1:17 SA
Thứ Sáu
19
Tháng Tư
2024

Đời Thủy Thủ & Đêm Giang Hành Lịch Sử - Người Thủy Thủ Già

27 Tháng Giêng 20169:09 CH(Xem: 15156)

Đời Thủy Thủ & Đêm Giang Hành Lịch Sử Bài Viết của Người Thủy-Thủ Già

blank

Lời Phi Lộ:  Bài viết nầy không phải là một Hồi Ký mà chỉ là một bài kể chuyện để ghi lại nơi đây, kỷ niệm vui buồn của những người đã hiến dâng, hy sinh cả cuộc đời mình để bảo vệ Tự-Do cho Đồng Bào và sự vẹn toàn của Đất Nước.  Hơn 40,000 trai trẻ đã hăng say tình nguyện đầu quân vào Hải-Quân Việt Nam Cộng-Hòa.  Màu Áo Trắng mặc trên người biểu tượng cho niềm kiêu hảnh và tánh cách lãng mạng của Người Thủy-Thủ.
Bài viết nầy để tưởng niệm HQ Trung Tá Hà Ngọc Lương, người đã "tuẩn tiết" với Gia Đình trong ngày thất thủ Nha trang, nơi đã đào tạo Anh trở thành một Thủy-Thủ Kiêu Hùng.
Không hiểu vì cơ duyên hay định mệnh đã đưa đẩy tôi từ một thư sinh trở thành một Sỹ Quan có tinh thần trách nhiệm, trung thành tuyệt đối với cấp chỉ huy.  Tôi là người Sỹ Quan cuối cùng đứng bên cạnh Tư-Lệnh Hải-Quân trong giai đoạn hiểm nguy để bảo vệ an ninh, chia xẻ với ông sự lo âu, cân nhắc khi quyết định vận mạng và sự vẹn toàn của Quân-Chủng Hải-Quân Việt Nam Cộng Hòa trong giờ phút lịch sử.
Bài viết nầy chỉ ghi lại một sự thật, mắt thấy, tai nghe, thi hành theo lệnh, xài “văn tếu” để pha trò và bảo đảm hoàn toàn không có… gia vị.  Nếu bài viết có làm“trật khớp”của một vài tác phẩm (memoir) thì Người Thủy-Thủ Già nầy trân trọng nghiêng mình xin lỗi.
Tôi tạm dùng kinh nghiệm cá nhân để làm cái sườn ghi lại kinh nghiệm sống mà tất cả sỹ quan Hải Quân Nhatrang phải đương đầu với tinh thần trách nhiệm, từ ngày đặt chân vào Quân Trường cho đến khi thi hành nhiệm vụ Chỉ Huy tại các đơn vị Hải Quân.
Câu chuyện của Tư Lệnh Hải Quân, người từng chỉ huy Hạm Đội, gồm trên 1,000 chiến hạm, chiến đỉnh, nhưng không có một chiếc cho riêng Ông ra biển đêm 29 tháng 4 năm 1975.
Câu chuyện của một Hạm Trưởng trẻ tuổi có trách nhiệm với cấp chỉ huy, tình huynh đệ với thủy thủ đoàn.  Anh đưa Tư Lệnh Hải Quân ra biển, đưa lính về đoàn tụ với gia đình, riêng Anh đi …. tù cải tạo.
Bài viết cũng ghi lại sự sáng suốt, cứng rắn của các Cấp Chỉ Huy Hải Quân, đã duy trì được an ninh và trật tự, tránh sự hỗn loạn trong giờ phút nghiêm trọng cuối cùng.
Cũng cần nói lên sự kiên trì và tinh thần kỷ luật thi hành nhiệm vụ của Quân Cảnh, nhân viên an ninh của Bộ Tư Lệnh/HQ/Biệt Khu Thủ Đô, đã vất vả phòng thủ hai nút chặn Mê Linh và Cường Để để ngăn chặn biển người tràn ngập khu vực Hải Quân.
Các Sinh Viên Sỹ Quan Hải Quân Khóa 26, triệt thoái từ Nha trang về, súng trên vai, di hành trong vòng trật tự, âm thầm qua Sở Thú để thiết lập vòng đai phòng thủ trong buổi chiều ngày 29/4 /1975.
Thông cảm với hàng chục ngàn Sỹ Quan, Hạ Sỹ Quan, Đoàn Viên Hải Quân, nhận lệnh “tháo dây”, lái tàu tách bến Saigon, đã thổn thức, âm thầm gạt lệ bỏ lại gia đình, cha mẹ, vợ con để tham dự chuyến Giang-Hành Lịch-Sử cuối cùng.
Virginia, Ngày 30 Tháng 4 Năm 2014
   Người Thủy Thủ Già



Chương I.  Khởi Đầu Cuộc Đời Hải-Nghiệp
Tôi, cũng như các thanh niên cùng lứa tuổi, phải thi hành nghĩa vụ Quân Sự vì đất nước đang có nhu cầu phát triển quân đội. Anh Em chúng tôi, những người chưa từng quen nhau, nhưng đã tìm được cùng chung một đáp số. Chúng tôi giã từ đời sống dân sự và chọn hải-nghiệp làm cứu cánh.  Chúng tôi rất lấy làm may mắn và hãnh diện khi được tuyển chọn vào Trường Sinh Viên Sỹ Quan Hải-Quân Việt Nam Cộng Hòa.   
Tháng 3 năm 1959, tôi vừa đúng 20 tuổi, chúng tôi mạnh dạng từ giã gia đình “đứng lên đáp lời sông núi”.  Chúng tôi trình diện Trung-Tâm Huấn Luyện Hải-Quân Nha trang bằng hai nhóm, nhóm lính mới tò-te từ Saigon và nhóm “ngoài nớ” thì xuất phát từ Huế.  Chúng tôi đều dùng xe lửa, trẩy Bắc xuôi Nam, để đến Nha trang.
