8:53 CH
Thứ Tư
24
Tháng Tư
2024

MÂM NGŨ QUẢ NGÀY TẾT

04 Tháng Hai 201112:00 SA(Xem: 19361)



Mô tả ảnh.

blank




Tết Nguyên Đán là ngày lễ thiêng liêng của người Việt. Người Việt Nam chuẩn bị đầy đủ tinh thần và vật chất cho ngày Tết. Người Việt Nam theo tôn giáo nào cũng tôn trọng ngày Tết. Người theo Phật giáo và đạo thờ ông bà thời có một bàn thờ, trên bàn thờ, mâm trái cây là một điểm quan trọng. Mâm cúng hoa quả , bánh , xôi, thịt, hương, trà đều có mục đích bày tỏ lòng tôn kính tổ tiên và các bậc thánh thần.


Mô tả ảnh.


Nội dung mâm cúng thay đổi tùy theo từng nhà và từng vùng của đất nước, thường là ngũ quả .Ví dụ ở miền Bắc mâm ngũ quả cũng gọi là ngũ phẩm thường có 5 loại quả như chuối, bưởi, đào, hồng, quýt.Người ta thường lấy con số năm theo nghĩa các thứ trái cây là vũ trụ ( ngũ hành) , hay ngũ phúc ( tam đa ngũ phúc, ngũ phúc lâm môn), còn quả là kết quả. Đạo Phật chú trọng nhân quả thì trái cây lại mang màu sắc đặc biệt.


blank


Trong lễ cúng, người Bắc và Trung đều cúng chuối. Trồng chuối có ích lợi. Lá chuối để gói bánh chưng và gói cá, thịt, xôi, bánh. Bắp chuối (hoa chuối ) để nấu hay ăn sống với rau. Người ta ăn bún bò Huế với các thứ rau trong đó có bắp chuối.Bắp chuối nấu lươn thì tuyệt vời. Bắp chuối đem bóp thấu với đậu phụng da heo thì trở thành món cao lương mỹ vị.Trái chuối sứ cũng như sung làm món rau ăn rất ngon.


blank



Chuối chín để cúng và ăn. Thân chuối non luộc như một món rau. Củ chuối ( gốc cây chuối) luộc ăn được. Khi mất mùa, người ta thường ăn củ chuối. Cây chuối thường xắt nhỏ trộn cám cho heo ăn. Nói chung cây chuối rất có ich. Các gia đình Bắc và Trung đều trồng chuối. Hình ảnh cây chuối để đi sâu vào lòng dân tộc như truyện " Trần Minh khố chuối" và các câu ca dao:

chuoi
blank

Mẹ già như chuối ba hương,
Như xôi nếp luột, như đường mía lau.
 

Mẹ già như chuối chín cây, 
Gió đưa trái rụng con rầy mồ cô
 i.

Mẹ già như chuối chín cây
Gió đông cũng sợ, gió tây cũng buồn
 .

Mẹ già như chuối chín cây
Mong sao dâu được mỗi ngày mỗi ngoan. 


"Sá gì một nải chuối xanh 
Năm bảy người giành cho mủ dính tay" .

“ 
Gió đưa bụi chuối sau hè ”. 
Anh mê vợ bé bỏ bè con thơ.

Chuối khoe rằng chuối đồng trinh
 
Chuối ở một mình sao chuối có con.

Gió đưa bụi chuối te tàu
Chồng Nam vợ Bắc làm giàu ai ăn.

Chè, xôi, chuối đã trở thành món cúng thông thường trong gia đình miền Trung và Bắc.

Mâm trái cây là một bức họa đủ màu sắc. Chuối, cam, bưởi, táo, để vào một mâm thờ xếp theo thứ tự trên nhỏ dưới to là một nghệ thuật phối hợp khối và màu sắc.
 


