DÒNG THƠ NHẠC NGUYỄN ĐÌNH TOÀN: CÂU KINH SỬ CHO TUỔI TRẺ VIỆT NAM
14 Tháng Mười Hai 201112:00 SA(Xem: 20178)
Dòng thơ, nhạc Nguyễn Đình Toàn: Câu kinh sử cho tuổi trẻ Việt Nam
Uyên Nguyên
1.
Đêm nghe lại nhiều lần những ca khúc của tác giả Nguyễn Đình Toàn, như bị thôi miên, cuốn hút theo, và thèm nghe thêm nhiều lượt nữa, cõi nhạc ông réo rắt, thăm thẳm, buồn hiu!
Nhạc sĩ Nguyễn Đình Toàn. (Hình: Uyên Nguyên)
Có phải vì đêm nay, đêm tái hiện trong cơn mê sảng thời đại, những “oan hồn điên cuồng còn chảy tuôn máu chưa hề quên, khăn tang nào che ngang đầu, những kiếp người một đời giông bão...,” và có thật một nỗi buồn gan thắt nữa, trùm lấp vào “đêm thao thức trông trời, xa vắng tin người âm u tiếng đời vui... Sao rơi rớt lưng trời hay nước mắt đưa người...!”
Đêm nay, ngồi chong màn hình máy vi tính để kịp thấy những hình ảnh từ quê nhà, chảy dài theo nỗi buồn hôi hổi, lồng ngực rân ran nóng vì máu đã chảy dồn hết lên tim, ngộp thở!
Người đi giữa Hà Nội, trên đôi chân bé bỏng xuân thì, chợt biết tuổi trẻ vừa đánh mất quê hương, ngay chính trên quê hương mình. Rồi người ra
đi tìm vết tích sông núi, giữa hai hàng phố xá đã dựng thành những tòa cao ốc rét căm mùa lạnh, hun hút ngả đường dẫn đi tìm tình người, của thời vô cảm!
2.
Hầu hết những ca khúc Nguyễn Đình Toàn tôi yêu thích, là những bài tiết tấu không hối hả, nhịp phách từ tốn khoan thai như bãi sương lân là
đà trên mặt sông, huyền ảo đóm lửa ngọn đèn cheo leo lét, chong đêm. Có
tiếng khua mái dầm đẩy nước mở đường con xuồng lướt tới và bầy ễnh ương
rộn rã hai bờ lau lách. Nhạc ông có bóng quê hương hiền lành, người dân
cũng hiền lành, nhưng sống giữa tai ương! Gần nửa thế kỷ, tuổi trẻ, tình yêu, và tình đồng loại, trong dòng nhạc của nhà thơ, nhạc sĩ Nguyễn
Đình Toàn, nghe “đã thành thiên tai.”
Nhạc Nguyễn Đình Toàn, gần nửa thế kỷ và thế hệ tôi hôm nay, người nghe có chung một nỗi lòng để mường tượng trong thế giới nhạc của ông lấp loáng những cuộc tình vỡ, nhưng đầy thơ mộng, từ cuộc tang thương triền miên trên quê hương, người trước rồi sau những trận đổi thay, vẫn “đổ mồ hôi, đổ máu tươi để mong ở lại,” để “cố bám lấy đất nước mình.”
“Ba mươi năm cuộc tương tàn chưa đủ?
Người giết người, không kịp mở mắt trông
Ba mươi năm mạng người như rác cỏ
Giây hòa bình, còn thắt cổ người tin...”