Anh Em chúng tôi vẫn biết khi vào Quân Đội thì phãi chấp hành kỷ luật nhưng cũng không tránh khỏi cái “shock” trong ngày đầu đặt chân vào “lò luyện thép”.  Mấy chiếc GMC vừa đổ chúng tôi xuống kỳ đài Trung-Tâm Huấn-Luyện thì từ trong ký túc xá SVSQ, một đám hải-tặc với gương mặt “cô hồn” chạy ngược về hướng chúng tôi, dẫn đầu là SVSQ/K8 Nguyễn Thế Sinh.  Anh Em chúng tôi nhận thấy trong đám nầy có một số bạn ngoài đời, riêng tôi cũng nhận ra hai nguời bạn cũ, Nguyển Minh Thơ và Tôn Thất Sanh.  Chúng tôi cứ tưởng bở, giơ tay ngoắc ngoắc miệng la thật to để bắt bồ:  “hi there, what’s up  m…e…n!”.  SVSQ/K8 Nguyễn Thế Sinh với gương mặt hầm hầm đứng trên kỳ đài ra lệnh:  “Các anh theo lệnh tôi, Ng.h.i.ê.m! Các anh vác hành lý lên vai và chạy theo tôi”.  
Thế là chúng tôi phải chạy ba vòng sân vận động.  Mọi người thở hồng hộc, bò lê bò càng. Chạy cạnh tôi có anh THV, người gốc Miền Nam hơi cộc, xài ngay một tờ giấy năm trăm, miệng bô bô chửi thề “.. .. tụi nó làm tàng quá”. Sau đó không lâu anh Nam Kỳ nầy được chúng tôi đổi tên hắn là Tăng Hùng “Bô”.
Ngày đầu của đời lính chúng tôi được SVSQ/K8 tiếp đón một cách nồng hậu  với màn chạy marathon để mở màn cho “giai đoạn huấn nhục” mà khóa chúng tôi là vật trắc nghiệm đầu tiên. Cái màn hạ nhục nầy, dưới nhiều hình thức, vẫn tiếp tục đều đều để gò ép chúng tôi vào kỹ luật quân đội.  Có một đêm chúng tôi đang ngủ ngon lành thì có lệnh tập họp trước phòng ngủ.  SVSQ/K8 Nguyễn Thế Sinh, oai phong ra phết (vì hắn là ĐĐT/SVSQ) dõng dạc ra lệnh “các anh, chia nhau, “quỳ” hai bên đường, làm hàng rào danh dự, từ đây đến cải-hối-thất, còn hai anh lực lưởng theo tôi”.  Hai bạn tôi, từ phòng ngủ ra, hì hục cõng… “vua ba-gai” Trần Nhật Chinh đi xuống nhà tù ngủ một đêm. Những sự đày ải, hành hạ triền miên nầy đã làm cho một anh em trong khóa chúng tôi tên Cửu phải “drop out” vì bịnh tâm thần.
Sau màn chạy bộ “dằn mặt” chúng tôi được đưa vào cư trú ở từng trệt của dãy lầu 2 tầng nằm sau Bộ Chi huy TTHL. SVSQ Khoá 8 thì chiếm cứ từng trên. Ngày hôm sau là lể nghỉ cuối tuần, thanks God! Chúng tôi đuợc nghỉ để “lấy sức” và có thì giờ để quan sát địa thế.
TTHL/HQ Nha trang ở một vị trí lý tưởng như một trung tâm nghỉ mát, phía trước trường có bãi biển cát trắng trải dài từ Cầu Đá cho đến thành phố Nha trang. Sau trường được trấn bởi dảy núi cao ngăn cách bằng khu Đồng-Bò lầy lội, mà sau nầy hằng đêm chúng tôi đã hướng dẫn một toán Tân Binh đi qua Đồng-Bò lập tổ phục kích.  
Cây thùy dương cao vút, che phủ khắp khu vực Trung Tâm Huấn Luyện, reo triền miên trong gió.  Nhiều đêm có gió to, biển động, sóng vỗ ì ầm ngoài bãi biển, cộng với tiếng rì rào phụ họa của lá thùy dương, tạo nên một bản nhạc hòa tấu thiên nhiên……thật là buồn.
Một tháng qua đi, chương trình huấn nhục chấm dứt song song với  lệnh cấm trại đã được giãi tỏa, Anh em khóa tôi “đi bờ” với cái cầu vai màu đen (chưa gắn alpha).  Chúng tôi đuợc chia thành 3 chi đội, hai chi đội đi bờ và một chi đội trực (thủ trại).  Ra phố Nha trang chúng tôi đã tìm được không khí tự-do, thoải mái sau một tháng bị giam lỏng trong trại.
Sau thời kỳ huấn nhục chấm dứt, chúng tôi chú tâm đến nhiều đến các khóa học chuyên môn cần thiết cho Hải-Nghiệp. Sống chung với nhau trong một tháng thì mỗi người trong anh em chúng tôi đều được đặt cho một cái “nickname” cho hợp với cá tánh mỗi người.  Anh Hà Ngọc Lương người gốc miền Bắc thích ăn tiết canh, mấy anh Nam Kỳ cười nhạo, HNL chống chế “tiết canh giãi nhiệt”. Thế là anh em tặng cho anh ta cái biệt hiệu nầy. Mỗi người đều có tên mới thay thế cho cái tên cha mẹ đặt cho, thí dụ: Đằng Ấy, Cả Đẫn, Perlon, Lotion Kata, TH Bô, v.v. Riêng tôi cũng không tránh được cái số mạng. Số là, khi còn ngoài đời tôi thấy Nguyễn Minh Thơ và người bạn tên Hồng tập làm “lực sĩ đẹp”. Thơ và Hồng có bộ ngực rất nở nang. Tôi bắt chước mua  sách về ‘kéo tạ” mỗi ngày.  Tôi theo “bí kíp” tự luyện mà không có Sư Phụ truyền khẩu quyết nên bị tẩu hỏa nhập ma, bắp thịt ngực nở ít, bắp thịt nách nở nhiều nên hai tay tôi không “xếp” sát vào nguời được. Tôi có tướng đi “kênh kênh”, ngạo mạng nên được bạn đặt cho cái tên Thầy Gồng.  
Bộ Chỉ Huy TTHL/HQ có Thiếu Tá Đặng Cao Thăng làm Chỉ Huy Trưởng, về sau nầy Ông đuợc thăng lên chức Phó Đề Đốc. Ông nầy rất nghiêm nghị, ít nói nhưng hiền từ.  Chúng tôi ít có dịp “chat” với Ông vì SVSQ nào củng muốn né tránh mặt trời.  Thời gian sau, Thiếu tá Vương Hửu Thiều được chỉ định làm CHT/TTHL/HQ, thay thế Thiếu Tá Th. được bổ nhiệm vào chức vụ quan trọng khác.  Hai mươi chín (29) năm sau, tôi được gặp lại Phó Đề Đốc Đặng Cao Thăng ở Orange County, CA khi tham dự kỷ niệm 30 năm nhập khóa của K8/SVSQ/NT.