blank
Mâm ngũ quả miền Bắc
 

blank
Mam quả của người miền Bắc có cả những trái ớt màu đỏ nổi bật

Thời gian tết ở miền Trung rơi vào mùa đông nghiệt ngã, lại chịu nhiều bão lụt, cây trái đặc sản địa phương rất hiếm. Hơn nữa, miền Trung nghèo, đất sỏi đá, it hoa quả, nhất là vùng thôn quê, gặp ngày đông tháng giá, cây cối suy tàn nên hiếm trái cây, chợ búa cũng thiếu thốn cho nên đa số dân chúng thôn quê có gì cúng nấy, phần lớn là cúng nải chuối, nhà giàu có hoặc gặp buổi chợ đông hàng về thì mới có cam xã Đoài, hay trái cây Sàigòn. Do vậy mâm ngũ quả không có nét đặc trưng nhất định của địa phương, mua được gì , nhà có gì cúng nấy, không nhất thiết là ngũ quả hay tam quả .

blank
Mâm ngũ quả miền Trung 


blank
Mâm ngũ quả miền Trung

Miền Nam khí hậu ấm áp, đất tốt, có nhiều loại trái cây lại nhập cảng nhiều loại trái cây nên mâm ngũ phẩm rất đa dạng và phong phú.


blank

Mâm ngũ quả miền Nam
 

blank
Mâm ngũ quả miền Nam Cầu, dừa (vừa), đủ, xoài (xài), thơm (danh ) 


Bên cạnh vẻ đẹp của hình khối và màu sắc, và bên cạnh ý nghĩa chung là cầu được quả tam đa, ngũ phúc, mỗi thứ trái cây đều có một ý nghĩa. Tết đến, bên cạnh những trái cây phổ thông, thường có quanh năm, còn có những trái cây kết quả vào dịp tết như dưa hấu. Người ta mua chậu quất hay mua quít vì chữ Hán là Cát hay Kiết (Tốt) đọc theo âm tiếng Hoa gần như là Quất hay quít. Dưa hấu ruột đỏ mang ý nghĩa đan tâm (lòng son), và màu đỏ tượng trưng cho may mắn vì người Á Đông ta thích màu hồng điều (áo cô dâu, áo thượng thọ, pháo . . . đều màu đỏ). Ngoài ra tiếng "hấu" tiếng Hoa nghĩa là tốt (hảo). Cam có nghĩa là ngọt. Người ta cũng dùng nghĩa nôm như Cầu, dừa, đủ, xài, thơm ( danh) để nói lên mong ước của mình và gia đình.



blank

Mong ước này là phù hợp với người bình dân, chỉ mong ước một đời bình thường. Ngoài ra, cũng có những người mơ ước cao hơn . Trái thơm nghĩa là mong được thơm danh, sung là cầu được sung túc, sung sướng.
blank

Mô tả ảnh.

blank
Ở miền Bắc và Trung, hầu như tất cả các loại quả đều có thể bày lên bàn thờ

blank


Với người Huế, mâm ngũ quả thể hiện sự giao thoa Văn hóa giữa hai Miền nam – Bắc. Giống như một số tỉnh phía Bắc, mâm ngũ quả của người Huế bao giờ cũng có nải chuối đặt ở phía dưới, từng trái chuối chuối ôm gọn các quả khác ở phía trên. Ngoài ra, người Huế còn bị ảnh hưởng bởi Phong tục Tập quán của người Miền nam nên trên mâm ngũ quả của người Huế bao giờ cũng có các loại quả sau : mãng cầu, sung, dừa, đu đủ và xoài.


blank
Mâm ngũ quả của người Huế là sự giao thoa giữa hai miền Bắc Nam

Ơ miền Bắc, hầu như tất cả các loại quả đều có thể bày lên bàn thờ, miễn sao mâm ngũ quả trông đẹp mắt là được.
blank




blank
blank
 
Dưa hấu tượng trưng cho lòng trung nghĩa của người Nam



blank

Mâm ngũ quả của người miền Nam không bao giờ có chuối

Với triết lý “cầu vừa đủ xài sung túc”, người miền Nam chuộng 5 loại quả: mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài và sung. Trước tiên ba loại quả có hình dáng to và trọng lượng nặng là đu đủ, dừa, xoài đặt lên mâm trước để lấy thế; sau đó, bày những quả khác chèn lên, để tạo thành một ngọn tháp. Đặc biệt, mâm ngũ quả của người miền Nam không thể thiếu cặp dưa hấu ruột đỏ vỏ xanh, tượng trưng cho lòng trung nghĩa và trinh tiết của người dân phương Nam.