(Tôi Cố Bám Lấy Đất Nước Tôi)
Phận người như loài Chim Đắng Đót bỏ xa rừng, trên đường bay câu kêu khan, lạc lõng lạnh buốt đêm trường tiếng đập cánh trổ nhánh hơi đèn nhang. Nhạc Nguyễn Đình Toàn hầu hết là những tấu khúc của nỗi buồn lay lắt nhiều hơn niềm vui hiếm hoi thoáng, chừng mực nghe thấy, dù không đến nỗi khiến lòng người rượi rã, nhưng âm ỉ ngấm, đau. Trong thế giới nhạc ông, những câu thơ đem trải tình thành tấu khúc của gần nửa thế kỷ thời gian đã còng trên đôi cánh chim bay, vọng hải đài câu tang thương của bóng quê nhà, xa ngái:
“Mai tôi đi, tôi đi vào sương đen
Sương rất độc tẩm vào người nỗi chết*
Quê hương ta sống chia dòng vĩnh biệt
Chảy về đâu những nước mắt đưa tin”
(Mai Tôi Đi)
Quê hương có mấy cuộc ra đi, triệu người đi từ đầu non về; và triệu người ùa nhau đi ra biển, “đổ về một phương nhớ” mông mênh. Nhưng rồi gần nửa thế kỷ sau, lại có hằng hằng triệu người ở lại hụt hẫng, bơ vơ bước chân trần đi tìm quê hương, mấy lúc kiệt sức khuỵu trên bóng mình, chợt so lại nắm tro cốt Tiền Nhân đang trở nặng cơn đau.
“Quê hương tôi, đã bao ngày chìm trong lửa khói
đến bây giờ chiến tranh tan rồi
nhưng người vẫn giết người
nhưng người vẫn khóc người
Những đêm dài ai thương nhớ ai...”
(Quê Hương Tôi)
Trong thế giới Thơ Nhạc của Nguyễn Đình Toàn, nỗi buồn như cơn mưa vừa tạnh, chỉ rả rích đôi giọt buồn, nhẹ lâng. Người đau sẽ không đau lắm, nhưng niềm đau vì một nỗi nhớ dài, không chỉ là một cuộc tình vỡ, mà kéo, đuổi nhau theo suốt, làm trùng trùng thêm mối sầu kinh sử Việt Nam.
“Ôi, lịch sử Việt Nam xót xa
đã xui người ngày thêm cách chia
người bỏ đi xa,
người còn đây, chịu tội thay trên thánh giá đời
Ôi, hận thù đã che kín mây
đã treo người trên đỉnh đắng cay
Đời dù xoay trăm chiều ngược xuôi
Tuổi trẻ tôi vẫn lạnh lùng phai.
Vâng, tuổi trẻ tội như phúc âm...”
(Kinh Cầu Cho Tuổi Trẻ)
Đêm đã sâu hơn, ngồi chong mắt lên màn hình vi tính, quê hương thu về
một cõi lòng đau đáu, kịp nhận ra còn có những anh em đang “lẻ loi như cây rừng đông, từng phen chết trong bão bùng,” mà vẫn dìu nhau qua hết những con đường đi tìm lại chút hơi người.
Thơ Nhạc Nguyễn Đình Toàn, từ cõi xưa rồi kéo về bây giờ, bỗng thành nức nở hơn, vì:
“tuổi trẻ tội như phúc âm
.................... vẫn lạnh lùng phai
Vâng, tuổi trẻ tội như lá thu
đã nửa vàng từ cơn gió đưa”
(Kinh Cầu Cho Tuổi Trẻ)
Thơ Nhạc Nguyễn Đình Toàn đã vì thế mà thành kinh sử, người bây giờ đọc hoặc nghe dẫu thấy buồn, nhưng cứ tin vào đó, để sống!
...
Hãy thắp cho anh một ngọn đèn
Dù mịt mùng xa xăm
Một ngọn đèn trong đêm mờ ám
...
Cố thắp cho em một ngọn đèn
Dù mệt nhoài trông ngóng
Để nhủ lòng gắng nuôi niềm tin...