Thiếu Tá VHT rất bình dân, tánh tình cởi mở. Thiếu Tá Thiều cũng tốt nghiệp trường Hải Quân Pháp.  Ông CHT mới nầy thích tiếp xúc với đám SVSQ, ngược lại SVSQ cũng muốn “lấy điểm” với ông anh cả nầy.  Mỗi chiều, sau giờ cơm, Ông CHT thả bộ hứng gió gần kỳ đài thì đám SVSQ bu lại, chào và gợi chuyện.  Ông CHT được dịp “xổ” bầu tâm sự (sea stories). Vì Ông là gốc người Huế, phát âm rất nặng, nói giọng quá thấp (lí nhí trong miệng) mà lại “nổ” nhanh như trực thăng Cobra tác xạ. Mỗi cuối câu Ông ngừng giọng…hỉ?...hỉ?  Mấy anh SVSQ ngẩn ngơ trả lời….dạ, dạ. Tan hàng tôi hỏi Ông nói gì vậy?  Đám SVSQ, gốc Saigon, lắc đầu trả lời:  “chẳng hiểu cái… chi . .chi”.
Sỹ Quan kế tiếp mà chúng tôi thường có dịp tiếp xúc đó là Đại Úy Nguyễn  Văn Ánh, giữ chức vụ Giám Đốc Quân Huấn, sau nầy lên chức Đại Tá. Đại Tá Ánh là một trong số người mà tôi kính mến nhất trong HQVN.  Ông có gương mặt hiền hòa, ăn nói rất nhỏ nhẹ, và đặc biệt là có nhiều thiện cảm với SVSQ.  Đời lính của tôi gặp Đại Tá Ánh chỉ vỏn vẹn 3 lần ngắn ngủi: lần đầu khi tôi còn là một SVSQ, lần thứ hai tôi đi học Mỹ về, Ông giữ chức vụ TMT/HQ, và lần cuối cùng là trên chiếc PGM 601 của Đại Úy Trần Minh Chánh vào đêm 29 tháng 4 năm 1975.
Ban Giảng Huấn nhà trường thì tôi còn nhớ một số ít như: Trần văn Sơn, Lê Phụng, Nguyễn tiến Ích, Hồ ngọc Ngà, và Đặng dình Hiệp. Các vị sỹ quan nầy đều tốt nghiệp tại trường Sỹ Quan Hải Quân Pháp.
Người sỹ quan cuối cùng ở trường Sỹ Quan Hải Quân mà tôi xin tạm gọi là “Vua Kỹ Luật”, người Sỹ Quan gương mẩu nầy, mà mãi sau nầy chúng tôi thương, tôn làm Sư Phụ.  Khi chúng tôi vào trường Ông giữ chức vụ Hiệu Trưởng trường SVSQ.  Ông nầy biểu tượng cho kỹ luật, nghiêm nghị, khô khan tình cảm, ít nói, không bao giờ cười.  Hàng tuần Ông xuống thanh tra chúng tôi về quân phục, phòng ngủ, phòng vệ sinh, v.v. để bảo đảm sự sạch sẽ và ngăn nắp.
Hơn hai năm thụ huấn tại trường SVSQ/HQ, trong những ngày cuối tuần    đi bờ, đám SVSQ “quậy” nát phố phường Nha trang, đưa đào đi thăm Tháp Bà cầu duyên, Hòn Chồng thề thốt hoặc đi ăn nem nướng Ninh Hòa, phở Chụtt. Trong khóa tôi có 3 anh (HNL, NĐĐ và MVH), thả neo móc phải đá ngầm, sau nầy xin về phục vụ tại Quân Trường để được gần…. quê vợ.  
Trong khi đám đệ tử dùng chiến thuật đánh mau đánh mạnh thì Sư Phụ rút vào “Tuyệt Tình Cốc” ôm con tim giá lạnh nghiền ngẫm bí kíp Tác Phong, quyết không… bắt chước “tụi nó”, nếu không tụi nó giỡn mặt, khó làm việc.  Đến khi chúng tôi mãn khóa ra trường thì Sư Phụ vẩn tuyệt đối giử vững với lời thề…….. no girl friend!
Nghe thiên hạ đồn rằng, vài năm sau Sư Phụ được đổi về Trường Võ-Bị   Đà-Lạt làm Giáo Sư. Là tướng giỏi cần phãi biết khai thác: Thiên Thời, Địa Lợi, Nhân Hòa.  Cơ duyên đã tới, Sư Phụ liền phất cờ ra quân.  Đà Lạt với khí hậu mát lạnh quanh năm, các SQHQ đều mặc demi-saison với cấp bậc vàng chói trên tay áo, cà vạt, casquette trắng có hoa lá cành (quân phục mùa Đông của HQ).  Từ một Sỹ Quan khô khan tình cảm biến đổi thành một người hào hoa, phong lưu giống như Richard Gere trong phim An Officer and a Gentleman. Sư phụ trở thành cây đinh làm cho nhiều cô gái để ý.  Ngày nghỉ cuối tuần, xe của Sư Phụ lúc nào cũng chở vài ba cô gái, nói năng líu lo, nũng nịu….biết zồi, khổ lắm, nói mãi!
Nhưng có một ngày đẹp trời, trên xe chỉ thấy có một giai nhân, Ông điều chỉnh hải-bàn, ôm tay lái hướng về Hồ Than Thở.  Trước phong cảnh hữu tình, Ông trịnh trọng cầm tay ngưòi đẹp, nói qua hơi thở… “would you marry me?”.  Người con gái trẻ đẹp đó hiện đang sống hạnh phúc với Sư Phụ ở miền Nam Texas, USA.
Ba tháng sau ngày nhập Quân Truờng, cầu vai màu đen trên áo được tô điểm thêm cái Alpha vàng ánh.  Trường Sinh Viên Sỹ Quan Hải Quân lại có thêm một khóa mới, Khóa Đệ-Nhất Nhân-Mã gọi nôm na là Khóa 9 SVSQHQ/NT. Trong niềm vui rộn rả, anh em chúng tôi mướn ngay xe đêm về Saigon/Huế nghỉ phép.