Cũng có nơi ngũ quả là năm quả: năm quả cam, năm quả quít, năm trái đào. Vì thế mâm ngũ quả này còn được gọi là “ngũ đại kiết”. Năm trái quýt biểu tượng cho may mắn.



blank blank
“Ngũ đại kiết“ 

Nhiều nơi cúng hoa quả , bánh trái chung với nhau không cần số mấy và loại nào. Cũng có nhiều người trang trí rất độc đáo là mâm hoa quả kết hình rồng, phượng. Đền chùa hay nhà giàu có có mâm hoa quả mang hình rồng phượng. Để có được mâm hoa quả này, người ta tự làm hoặc phải nhờ đến những tay chuyên môn.Và như vậy cái mâm hoa quả sẽ rất lớn.


blank


blank


blankMâm quả long phượng

 Chọn Mâm Ngũ Quả Tết 2011
Mâm quả long phượng



 Chọn Mâm Ngũ Quả Tết 2011
Mâm quả long phượng


Một số thích cầu kỳ, theo cách thức như bày mâm tam quả, ngũ quả hay mâm rồng phượng, đa số có gì cúng nấy, quan trọng là tinh sạch để cúng dường đức Phật và tổ tiên, thần thánh là được.

Trong mong ước cũng có sự kiêng kị. Theo người Nam, quả cam không có mặt trong mâm ngũ quả ngày Tết, vì có câu “quýt làm cam chịu” nghĩa là phải tránh oan khuất…Miền Nam it trồng chuối và không cúng chuối vì người Nam đọc chuối thành " chúi" nghĩa là cúi xuối, ngã xuống, một hình tượng không đẹp. Cũng có người theo sách nho bảo " tiền đàng bất khả thụ ba tiêu ” (Trước nhà thì không được trồng chuối). Và trái chuối cũng mang hình tượng không đẹp. Trái chuối rất tốt cho sức khoẻ, người Âu Mỹ coi chuối là loại trái cây thông dụng nhưng khi ăn đừng cầm cả trái chuối mà ăn, xin hãy bẻ đôi rồi mới thưởng thức.


Nói tóm lại, chưng bày trái cây trong dịp tết là một nếp văn hóa đẹp, nội dung là bày tỏ lòng tôn kính thần, Phật, tổ tiên, đồng thời cũng biểu hiện nghệ thuật và ước muốn của người dân, một ước muốn thanh bình, thịnh vượng.