(Hãy Thắp Cho Nhau Một Ngọn Đèn)
Mẹ nạn nhân Nguyễn Công Nhựt (trái),
vợ ông Nhựt (giữa), và Trịnh Kim Tiến, con nạn nhân Trịnh Xuân Tùng, trên đường đến trước trụ sở Tòa án Hà Nội đòi công lý cho người thân. (Hình: Facebook Trinh Kim Kim)
3.
Đêm sẽ còn sâu hơn, những giấc mơ chập chờn hiện, tan vào “cõi trăng lạnh riêng mình,” như bóng oan hồn xao xác trên những nhành cây đen đủi trong mảnh vườn sau, cũng kịp nhắc mình thêm một câu kinh nhạc nữa:
“Xin khấn nguyện cả mười phương tám hướng
Cho quê hương u mê ngày thức tỉnh
Để dù xa có chết cũng vui mừng.”
(Mai Tôi Đi)
Bấy giờ, mỗi câu đọc lên nghe buồn bã, mà người vẫn trọn tin, tin để mà sống!
bất hạnh thay cho những kẻ ác, những kẻ lúc nào cũng muốn làm cho người khác đau khổ, buồn bực. Họ không bao giờ nhận được Tình Yêu đáp trả mà bên tai chỉ có một tiếng gọi âm vang: Vô Thường! Vô Thường!
Anh cố gắng nghe em nói. Em chỉ nói một câu thôi. Em không nói được cho anh nghe thì em đau khổ suốt đời, ân hận suốt đời. Anh có thương em không? Thương em thì nghe em nói. Nghe anh! Tội nghiệp em mà anh...
Khi đến phiên tôi vuốt mắt cho ba, nhìn khuôn mặt ba thanh thản, tôi tin là ba đã vui lòng, vì ba biết chắc rằng vợ con đã yêu thương ba, kể cả tôi, đứa con gái gần gũi với ba qua đoạn đường ấu thơ nghèo khó nhất.
Chúc cho những người bạn của nhau luôn cảm thấy mình hạnh phúc . Chúc những người bạn của nhau luôn tràn ngập niềm vui và luôn nở những nụ cười tươi trên môi nhé !
Hôm nay, ông là một cựu chiến binh cộng sản, cựu kẻ thù của Mỹ, kẻ đã một thời từng mong tiêu diệt những lính Mỹ trên quê hương Việt Nam, theo đúng câu tuyên truyền “Đánh cho Mỹ cút Ngụy nhào” đang chễm chệ ngồi ngay trong lòng nước Mỹ, vậy mà không hề bị họ để ý, nghi ngờ hay làm khó khăn gì cả, quả là chuyện lạ lùng.
Thật ra thì bố cháu đâu có ghét Nam kỳ, ông chỉ phàn nàn rằng dân Nam kỳ được trời đãi, cho sống trên mảnh đất mầu mỡ phong phú, không làm vẫn có ăn, mà lại ăn ngon nữa, nên có tính lè phè, hoang phí, không chăm chỉ hạt bột, không cần cù tiết kiệm như Bắc kỳ
Chủ Nhật, 12 tháng Tám 2012, vào lúc 12:00PM, Đại Nhạc Hội Cám Ơn Anh, Người Thương Binh VNCH Kỳ 6 sẽ khai diễn tại sân vận động trường Bolsa Grande, Garden Grove. Xin mời đọc bài viết về những nỗ lực “tiền đại hội” của Philato
Chính mỗi người phải tự quyết định phần còn lại của vấn đề mà mình gây nên. Phiên tòa khép lại với tiếng khóc nức nở của cô vợ, sự hối hận của “người anh trai” trong khi người chồng rời phiên tòa như trốn chạy
Đến những giây phút cuối cùng, anh em Dù vẫn giữ vững từng tấc đất được giao phó, hoàn thành nhiệm vụ thiêu thân nút chặn để đồng bào ra đi, để được ngã gục trên thân thể của Quê Mẹ nghìn đời.