Thời gian nghỉ phép qua nhanh, chúng tôi lại về Quân trường tiếp tục trau dồi  hải-nghiệp.  Khóa 8/SVSQ làm lễ mãn khóa ra trường và riêng chúng tôi cũng bận rộn chuẩn bị cho kỳ thi “lên lớp”.  Sau một kỳ thi gay go, hồi hộp, học ngày, học đêm, kết quả đa số anh em chúng tôi được mang cấp bậc Chuẩn Úy, chúng tôi cảm thấy hãnh diện, trưởng thành hơn trong vị trí mới. Có vài anh em thiếu may mắn thi không đủ điểm, phải “ra trường sớm” với cấp bậc Trung Sĩ.
blank
         Bộ Chỉ Huy TTHL/HQ/NT và 2 khóa SVSQ (khóa 8 & khóa 9)    -   1959
Chúng tôi làm lễ “khao lon”, tôi lãnh phần trang trí. Quan khách tham gia đông đảo, anh em mời Đào ngoài phố Nha trang vào dự rất đông, đặc biệt có Ca-Sĩ Thanh Thúy cùng đến chia vui. Ca Sĩ Thanh Thúy ở sát vách với nhà Bác tôi ở đường Cao Thắng, Saigon, đối diện với dảy lầu 5 tầng. Thanh Thúy dạo đó thường đêm đi hát tại các vũ trường, Đại Nam, Arc en Ciel, Ngọc Lan Đình, v.v. Thanh Thúy là thần tượng của tuổi trẻ thời đó và tôi cũng là một trong số “fan”.  Mổi lần về phép, tôi đến vũ trường để nghe nàng hát. Trong ánh đèn mờ ảo của vũ điệu “slow”, Thanh Thúy đứng hát trên sân khấu, áo dài trắng, tóc xõa trên vai, cất tiếng hát (giọng Huế) trầm buồn trông ….rất liêu trai.
Mùa Hè năm 1961 là ngày quan trọng nhất trong cuộc đời Binh Nghiệp của chúng tôi.  Chúng tôi làm Lễ Mản Khóa dưới sự Chủ Tọa của Tổng Thống Ngô Đình Diệm. Thủ Khoa khóa tôi là anh Hà Ngọc Lương. Tổng Thống Diệm tặng cho anh em chúng tôi một “con bò” để ăn mừng nhưng chúng tôi tặng lại nhà trường để làm phụ trội ẩm thực cho SVSQ/K10 và Thủy Thủ Tân Binh.
blank
Hà Ngọc Lương - Thủ Khoa Khóa Đệ Nhất Nhân Mã   -   6/1961
Ra trường với cấp bậc Thiếu Uý, tôi được BTL/HQ thuyên chuyển xuống Hải Vận Hạm Lam Giang, HQ 402, do Đại Úy Nguyễn Hửu Chí, K3/SVSQ/NT, làm Hạm Trưởng, sau nầy Ông được phong chức Phó Đề Đốc.  Đại Uý Chí, cũng là một nhà thơ với bút hiệu Hữu Phương, tánh tình hiền hòa, lãng mạng, đa tình và đặc biệt là rất dễ…yêu. Tôi chỉ phục vụ với Ông trong một thời gian ngắn, võn vẹn chỉ có 3 chuyến công tác, Côn Sơn, Đà  Nẵng, Hoàng Sa.  Đại Úy Chí rất có tình với tất cả sỹ quan chiến hạm.  Ông xem chúng tôi là những người em, người bạn hơn là sỹ quan thuộc quyền.   Khi Ông qua đời ở Virginia, tôi và Thiếu Tá Phạm Văn Lớn đã đứng canh quan tài cho ông theo lễ nghi quân cách.
Tôi được đổi về Hải Đoàn 25 Xung Phong ở Cần Thơ do Đại Úy Ngô khắc Luân, K2/SVSQ/NT, làm Chỉ Huy Trưởng, sau nầy ông được phong chức Đại Tá.  Trong ngày trình diện, Ông chỉ định tôi làm Sỹ Quan Căn Cứ.  Công việc tương đối nhàn hạ, thanh tra giang đỉnh, kiểm soát bão toàn, bổ xung tiếp liệu.
Tôi cũng được Ông CHT giao cho một chiếc Jeep toàn quyền xử dụng.  Ông CHT tôi là người hiền lành, không kiêu cách, tôi cảm thấy may mắn vì một số bạn cùng Khóa gặp phải một vài Đơn Vị Trưởng …..hách xì xằng.
Tôi được cư trú tại biệt thự của Hải Quân ở gần Căn Cứ.  Biệt thự có ba phòng ngủ, ở giữa là phòng khách, phòng ăn.  Phòng ngủ bên trái, dành cho CHT Bộ Chỉ Huy Giang Lực, luôn luôn khóa kín, tôi chọn phòng bên phải.  Đại Úy CHT cư trú nhà bên cạnh với gia đình.  
Thỉnh thoảng Ông CHT chỉ định tôi đi hộ tống công voa gạo từ Cần Thơ đi Quận Trà-Ôn hoặc tiếp viện cho đoàn công-voa than do Trung Úy Đỗ Quang Khanh, K7/SVSQ/NT làm trưởng đoàn,  từ Năm Căn về Saigon, bị phục kích.  
Ở đơn vị nầy tôi hưởng đầy đủ tự do và quyền hạn của một sỹ quan.  Hậu Giang hiền hòa, bến Ninh Kiều tình tứ, I wish I could stay here forever.
Một hôm Ông CHT giao cho tôi một số công việc vì Ông phải bay thám sát với Tư Lệnh Sư Đoàn (Đại Tá Trần Thiện Khiêm) vào sáng sớm hôm sau.  Chiều hôm đó có anh du-kích xã được Việt Cộng phát cho một khẩu “oảnh tầm sào” (súng nòng dài).  Anh du-kích mừng húm hẹn hôm sau thực tập tác xạ.  Sáng hôm sau, trực thăng của Tư Lệnh Sư Đoàn bay ngang vùng anh du-kích, wrong place at the wrong time, anh du-kích ngắm bắn vào trực thăng một phát, trực thăng lao chao.  Anh du-kích quăng súng la to… “bull’s eye”! (trúng mục tiêu); trực thăng rớt.  Trời thương, Phật độ, không có tử thương, riêng Ông CHT của tôi lảnh một vết thẹo vừa đủ để được gắn trên ngực một Chiến Thương Bội Tinh (tương đương Purple Heart của Mỹ).