blank



blank

Mam ngu qua ngay Tet Nhieu quan niem lam cach the hien

bantho1.jpg
Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
20 Tháng Chín 2015(Xem: 13213)
Các bạn có thể chuyển cho bất cứ ai cũng là điều nên làm, vì may ra có thể giúp những người chưa bệnh sẽ không bệnh.
14 Tháng Chín 2015(Xem: 11272)
Quý vị có biết Tuần lễ Giáo Dục về Medicare với tầm mức quốc gia từ 15 tháng chín - 21 Tháng Chín?
23 Tháng Tám 2015(Xem: 12842)
Vai trò của người Bác Sĩ chỉ chiếm 30% phần còn lại là thuốc men và những quyền lợi rộng rải của các chương trình bảo hiểm cung ứng
16 Tháng Tám 2015(Xem: 13548)
nhưng cuối cùng cũng phải tự lực: “Tự mình thắp đuốc mà đi, tự mình là hòn đảo của chính mình”.
09 Tháng Tám 2015(Xem: 11821)
Đó là hành động khẩn cấp cứu nguy Đất nước trong lúc nầy, trước khi việt gian việt cọng ĐẦU HÀNG, giao Đất nước vào tay tàu khựa!
02 Tháng Tám 2015(Xem: 18184)
được nhiều người hát trong suốt 40 năm qua ở hải ngọai mỗi lần sinh họat cộng đồng là ca khúc “ Cờ Ta Bay Trên Quảng Trị Thân Yêu “
11 Tháng Bảy 2015(Xem: 12650)
Các chuyện này tuy còn xa vời nhưng điều gì cũng có thể xảy ra được. Và thời gian sẽ cho chúng ta câu trả lời rõ ràng nhất!
24 Tháng Sáu 2015(Xem: 13276)
Bắt đầu 3 tháng trước tháng quý vị tròn 65 tuổi, tính cả tháng quý vị tròn 65, và 3 tháng sau sau tháng quý vị tròn 65.
05 Tháng Sáu 2015(Xem: 11632)
Những kẻ tham nhũng trên toàn thế giới hẳn cũng đang lo.
02 Tháng Sáu 2015(Xem: 13055)
Thay đổi một thể chế chính trị cần vài năm. Cải tổ một nền văn hóa cần vài thế hệ cho đến vài thế kỷ để trở thành một nước vĩ đại.
09 Tháng Năm 2015(Xem: 11357)
Khả năng tuyệt vời của trực thăng 4 cánh KHÔNG NGƯỜI LÁI Sẽ ra sau khi 1 cái máy trở thành Vận Động Viên
01 Tháng Tư 2015(Xem: 13524)
Mất đất mà được lòng người là thắng Chiếm được đất mà mất lòng người là thua
31 Tháng Ba 2015(Xem: 14568)
ngày 30-04-1975 không thể gọi là ngày miền Bắc cộng sản giải phóng miền Nam tự do được, mà phải gọi ngược lại là ngày miền Nam đã giải phóng miền Bắc
31 Tháng Ba 2015(Xem: 16152)
Cho đến nay, những thông tin trên vẫn chưa được xác thực và chỉ lưu truyền như một trong nhiều giai thoại về nhà lãnh đạo lừng danh
30 Tháng Ba 2015(Xem: 11775)
Cựu Thủ Tướng Fraser, vị Đại Ân Nhân của CĐNVTD Úc Châu, là người đã thay đổi chính sách di trú của Úc và đã đón nhận gần 56000 Người Việt tỵ nạn
21 Tháng Ba 2015(Xem: 13517)
Đối với chúng tôi, đặt bút ký vào một hiệp ước tương đương với sự đầu hàng là chấp nhận một bản án tử hình, vì cuộc sống không có tự do là sự chết
13 Tháng Ba 2015(Xem: 12470)
Trận Ban Mê Thuột đã đưa tới sụp đổ Quân đoàn II và những sụp đổ kế tiếp lớn lao hơn thế, đó là một khúc quanh bi thảm trong cuộc chiến tranh dài nhất của thế Kỷ
12 Tháng Ba 2015(Xem: 11984)
Đàn ông cả đời đi tìm không phải là Vợ, cũng không phải là Người Tình mà là Hồng Nhan Tri Kỷ .
03 Tháng Ba 2015(Xem: 13549)
Đây là bài viết của tác giả Nguyễn Lộc từ trang báo Xây Dựng trong nước vào ngày 12 tháng 11 năm 2014, không biết đầy là niềm vui hay nỗi buồn của người Biên Hòa?
02 Tháng Ba 2015(Xem: 10583)
là phương châm đầu tiên của cả dân tộc này để rồi những người di dân sau tiếp tục phát triển, bồi đắp triết lý nhân văn ấy.
01 Tháng Ba 2015(Xem: 11341)
Ước mong nhiều Trung Tâm Sinh Hoạt như thế, sẽ được những mạnh thường quân yểm trợ xây dựng nhiều nơi tại hải ngoại.
25 Tháng Hai 2015(Xem: 13237)
Sen mọc ra từ bùn sình dơ dáy, nhưng lại có cái đức thanh cao của người quân tử
13 Tháng Hai 2015(Xem: 13653)
Gần 40 năm qua, đã có khá nhiều bài viết của người Việt bàn tán và nhận xét về cái chết nầy.
09 Tháng Hai 2015(Xem: 13315)