Sau khi đứng lên, tôi trở thành một sĩ quan Biệt Động Quân. Qua bao nhiêu năm xông pha nơi chiến trường, rồi trầm luân trong tù ngục, tôi vẫn ghi tạc trong lòng một lời khuyên, “Thà làm một viên ngọc nát, chứ không làm một viên ngói lành!"
Không biết chừng nào người dân xứ tôi làm một chuyện … động Trời - gọi là " Chuyện Bất Bình Thường " – nghĩa là cùng đứng lên đòi hỏi nhà cầm quyền phải làm thế nầy, phải làm thế nọ …
thú vị biết bao khi trải chiếc đệm trước sân nhà, cùng bạn bè quây quần thưởng thức chén chè hạt ô môi đậu xanh nóng hổi, thơm ngát. Xa xa đâu đó vọng lại bài ca vọng cổ của soạn giả Viễn Châu nghe buồn da diết
bây giờ chính những cảnh nhem nhuốc của quê hương đã kích thích chàng, xúi giục chàng quay về với quê hương và mong mỏi cho quê hương trở nên đẹp đẽ. Đời của đám dân quê đã bao lâu bị chàng thờ ơ, lạnh nhạt, bỏ quên như xác những con vờ bên sông kia, từ lâu chàng sẽ săn sóc tới.
Đúng ra tôi phải tìm đến trước để nói chuyện với Đại Tá Hồ Ngọc Cẩn thì mới phải lẽ ! Mong hương hồn Đại Tá xem đây là một lời tạ lỗi cuả tôi, dù có hơi muộn màng.
“không có người cha hoàn hảo mà chỉ có người cha luôn dành yêu thương hoàn hảo nhất cho những đứa con của mình”, đó còn là lời nhắn nhủ tới các bạn trẻ biết gạt qua chút ích kỷ cá nhân để quan tâm hơn tới cha mẹ
Họ không là những người thật đặc biệt, thật nổi tiếng. Nhưng họ đại diện cho số đông, số đông những người con của các sĩ quan VNCH, từng một thời phải chịu những kỳ thị, bất công, khi còn ở quê nhà.Nhưng giờ đây, họ có quyền hãnh diện về mình lắm chứ. Và chúng ta cũng có quyền hãnh diện về họ.
Tôi viết bài này nhân Ngày Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa 19-6 để nói lên lời tri ân các chiến sĩ Việt Nam Cộng Hòa những người “… vẫn sống thênh thang trong lòng muôn người biết thương đời lính …”
Tôi thương cảm và kính phục họ, trong hoàn cảnh khốn cùng nhất, bằng cách nào đó, họ vẫn đứng vững (không cần chân) và duy trì được tinh thần đồng đội, thái độ bất khuất của những người lính.
chắc chắn sẽ không có một ngày trở lại! Họ đã nghĩ đúng, cổng Phi Vân với mây xám lưng trời, sau gần 15 năm xa cách, những người con yêu giờ đây vẫn còn hoài công ngóng đợi…
Anh nghĩ đến những thằng bạn đồng ngũ còn lận đận ở tận những phương trời xa xôi và tiếp tục lẩm nhẩm:"Tụi nó đều còn nguyên vẹn hết mà đã mười năm rồi, sao không thấy đứa nào quay trở lại. Trận chiến này chưa chấm dứt đâu mà …"•
Xin dạy cho cháu biết phải lắng nghe hết tất cả mọi người, nhưng cũng xin thầy hãy dạy cho cháu biết cần phải sàng lọc những gì nghe được qua một tấm lưới Chân Lý
“Đây là cuộc chiến tranh bẩn thỉu, tàn bạo, nhưng tôi tin chắc mọi người sẽ hiểu mục đích của cuộc chiến này, dù rằng nhiều người trong chúng ta có thể không đồng ý”.