Tôi cứ tưởng đời tôi cứ tà tà như vậy nhưng Ông Bà ta thường nói, mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên.  Có một hôm, Đại Úy CHT trao cho tôi một Công Điện Thượng Khẩn của Bộ Chỉ Huy Giang Lực gửi cho Hải Đoàn 25 Xung Phong,  nội dung Công Điện: Chỉ thị Thiếu Úy TH về trình diện Chỉ Huy Trưởng Giang Lực trong thời gian sớm nhất.
Oh,  my …God!  Tay chân tôi rụng rời, phen nầy chết chắc.  Nếu ai thường xem phim Chưởng thì biết “Giang Nam Thất Quái”, còn trong Quân Chủng chúng ta có “Hải Quân Tứ Độc” danh trấn giang hồ (nhứt Tánh, nhì Quyền, tam Cang, tứ Hợp) mà Ông CHT/GL là Đệ Tam Độc Thủ.  Không riêng gì tôi mà Ông CHT của tôi cũng rất quan tâm.
Cái gì đến phải đến.  Tôi về Saigon trình diện Chỉ Huy Trưởng Bộ Chỉ Huy Giang Lực, Trung Tá Chung Tấn Cang, K1/SVSQ/NT, ở trại Cửu Long, Thị Nghè, trong bộ Đại Lễ thẳng nếp.  Tôi lo lắng vì không biết sự việc gì sẽ xẩy ra? Nhưng với  bản tánh luôn luôn chấp nhận thử thách, …..que sera… sera.  Sau khi xưng tên họ tôi đứng nghiêm chờ lệnh. Tôi từ từ nhìn lên, Ông CHT/GL một tay cầm “píp”, bập, bập, một tay lật hồ sơ cá nhân, môi cười tủm tỉm, nhìn tôi từ đầu đến chân rồi chẩm rải chỉ thị: “Tôi đang thành lập Hải Đoàn 22 Xung Phong (lưu động), anh về đây giúp tôi tiếp nhận giang đỉnh, lãnh vũ khí, bổ xung dụng cụ thiết bị và chu toàn những công việc của một sỹ quan căn cứ.  Báo cáo tôi hàng ngày về tiến triển công việc, anh có ý kiến gì thì cứ hỏi”.  Tôi mạnh dạn trả lời “dạ không”.  Ông ra lệnh “dismiss!”, tôi chào và đi ra ngoài.  Tôi thở dài nhẹ nhõm ….  “not too bad!”.   Ngày đầu gặp gỡ tôi chưa tìm được cái “độc” nơi Ông như lời đồn đãi.  
Với sự hưóng dẫn của CHT/GL và sự tận tâm của tôi, HĐ 22 XP được thành hình dưới sự chỉ huy của Đại Úy Huỳnh Duy Thiệp, K7/SVSQ/NT.  BCH Hải Đoàn nằm trong trại Cửu Long, gần BCH/GL và HĐ 24 XP do Đại Uý Nhan Chấn Toàn làm CHT sau đó Đại Úy Nguyễn Kim Hương Giang, về thay thế Đại Úy Toàn.  Đại Úy NKHG là một sỹ quan rất thâm niên của Thủy Quân Lục Chiến nhưng vì “Conflict of Interest” gì đó trong nội bộ Sư Đoàn nên tình nguyện về với Hải quân.  HĐ 22 XP là một giang đoàn lưu động, thường xuyên hoạt động ở Miền Tây tùy theo nhu cầu chiến trường.  Chỉ Huy Trưởng và Sỹ Quan Hải Đoàn ít khi có mặt ở hậu cứ.  Tôi là Sỹ Quan độc nhứt của đơn vị ở lại lo phần yểm trợ.  
Các Hải Đoàn Xung Phong sau nầy được đổi tên là Giang Đoàn Xung Phong.  Đại Úy Huỳnh Duy Thiệp, trong giai đoạn cuối cùng được thăng cấp Trung Tá, và giữ chức vụ Giám đốc Thương Cảng Đà Nẵng.
Tôi phục vụ tại HĐ 22 XP với thời gian 2 năm, gần gủi vớí CHT/GL hàng ngày tôi chưa từng thấy ông “hạ độc thủ” với ai mà chỉ thấy nơi Ông tư cách của người anh cả, luôn luôn hướng dẩn, bảo vệ quyền lợi của mọi người dưới quyền. Tôi còn nhớ rỏ có 2 sỹ quan làm việc tại BCH/GL đó là Trung Uý Nguyễn Thiện Nhựt (Nhựt Noel), K3/SVSQ/NT và Trung Úy Trịnh Kim Thanh, K5/SVSQ/NT.  Hai Ông nầy được thăng cấp Đại Úy theo Nghị Định của Bộ Tổng Tham Mưu (thời đó thăng cấp Đại Úy thật là một điều rất khó khăn) nhưng khi Nghị Định của Bộ TTM về đến BTL/HQ thì hai tên Nhựt và Thanh bị gạt bõ ra khỏi danh sách thăng cấp, tạo nên một sự bất hòa giửa BCH/GL và  BTL/HQ.  Tôi có linh cảm là Đại Tá Tư Lệnh Hải Quân và Trung Tá CHT/GL không được thuận thảo với nhau trong Công Vụ.  
Có thể nói Ông CHT/GL là sỹ quan cao cấp mà tôi gần gủi, phục vụ lâu nhất trong cuộc đời binh nghiệp.  Ông có thái độ bao dung, rộng lượng, bênh vực “đệ tử” hết lòng nên Ông thu phục được sự mến mộ, trung thành của nhiều sỹ quan thuộc cấp.  Có thể nói Ông đã thu hút được nhiều sỹ quan “chịu chơi”, gan dạ, làm chớ không ba hoa chích chòe đặc biệt là không ..”get cold feet”. Về sau lại có thêm một Sỹ Quan TQLC, Đại Tá Cỗ Tấn Tinh Châu, đem kinh nghiệm Lính Thũy Đánh Bộ, về đầu phục dưới trướng của đại nguyên soái CTC, trách nhiệm Đặc Khu Rừng Sát.  Từ sự kính trọng đến cảm mến là động lực thúc đẩy tôi có mặt tại BTL/HQ để chia xẻ với Ông nỗi lo âu trong giờ phút nghiêm trọng.