Tuổi Mùi là con dê chà, Có sừng có gạc, râu ria um tùm
08 Tháng Giêng 2015(Xem: 12022)
Mời các bạn xem qua để mở rộng sự hiểu biết về kỹ thuật mới mà Hoa Kỳ đã làm thay đổi giá dầu trên thế giời, và làm thay đổi cán cân quyền lực thế giới về sức ép của xăng dầu
03 Tháng Giêng 2015(Xem: 11891)
Riêng đối với chúng tôi nó là phần quan trọng nhất trong cuộc đời phóng viên của mình.
18 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 11491)
Tôi đã không hôn một người đàn ông trong một thời gian dài. Tất cả chúng tôi đều có ước mơ chung về tình yêu và gia đình
14 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 10530)
Hàng ngàn hình ảnh chọn lọc khó quên và gây nhiều cảm xúc xin đừng bỏ qua
12 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 10858)
Mai sau nếu trở về quê cũ Hy vọng ta còn tiếng khóc chung.
11 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 11484)
Kennedy Center là nơi xứng đáng nhất để vinh danh và tri ân quân cán chính Việt Nam Cộng Hoà vào đúng năm thứ 40 người Việt tị nạn và định cư ở Hoa Kỳ.
06 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 12546)
Mất nguồn thu từ dầu mỏ, ngày tàn của chế độ cộng sản Việt Nam có thể nhìn thấy. Tình hình có thể sẽ bị đảo ngược trong một hai năm tới.
05 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 24195)
Của người mẹ buồn héo hắt khổ đau Nhận xác con nhờ áo lem mực tím
02 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 11781)
chân thành cầu nguyện cho mọi người đều tốt đẹp, họ thường rải tâm từ bi đến muôn loài, từ con người, con thú đến tận cây cỏ lá hoa.
28 Tháng Mười Một 2014(Xem: 11481)
Mà sự thật khi tìm được sức sống từ nơi chính mình rồi thì ta sẽ không còn coi là quan trọng những giá trị bên ngoài nữa
28 Tháng Mười Một 2014(Xem: 10686)
Câu chuyện này chỉ được kể bằng ngôn ngữ quê mình. Kể cho nhau nghe để rút kinh nghiệm chứ cũng không cần phải dịch ra các ngôn ngữ khác làm gì cho …mệt và nhục
25 Tháng Mười Một 2014(Xem: 9784)
Nếu mọi người không quá coi trọng cái "tôi" vay mượn của mình thì sự xung đột ý thức hệ giữa cá nhân sẽ vơi bớt đi
22 Tháng Mười Một 2014(Xem: 10491)
Khi thời điểm chín mùi, các bạn sẽ là những kẻ đánh bại bọn bán nước, vì sự thực và lẽ phải thuộc về chúng ta, tất cả những người dân VN yêu nước.
22 Tháng Mười Một 2014(Xem: 10031)
Vì hiểu sai về hạn dùng, 90% người Mỹ ngay cả người VN cũng vậy! Họ đã phạm sai lầm là vứt bỏ thực phẩm và thuốc quá sớm.
20 Tháng Mười Một 2014(Xem: 12750)
The cost of freedom is always high but Americans have always paid it
16 Tháng Mười Một 2014(Xem: 10439)
Chỉ với một phương cách đào dầu tân tiến, Hoa Kỳ đã làm thay đổi hẳn những thế tính toán chiến lược địa dư trên toàn cầu.
14 Tháng Mười Một 2014(Xem: 10841)
một người đúng dưới đất không thể nhìn thấy nó được nên mặc dù tìm kiếm mãi mà vẫn không ai thấy... trừ khi họ đứng trên trần nhà nhìn xuống.
28 Tháng Mười 2014(Xem: 10759)
Chúng ta đang sống trong một thời đại XẠO HẾT CHỖ NÓI. Nga cũng xạo, Mỹ cũng xạo, Trung Cộng cũng xạo và Việt Nam cũng… rứa.
25 Tháng Mười 2014(Xem: 13740)
Ngày Quốc hội Lập hiến chính thức ban hành Hiến pháp (26/10/1956) được xem là ngày quốc khánh của nền cộng hòa
24 Tháng Mười 2014(Xem: 11143)
Đã đến lúc người dân Việt, trước hết là giới trẻ và trí thức nêu gương hy sinh, dẫn dắt đồng bào các giới vùng lên tranh đấu
22 Tháng Mười 2014(Xem: 10181)
người Việt Nam trước tiên phải hy sinh, phải tranh đấu cụ thể cho đất nước của chính mình trước khi mong đợi người ngoài giúp đỡ.”
21 Tháng Mười 2014(Xem: 10294)
Càng ngày càng tiến bộ, khoa học kỷ thuật tân tiến sẽ phục vụ con người t