Đứng trên sân ga Hàng-Cỏ, lòng tôi man mác bâng khuâng. Vừng dương đang lên. Sao Mai mờ dần. Chân trời hừng đông mầu tím nhạt. Có đôi vì sao đang rơi trong không trung mờ ảo mênh mông…
Tôi buồn, nhưng thôi, như đã chia-xẻ trong bài "Thế-hệ bánh mì kẹp", chỉ vài mươi năm nữa, vấn-đề này sẽ không còn là vấn-đề nữa, một khi chúng tôi sẽ lũ-lượt rủ nhau đi hết. Lúc đó, chúng tôi sẽ lại được nói lại "tiếng Việt cũ" với bố mẹ, ông bà chúng tôi.
Hai mươi năm chinh chiến ... Người Lính VNCH không bao giờ đòi hỏi Tổ Quốc bất cứ một điều gì. Người Lính chỉ mong đem cuộc đời của mình đổi lấy hai chữ Tự Do cho quê hương dân tộc cho dù phải trả cái giá đắt nhất là mạng sống.
Hôm sau, tôi đến quán hơi sớm, định vừa gặp anh là nói ngay rằng tôi khoái lá sớ của ảnh lắm, móc họng chế độ rất đau mà vẫn giữ được nét trào phúng nhẹ nhàng.Và cũng để nói cho ảnh yên tâm rằng tôi đã đốt lá sớ như ảnh đã dặn. Nhưng rồi, anh ta không đến, mặc dù tôi đã cố tình ngồi đợi tới trưa….
Bây giờ chị tôi, một người con gái Việt nam về làm dâu muộn màng trên đất Mỹ, đang thay cha mẹ chồng cai quản một nông trại trồng bắp ở Ohio với đứa con duy nhất của một cuộc tình nở vội trong cuộc chiến Việt Nam .
Còn sống trong một đất nước Độc Lập – Tự Do – Hạnh Phúc mà phải đi biểu tình (ké) ở một quốc gia láng giềng thì lại là chuyện khác. Chuyện này (chắc) phải nói cho tới Tết, hoặc – không chừng – tới chết luôn.
Tôi đã lấy chồng Lính Cộng Hòa rồi, mà tôi lúc nào cũng có cái giọng Bắc Kỳ Hai Nút (75, Bắc kỳ chín nút tức là Bắc kỳ 54) thì ai mà chịu nổi. Bây giờ, tôi không còn... “Xử Lý” nữa, mà tôi phân tích, tôi tìm hiểu từng trường hợp mà giải quyết cho thỏa đáng. Mỗi khi đi ra ngoài đường, nghe tôi nói chuyện, không còn ai quay lại nhìn tôi rồi bỏ đi chỗ khác nữa.
khi về đến nhà tôi sẽ phải báo tin cho các con tôi là công an Việt Nam đã giữ bố. Chắc Khoa, Trí sẽ buồn nhưng các cháu sẽ hiểu. Và nếu các cháu chia sẻ được những khó khăn với bố mẹ trong lúc này, các cháu cũng biết được những giá trị về trách nhiệm của bố mẹ đối với quê hương, đối với cội nguồn của mình.
Bởi cái đặc tính của xứ Nam Kỳ là rất cởi mở, rộng rãi, dễ thương, nên dễ dung nạp, dễ cảm hóa người mới đến để họ hội nhập vào đại gia đình Đồng Nai Cửu Long mà nhà văn hóa học có thể xem như một cái tô xà lách (”salad bowl”) của mọi người.
đem Ba đi chơi cả ba ngàn cây số đường, ăn ở những nơi sang trọng, và cho xem những thắng cảnh danh tiếng nước Mỹ. Nhưng chúng lầm, làm sao mua chuộc được lòng trung kiên của Ba với cách mạng. Ba hẹn khi về sẽ nói cho con nghe nhiều hơn
Mẹ tôi không cần chiếc sập gụ ấy nữa. Bà xa rời nó như xa rời cuộc đời nhọc nhằn. Bà Cẩm Lợi đã trả xong cái nghiệp mà chúng tôi kính cẩn ghi ơn. Bây giờ nằm vĩnh viễn bên chồng mẹ tôi mãi mãi là bà Tam của chúng tôi.