  Lịch Sử Hải Quân Việt Nam Cộng Hòa có tất cả 6 sỹ quan liên tiếp thay nhau làm Tư Lệnh Hãi Quân:  Thiêú Tá Lê Quang Mỹ, Đại Tá Hồ Tấn Quyền, Đại Tá Chung Tấn Cang, Đại Tá Trần Văn Phấn, Đề Đốc Trần Văn Chơn, Đề Đốc Lâm Ngươn Tánh, và Phó Đô Đốc Chung Tấn Cang (lần thứ  nhì).  Vì tôi là sỹ quan cấp nhỏ nên ít có dịp làm việc gần gủi với một số các vị nầy.
Sau biến cố lịch sử tháng 11 năm 1963,  Đại Tá Chung Tấn Cang lên làm Tư Lệnh Hải Quân.  Tôi rời HĐ 22 XP để về làm Chỉ Huy Trưởng Ty Quân Xa.  Sỹ quan phụ tá cho tôi là Thiếu Úy Đinh Tế Vũ, K10/SVSQ/NT (em ruột Phó Đề Đốc ĐMH).
Tôi lập gia đình vào đầu năm 1965, vợ  tôi làm việc cho hảng dầu Caltex Petroleum Corporation, trong sở cũng có người bạn có chồng Hải Quân đó là Bà Alice Gilbert (dân Pháp).  Bà Alice Gilbert là Phu Nhân của Đại Tá Nguyễn Đức Vân, tốt nghiệp Khoá I trường Hải Quân Pháp.  Đại Tá và Bà Nguyễn Đức Vân lần lượt qua đời ở Virginia; vợ chồng tôi cũng có dịp tiễn đưa họ đến nơi an nghỉ cuối cùng.  
Tôi xin ghi lại đây một vài cảm nghỉ đặc biệt về Đại Tá Nguyễn Đức Vân vì Ông có phần liên hệ đến biến cố lịch sử trong nội bộ Hải Quân Việt Nam.  Đại Tá Vân là một người đức độ, nghiêm trang, khiêm tốn, và điều đặc biệt là rất tin tưởng …… vào số mạng.  Nhớ lại ngày Phó Đề Đốc CTC rời Hải Quân vì lý do chánh trị, Đại Tá Nguyễn Đức Vân được Bộ Tổng Tham Mưu chỉ định về làm Tư Lệnh Hải Quân nhưng cuối cùng Ông khước từ, có lẽ vì….  “số không phát” theo quẻ Tử Vi.   Kết quả của sự bất tuân Thượng Lệnh, Ông bị Bộ TTM phạt 30 ngày Trọng Cấm.  Bà Alice Gilbert cũng than vãn với vợ tôi về quyết định nầy của Đại Tá Vân.
Tôi đi du học Hoa Kỳ năm 1966 cùng với Thiếu Tá Nguyễn Trọng Hiệp, K5/SVSQ/NT và về nước năm 1967.
Mùa Hè năm 1967 từ Mỹ trở về, tôi được thuyên chuyển về Bộ Tư Lệnh Hạm Đội, dưới quyền chỉ huy của Đại Tá Nguyễn Thành Châu, sau nầy Ông đuợc thăng cấp Phó Đề Đốc.  Đại Tá Châu là cái “típ” (type) hoạt động (active), sống hòa đồng với anh em nhưng có cái tật hay “lấy le”, đặc biệt là xưng hô mầy/tao với sỹ quan dưới quyền nên mọi người đặt cho cái tên là Cao Bồi Châu.  
Để có tánh cách “đa dụng” của sỹ quan QLVNCH, Bộ TTM mở những khoá dù đặc biệt cho sỹ quan các cấp.  Hải Quân cũng có mấy tay chịu chơi, ghi tên đi thụ huấn như: Thiếu Tá Hoàng Cơ Minh, Đại Úy Nguyễn Thiện Lý, K14/SVSQ/NT, Đại Úy Trần Văn Bình, K11/SQSQ/NT, và cuối cùng là Tôi, K9/SVSQ/NT, vì tôi muốn…in gót dày vào không gian.  Hai mươi hai (22) năm sau, con trai tôi, khi còn đi học ở Virginia Polytechnic Institute (1989), cũng nhảy một “saut” sky diving (có instructor) , đem hình về khoe, vợ tôi xanh mặt la rầy, thằng con tỉnh bơ trả lời “để giống Ba”.  Vợ tôi cụt hứng …no comment! (hết ý kiến)!
Để có lý do rút lui trong danh dự, Hoa kỳ thi hành kế hoạch Việt Nam Hóa chiến tranh gọi là Vietnamesation.  Hải quân Việt Nam Cộng Hòa nhận thêm nhiều chiến hạm, lực lượng tuần thám, thủy bộ, ngăn chặn, do Mỹ chuyển giao.  Hệ thống Tiếp Vận Hải Quân cũng đuợc tăng cường để thỏa mãn nhu cầu của các lực lượng.  BTL/HQ soạn thảo một chương trình bành trướng khả năng Tiếp Vận qua một kế hoạch gọi là ACTOLOG (Accelerate Turn Over LOGistics) mà Đại Tá Nguyễn Văn Lịch là Sỹ Quan điều khiển chương trình (program manager). BTL/HQ thành lập nhiều Căn Cứ Yểm Trợ Tiếp Vận tại 4 Vùng Zuyên Hải và Sông Ngòi:  CCYT/TV Đà Nẵng,  CCYT/TV Cam Ranh,  CCYT/TV Nhà Bè, CCYT/TV Đồng Tâm, CCYT/TV Bình Thủy,  CCYT/TVAn Thới,  và CCYT/TV Cát Lở.  Một số căn cứ được Hoa kỳ chuyển giao và một số thành lập mới.
Theo lời đề nghị của Đại tá Nguyễn Văn Lịch, tôi được Đề Đốc Tư Lệnh Hải Quân Trần Văn Chơn chỉ định thành lập CCYT/TV An Thới - Phú Quốc, với chức vụ Chỉ Huy Trưởng.  Sỹ Quan phụ tá cho tôi là một Thiếu tá của Hải Quân Hoa Kỳ.   
Trong thời gian tôi phục vụ tại Phú Quốc, Vợ tôi sanh được một cháu trai, tôi đặt tên cháu là Trần An Quốc (An Thới – Phú Quốc) để ghi lại một kỹ niệm. Tôi nhớ rỏ Đại Tá Hồ Tấn Quyền cũng đặt tên cho người con là Hồ Tấn Phú Quốc (không hiểu kỷ niệm ….gì..gì . đây của hai Ông Bà?).
