hẻm trên thế giới. Thì ngày ấy sẽ không có chiến tranh
26 Tháng Hai 2017(Xem: 8516)
Dù sao tôi cũng đã thỏa mãn được ước mơ "Một lần viếng thăm xứ sở của Thái Dương Thần Nữ khi mùa hoa Anh Đào nở rộ"
18 Tháng Hai 2017(Xem: 9242)
Con người một khi lìa đời sẽ không mang theo của cải, nhưng đã có một gia tài bằng sự quý mến của tha nhân
14 Tháng Hai 2017(Xem: 8538)
Cảnh kinh hoàng xảy ra! Quá bực tức vì rượt đuổi theo mấy ả mái tơ, mất thì giờ và mất sức
11 Tháng Hai 2017(Xem: 8950)
Hai bản nhạc God Bless America và Việt Nam Việt Nam được hát lên với hùng hồn mãnh liệt. Đã tạo sự xúc động cho toàn thể mọi người đến tham dự
10 Tháng Hai 2017(Xem: 10396)
Còn bao nhiêu số phận đang sống vất vưởng bên lề xã hội, không người thân, không bạn bè.
03 Tháng Hai 2017(Xem: 8332)
Thay mặt cho những người Biên Hòa xin cám ơn những anh chị đã đặt viên đá xây dựng ngôi nhà tình nghĩa ấm nồng này.
22 Tháng Giêng 2017(Xem: 8546)
Tân Niên “ BIÊN HÒA THỜI CHINH CHIẾN” như một lời cám ơn những con người và những tấm lòng cho miền Nam Tự Do.
05 Tháng Giêng 2017(Xem: 10034)
nhưng tôi cũng như bao nhiêu thân phận những phụ nữ khác đã hòa quyện vào dòng sinh mệnh chung của hơn hai mươi triệu người dân Miền Nam
02 Tháng Giêng 2017(Xem: 9336)
Riêng đối với những em những người bạn trẻ chúng tôi đã có buổi tối gặp mặt êm đềm nồng ấm vào đêm 30.
02 Tháng Giêng 2017(Xem: 8047)
Chúc mọi người trên toàn thế giới ấm no , hạnh phúc. Chúc thế giới "hòa khí sinh tài". không hủy diệt lẫn nhau
02 Tháng Giêng 2017(Xem: 8911)
Tôi nợ mình trăm điều tự hỏi, đợi đêm về vung câu hỏi vào đêm. Và tiếng của đêm
29 Tháng Mười Hai 2016(Xem: 9716)
Xin cám ơn Thượng Đế. Cuối cùng tôi xin được cúi đầu, để tưởng niệm tất cả anh linh của những người đã nằm xuống vĩnh viễn cho cuộc chiến.
11 Tháng Mười Hai 2016(Xem: 7564)
Tháng 11 tôi ứa lệ tiễn người em gái chung trường ra đi . Em cũng là một cô giáo. Em hiền hòa dễ thương.
02 Tháng Mười Hai 2016(Xem: 13254)
Đêm đó chúng tôi cười giởn rất tự nhiên và vui đến nổi không để ý các quan khách đã ra về từ bao giờ.
02 Tháng Mười Hai 2016(Xem: 9301)
Tôi hát khẻ ru mình "... thôi đừng hát ru, thôi đừng ray rức. Lá trút rơi nhiều đâu phải bởi mùa thu..."
18 Tháng Mười Một 2016(Xem: 8348)
Ở rất xa, luôn huớng lòng về Biên Hòa và mong người ở đó bây giờ cũng hạnh phúc, an lạc như chúng tôi ngày trước.
30 Tháng Mười 2016(Xem: 8451)
Chị nhắm mắt lại nguyện cầu: Xin ơn trên ban phước lành đến với tất cả mọi người.
26 Tháng Mười 2016(Xem: 7912)
Chưa bao giờ như lúc này, tôi thèm được làm người mắc cơn mưa vội trên đường không kịp tìm chỗ trú
25 Tháng Chín 2016(Xem: 9534)
Một chút nắng sẽ soi sáng con đường, nơi đi và chốn đến. Để được sống vui như vui trong ngày gặp mặt
11 Tháng Chín 2016(Xem: 10689)
Chiến tranh như cơn xoáy tàn bạo cuốn hút những người học trò vào đó. Không thể chống cự, không thể vùng vẫy
11 Tháng Chín 2016(Xem: 8011)
những ngón tay lã lướt tê tái, xuyên vào tâm của đá giống như những ánh trăng rơi.
10 Tháng Chín 2016(Xem: 8540)
chất giọng người miền Tây rồi sẽ cùng lan tỏa... . Ai lại không mong sao điều tốt đẹp luôn tiếp tục lan tỏa ra khắp nơi... .
09 Tháng Chín 2016(Xem: 8091)
Mila chạy vội đến ôm xiết lấy em như thể chị em đã xa nhau lâu lắm rồi.
04 Tháng Chín 2016(Xem: 8554)
Nhưng tôi vẫn thấy, sao lòng mình cứ thiết tha đến thế...
04 Tháng Chín 2016(Xem: 8195)
Tôi trở lại Séc trong niềm tâm tư bộn rộn, đối với quê hương xứ sở của mình. Tổ quốc VIỆT NAM
20 Tháng Tám 2016(Xem: 9640)
Những ngày cuối cùng khi thầy còn ở cõi nhân thế, lời tri ân này được kèm theo đây em xin kính gởi thầy như lời tiễn đưa.
31 Tháng Bảy 2016(Xem: 11933)
Sao ai dấu của tôi đi đâu tiếng ve râm ran ngày cũ, và những chùm hoa rơi thắm đỏ sân trường?
12 Tháng Sáu 2016(Xem: 12248)
Ra đi gặp vịt cũng lùa; Gặp duyên cũng kết, gặp chùa cũng tu
12 Tháng Sáu 2016(Xem: 11550)
Hãy đếm cuộc đời của bạn bằng nụ cười chứ không phải những giọt nước mắt