Cái cảm giác của sự chia ly sinh tử đó hôm nay lại trở về với tôi. Nặng nề hơn nhiều. Ngày đó tôi mất ba nhưng vẫn còn mạ. Bây giờ thì mất cả mạ, đâu còn ai. Mỗi một cái áo bỏ vào trong thùng như một lời vĩnh biệt, bởi vì tôi sẽ không bao giờ còn nhìn thâý nó nữa.
Từ ngày lấy vợ, ông mất dần gần hết bạn bè. Bà cho rằng đàn ông gặp nhau nói toàn chuyện trên trời, dưới đất, không bổ ích gì, không lợi lộc gì. Bà ngăn cản ông gặp bạn bè, và bạn bè đến nhà ông, thì chỉ vài lần thôi, thấy thái độ của bà, họ không đến nữa.
Ông thấy sung sướng hạnh phúc. Ông tội nghiệp cho những người suốt đời than van, nắng không ưa, mưa không chịu, và tự bôi đen ngày tháng đẹp đẽ của họ, và dìm đời vào bất mãn, khổ đau./.
Saigon bây giờ không thấy có người đẹp nữa! Xưa ra đường cứ thấy người ta vừa chạy xe vừa… ngoái đầu lại nhìn. Bây giờ ra đường người con gái nào cũng trùm kín mặt, mang vớ dài tay, găng tay kín mít, áo khoác sùm sụp, đầu đội mũ bảo hiểm, chỉ chừa hai con mắt lom lom qua kính bảo hộ…
Tôi ôm lấy Trung : "lâu quá tưởng không bao giờ thày trò mình gặp nhau" . Học trò đang giờ chơi thấy tôi ôm Trung ngơ ngác nhìn, tôi buông Trung cả hai tôi nước mắt chảy từ bao giờ.
Chỉ có thế thôi mà giông bảo nổi lên trong phòng hội chỉ vì sự khủng hoảng về hiện tượng bám víu thê thảm vào cái tính đồng nhất riêng biệt của hành trang ý thức và tình cảm quê cha đất tổ .
Anh không là người cầm bút, mà là người cầm quân tôi cảm phục. Có biết bao đồng đội hy sinh ở chiến trường. Nhưng cái chết của Đại tá Hồ ngọc Cẩn lại khác. Một cái chết đi vào lịch sử , biểu tượng bất khuất cô độc.
Thì ra bao nhiêu năm qua, cuộc sống và tuổi gìa đã vô tình che khuất đi hình bóng cũ, chỉ những dịp như hôm nay hình bóng anh Xuân lại trở về trong lòng cô Hoa, dù hai người đã già.
Chiến trận đã cuốn Tân đi biền biệt! Những địa danh mịt mùng xa xôi: Bình Định, Bồng Sơn, Tam Quan, Sa Huỳnh, Phá Tam Giang... tiếp nối trên đầu mỗi cánh thư đầy ắp yêu thương của Tân gởi về; một thứ hạnh phúc nhỏ nhoi mà nhiều lần Quỳnh đã mang vào giấc ngủ.
Và sau cùng, giọt nước làm đầy ly là khi chính quyền bỏ rơi chủ thuyết, chạy theo “định hướng thị trường” và chỉ còn muốn làm giàu. Thật là đau đớn vì sau cùng họ mới thấy là những gì họ hy sinh cả cuộc đời đã chỉ là những cái bánh vẽ.
Chúng tôi sử dụng cookie để cung cấp cho bạn trải nghiệm tốt nhất trên trang web của chúng tôi. Nếu tiếp tục, chúng tôi cho rằng bạn đã chấp thuận cookie cho mục đích này.