Hết nhiệm kỳ ở CCYT/TY An Thới, tôi được thuyên chuyển về Hải Quân Công Xưởng dưới quyền Chỉ Huy của Đại Tá Đoàn Ngọc Bích.  Sau đó tôi được BTL/HQ tuyển chọn đi thụ huấn Khóa 2/73 Chỉ Huy & Tham Mưu tại Long Bình.
Ngày đầu trình diện, tôi gặp 2 người bạn ngoài Hải Quân: Đại Tá Nguyễn Văn Tường, Chỉ Huy Trưởng Pháo Binh Dù và Trung Tá Trần Văn Vinh,  Chỉ Huy Trường Trung Tâm Huấn Luyện Nhảy Dù.  Đại Tá Tường thấy tôi có “Bằng Dù” trên túi áo hắn liền vù tới bắt tay nhận bạn.  Cái bắt tay “làm quen” nầy mà về sau hắn khỏi phải trình diện trại tù… Suối Máu. Đó là chuyện về sau.
Mãn khóa Chỉ Huy & Tham Mưu tôi được đổi về Bộ Chỉ Huy Yểm Trợ Tiếp Vận và sau đó được chỉ định giữ chức vụ Tham Mưu Trưởng, Đại Tá Ngô Khắc Luân làm Chỉ Huy Trưởng.  
blank
           Người Thủy Thủ Già    
Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
17 Tháng Chín 2020(Xem: 7771)
binh nghiệp của mình đi lên từ cấp bậc “binh ba”, ông bảo: “Các anh nên hãnh diện đang có một người chỉ huy như thế!”
23 Tháng Tám 2020(Xem: 7525)
Và có được bao nhiêu người còn mang mểnh trong lòng bài ca vọng cổ, để thấy hình ảnh quê hương vẫn còn nằm nguyên trong đó
05 Tháng Tám 2020(Xem: 6930)
không thể tin được ở tai mình. Thật tội cho em, nếu em ở lại Việt Nam thì đáng thương cho một kiếp người.
05 Tháng Tám 2020(Xem: 7398)
“Ăn cơm chưa?”, tôi bâng khuâng nhớ lại mối tình yêu đầu và nao nao buồn thương mối tình đầu của tôi.
12 Tháng Bảy 2020(Xem: 7838)
Cuộc chiến này dù đã kết thúc như thế nào, người dân Miền Nam Việt Nam vẫn cúi đầu ghi nhớ công ơn các anh, sự hy sinh cao cả của các anh
08 Tháng Bảy 2020(Xem: 6575)
Chính người da trắng văn minh đã cầm súng chiến đấu sống_chết với người da trắng và đấu khẩu không khoan nhượng trên các diễn đàn, mặt trận chính trị, tôn giáo và văn hoá để giải phóng cho nô lệ da đen.
30 Tháng Sáu 2020(Xem: 6836)
'Đây không thể là nước Mỹ. Đâykhông phải là nền dân chủ tự do lớn nhất trên thế giới. Đây là một quốc giađang có chiến tranh với chính mình
21 Tháng Sáu 2020(Xem: 7944)
Mộc Hóa và Long Khốt là những điểm trọng yếu QLVNCH cần trấn giữ để ngăn chặn quân CS (Tr đoàn Z-15) từ Svayrieng kéo sang.
18 Tháng Sáu 2020(Xem: 8296)
‘Nhứt Thắng, nhì Chinh, tam Thanh, tứ Trưởng.”Cả 4 vị tướng được dân chọn đều rất xứng đáng với lòng tin của dân chúng VNCH
18 Tháng Sáu 2020(Xem: 7181)
Những lời lẽ trong bài ai điếu của ông Bùi Quang đã thể hiện hào khí của tinh hoa nước Việt được un đúc, truyền lại qua hàng ngàn năm lịch sử dân tộc
23 Tháng Năm 2020(Xem: 9438)
với vai trò là một nhân chứng kể lại một khúc quanh của lịch sử, người đọc, và thế hệ sau sẽ tự biết cái nào đúng, cái nào sai
18 Tháng Năm 2020(Xem: 6999)
Ở một miền có tên là Quá Khứ. Thầy sẽ để thì giờ dẫn con về miền Quá Khứ..
08 Tháng Năm 2020(Xem: 7919)
điều mà ông gọi là lương tâm của nước Mỹ, hay là thật lòng. Những dẫu sao thì quốc hội Mỹ cũng đã quyết định thay giùm ông, rằng VNCH phải chết.
05 Tháng Năm 2020(Xem: 7502)
ông đã chải lại mái tóc bạc chưa kịp dài để được cuốn tròn kẹp lên sau ót, như ngày xưa…
29 Tháng Tư 2020(Xem: 37156)
Đáng thương thay, một tài năng trẻ mà gia đình tôi hằng khâm phục và yêu thương đã bị hủy diệt. Anh là một trong những người lính VNCH
24 Tháng Tư 2020(Xem: 50974)
trịnh trọng như trong đời tôi lần đầu tiên tôi được ăn món này, món cháo huyết đậm tình người của bà xẩm Đakao
13 Tháng Tư 2020(Xem: 49973)
chiếc xe màu đen đang nổ máy đậu trước cửa. Chiếc xe lao nhanh vào bóng đêm mịt mùng
09 Tháng Tư 2020(Xem: 23185)
Những người trước đó đã nhăn nhó và phàn nàn thì ngượng nghịu vì cảm thấy xấu hổ!
29 Tháng Ba 2020(Xem: 7221)
Họ hy vọng tiền Sài Gòn gửi ra bằng hàng không Air VN,thường thường vào buổi chiều,cho nên vẫn cố nán đợi
29 Tháng Ba 2020(Xem: 7106)
Chúng tôi vào đến thành phố Đà Nẵng vắng vẻ. Một vài nơi đổ nát hoang tàn, phố xá thảm hại, dân chúng chắc ở trong nhà nhiều hơn ngoài đường
20 Tháng Ba 2020(Xem: 8095)
có Anh, Người Lính mất Quê Hương - Người Lính Sống- Chết một lần với Miền Nam. Với Việt Nam
11 Tháng Hai 2020(Xem: 8841)
Người Nam Kỳ viết không sai chánh tả nhưng trong văn nói có nhiều đặc trưng của vùng
03 Tháng Hai 2020(Xem: 7011)
tôi cầu nguyện cho mọi người, cầu cho thái bình mau đến trên thế giới, đất nước và thành phố quê hương tôi
14 Tháng Giêng 2020(Xem: 7938)
với tư cách một con dân Việt Nam và một người trả nợ ân tình cho người Miền Nam…Đó là ước mơ của tôi.
06 Tháng Giêng 2020(Xem: 7495)
Hãy để những thiện ý này lưu truyền mãi về sau … như thế, mỗi ngày của chúng ta, sẽ là mỗi ngày hạnh phúc và may mắn!
08 Tháng Mười Hai 2019(Xem: 8213)
Tôi không thể nào quên được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi
08 Tháng Mười Hai 2019(Xem: 7102)
Tôi nghe lời mình từ bên trong: Con sẽ là một dấu cộng cạnh dấu cộng của ba…
08 Tháng Mười Hai 2019(Xem: 8402)
người lính này đã ra khỏi chiếc xe jeep của mình, đứng nghiêm trang trong khi trời đang mưa tầm tã.
06 Tháng Mười 2019(Xem: 7734)
Triều đình nhà Nguyễn đã gởi một phái đoàn ngoại giao đầu tiên sang phương Tây là vào năm 1863, với sứ bộ Phan Thanh Giản đi Pháp
29 Tháng Chín 2019(Xem: 7545)
Chúng tôi được họ cưu mang, dìu về căn nhà lá, đốt than rừng sưởi ấm tình người vào đêm thứ 41 trên tuyến đường vượt biển.
22 Tháng Chín 2019(Xem: 8866)
Chao ôi! Trí thức, trình độ dân nước ta xem với tên phu xe Nhật Bản chẳng đáng chết thẹn lắm hay sao".
15 Tháng Chín 2019(Xem: 7820)
lý do duy nhất là bài hát hay, mà vì lý do anh muốn nhắc nhở người nghe về thảm họa của dân tộc Việt Nam.
11 Tháng Chín 2019(Xem: 7535)
Chiến tranh mang lại những tổn thương khó lành trong tâm khảm những người lính tham chiến
05 Tháng Chín 2019(Xem: 11255)
Từ nay mẹ đừng phiền nữa nhé, để con phiền mẹ cho – Cô ôm chặt mẹ, nước mắt thấm đẫm vai áo mẹ
29 Tháng Tám 2019(Xem: 7950)
Mẹ không nói, nhưng chắc vẫn nhớ nhiều điều trong quá khứ, nhất là cái ngày hai mẹ con mình đi nhặt lại xác cha,
15 Tháng Tám 2019(Xem: 9368)
Không. Không. Không được. Con của mẹ phải mạnh dạn, hùng dũng, không sợ ai cả. Mà ai dạy cho con câu nói nầy
11 Tháng Tám 2019(Xem: 7655)
Và tôi còn nợ nàng, nợ Ninh Hòa. Mảnh đất hiền hòa đã cho tôi một người vợ chung tình, cùng tôi qua bao cuộc biển dâu.
04 Tháng Bảy 2019(Xem: 7703)
Ai ai cũng có cuộc sống của riêng mình, hãy để những ngày tháng tuổi già của cha mẹ là ngày tháng đẹp nhất và ấm áp tình thương yêud
09 Tháng Sáu 2019(Xem: 9840)
Chẳng phải Sài Gòn, những cuộc thảm sát đã xảy ra tại nhiều nơi ở miền Nam trong Tết Mậu Thân 1968. Bé trai con của Trung tá Nguyễn Tuấn
26 Tháng Năm 2019(Xem: 8040)
Con đừng giấu Dì nữa, con về mà không thấy Quan, Dì biết liền !” Nước mắt Hiền lại rơi thật nhanh xuống đất. Má Quan thất thểu bước vào nhà
15 Tháng Năm 2019(Xem: 9293)
Trong khi truy tìm tài liệu và tư liệu để viết bài này – cũng như suốt thời gian dài phỏng vấn rất nhiều sĩ quan, hạ sĩ quan và thủy thủ để thực hiện cuốn Tài Liệu Lịch Sử Hải Quân V.N.C.H.
15 Tháng Năm 2019(Xem: 7963)
Lá Cờ Vàng Ba Sọc Đỏ vẫn tung bay trên các kỳ đài chiến hạm đang hải hành ngoài hải phận quốc tế nhưng đối với thế giới thì ngọn cờ nầy không còn tồn tại.
13 Tháng Năm 2019(Xem: 8180)
Biến cố đã tạo ra một tin tức dội ngược về Hoa Kỳ, và bố mẹ tôi – không hay biết rằng tôi đang có một sứ mệnh bí mật tại Việt Nam
28 Tháng Tư 2019(Xem: 9583)
Thương làm sao cho những người lính trẻ của tôi, kể cả tôi nữa đang phải tự xa cách nỗi riêng tư để chỉ thấy trước mặt là lửa đạn.
16 Tháng Tư 2019(Xem: 7255)
Cùng ngày đó, những người Việt Nam còn kẹt lại bắt đầu một cuộc sống đen tối dưới bạo quyền cộng sản.
14 Tháng Tư 2019(Xem: 9526)
Trong cuộc chiến chống Cộng Sản ở miền Nam Việt Nam, hàng ngàn anh linh hào kiệt của QLVNCH đã ngã xuống cho an nguy của dân tộc
14 Tháng Tư 2019(Xem: 7843)
Xin nghiêng mình tôn vinh một Vị Anh Hùng của Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa. Hai giờ chiều ngày 29.3.1975, việt cộng đã treo cờ ở Tòa Thị Chính Đà Nẵng
02 Tháng Tư 2019(Xem: 7051)
Nếu ai còn nhớ đến các anh linh tử sĩ thì hãy nhớ đến họ bằng câu kinh tiếng kệ, cây nhang, bó hoa, tùy lòng đóng góp cho Trai Đàn Chẩn Tế
01 Tháng Tư 2019(Xem: 9052)
Tại xa cảng xa lộ Biên Hòa, tất cả các quân nhân di tản đều được đưa lên những chiếc GMC đương đợi sẵn, xe vừa đầy là tài xế lăn bánh trực chỉ
11 Tháng Hai 2019(Xem: 8892)
Thế thì , vấn đề là: Ngày nay, câu nói giết người của anh Tầu cổ hủ: Nhất tướng công thành vạn cốt khô có còn đúng đắn không nhỉ?