Chưa bao giờ người Việt tỵ nạn tại Hoa Kỳ lại có đầy dẫy
cơ hội làm việc từ thiện như những lúc gần đây.
Tuần trước tôi nhận được email của cô bạn học cũ xin tiền
giùm một linh mục ở Việt Nam để lo cho trẻ em nghèo bên đó. Hôm sau tôi lại nhận
được một email khác của người bạn mời đi xem anh ta hát với một số bạn trẻ khác
ở Star Performing Art Center kèm theo lời nhắn gửi là 80% tiền thu được sẽ được
gửi về Việt Nam giúp người nghèo. Sau hôm đó thì tôi nhận được một cú điện thoại
mời đi ăn tối ở một nhà hàng nhằm mục đích gây quỹ từ thiện cũng để giúp đỡ người
nghèo ở Việt Nam. Chiều đi làm về ghé qua chợ mua tờ báo thì thấy hình ảnh bão
lụt miền Trung hiện diện ngay trang nhất kèm theo lời cứu trợ cho nạn nhân cơn
bão số 9 ở Việt Nam. Vừa ra xe đút chìa khóa nổ máy thì nghe radio trong xe
vang lên cuộc phỏng vấn một tu sĩ thuộc một dòng tu Công Giáo đang rầm rộ gửi
người về Việt Nam giúp nạn nhân bão lụt. Theo như vị tu sĩ này cho biết thì nhiều
thiện nguyện viên ở Mỹ đã bỏ tiền túi ra mua vé máy bay về Việt Nam gấp cho kịp
công tác cứu trợ sau cơn bão số 9. Tôi hy vọng vị tu sĩ này không phải bỏ tiền
túi của mình ra để trả lệ phí cho talk-show trên đài. Sau khi vào nhà tôi bật
tivi lên trong lúc sửa soạn bữa ăn tối, tôi lại được dịp nhìn thấy hình ảnh bão
lụt miền Trung trong đoạn phim dài khoảng 3 phút và kết thúc bằng lời kêu gọi rất
não lòng “Máu chảy ruột mềm”, $20 cho một bao gạo, $1000 cho một tấn gạo, xin đồng
bào gửi tiền giúp cho, vv va vv …. Đoạn phim này không phải chỉ được chiếu một
lần trên màn ảnh tivi mà lập đi lập lại nhiều lần giống như các quảng cáo
thương mại khác. Cơm nước xong, tôi lại bật tivi nhưng chuyển qua một đài Việt
Nam khác thì thấy trên màn ảnh là quang cảnh đấu giá tranh coi bộ rất hào hứng
tại một nhà hàng ở Quận Cam mà số tiền thu được sẽ được trao cho hai nữ tu đã từ
Việt Nam qua và cũng có mặt trong buổi dạ tiệc đấu giá tranh đó. Hết bức tranh
này đến bức tranh khác, người tham dự coi bộ rất “hồ hởi, phấn khởi” tranh nhau
trả giá cao hơn và kết thúc thật vui nhộn. Nghe đâu tiền bán tranh và lợi nhuận
từ buổi dạ tiệc sau khi trừ đi chi phí máy bay và ăn ở của các nữ tu (coi bộ không
nhỏ) sẽ được gửi cho các nữ tu mang về Việt Nam làm công tác từ thiện bên nhà.
Dường như tôi đang sống trong một cộng đồng đang “sốt” lên và “nhà nhà thi đua,
người người thi đua” làm việc từ thiện cho Việt Nam.
Để thay đổi không khí, tôi chuyển qua một đài tivi Mỹ thì
nghe thấy một đoạn tin tức khá dài trong đó cái giới chức có thẩm quyền nhìn nhận
là hệ thống nước uống (fountain drink) của các trường tiểu học trong rất nhiều
học khu ở Quận Cam đã bị ô nhiễm đường ống nước từ lâu và họ thú nhận là không
có tiền để thay hoặc sữa chữa, và họ còn dự đoán là phải mất 2 – 3 năm nữa mới
hy vọng có đủ tiền thay đường ống nước hoặc sữa chữa vì tình hình kinh tế thắt
lưng buộc bụng hiện nay. Trong lúc chờ đợi, phụ huynh chịu khó mua nước chai
cho con mang đến trường, nhưng nếu có em nào chẳng may khát quá, quên mất điều
đó mà lỡ quên uống nước fountain drink thì … cha mẹ ráng chịu vì đã được thông
báo rồi mà. Trời ! ở ngay cái xứ đã từng đưa người lên cung trăng này mà con em
mình phải đợi vài năm nữa mới hy vọng có nguồn nước sạch để uống ở trường. Chuyện
nghe cứ tưởng như mình đang ở Phi Châu hoặc một đất nước nghèo đói xa xôi nào vậy,
chứ không phải ở Mỹ. Tôi bấm nút đổi qua một đài Mỹ khác thì tin tức cũng chẳng
thú vị gì, lại những mẫu tin, hình ảnh và những con số leo thang của nạn thất
nghiệp, nhà cửa bị ngân hàng xiết vì không trả nỗi nợ nữa (foreclosure), nạn trộm
cắp gia tăng vì xã hội ngày càng thêm người nghèo, nhiều người già mất tiền hưu
dưỡng vì những xáo trộn tài chánh mấy năm qua đã ảnh hưởng đến quỹ hưu trí của
họ. Trên màn ảnh tivi tôi chợt chú ý đến hình ảnh ngơ ngác của các em bé học
sinh mà giọng người xướng ngôn viên cho biết đó là những “homeless students” (học
sinh vô gia cư, không nhà) đang ngày càng đông trong các học khu bởi vì chính
cha mẹ các em cũng vừa trở thành “homeless” sau khi họ bị mất việc làm và căn
nhà của gia đình họ bị các ngân hàng lấy đi để xiết nợ. Tôi tắt tivi, tiện tay
cầm lên tờ báo Mỹ địa phương nổi tiếng, Orange County Register, để mang vào giường
ngủ đọc. Dưới ánh đèn phòng ngủ, tôi liếc qua trang chuyên đăng “Legal Notice”
(thông báo theo yêu cầu của luật pháp) với những cột báo dày đặc tên những con
nợ bị ngân hàng báo tin là sẽ mang nhà của họ ra đấu giá vì họ đã không thể tiếp
tục trả nợ tiền nhà nữa. Tôi thoáng nhận ra một số tên con nợ người Việt Nam với
những cái họ đặc thù rất quen thuộc: Nguyễn, Trần, Lê, Lý, ….. Tôi thở dài khi
nhớ ra rằng khi chạy xe đi làm ngang qua những thùng rác lớn, tôi vẫn thấy hình
ảnh cố hữu của những người đang moi thùng rác để nhặt những chai nhựa, thủy
tinh mang về bán lại. Mà cần gì phải tìm kiếm xa xôi, mới hồi chiều này sau khi
mua tờ báo và bước chân ra khỏi chợ, tôi đã nhìn thấy một người đàn bà Việt Nam
đứng tuổi đang lặng lẻ ngồi xin tiền trên một chiếc xe lăn xập xệ ngay trên bãi
cỏ ven lề của bãi đậu xe. Có lẻ bà đã không dám ngồi ngay trước cửa chợ vì sợ bị
ông bảo vệ chợ đuổi đi. Thật chưa bao giờ tôi thấy bức tranh xã hội và kinh tế
của Mỹ lại ảm đạm và thê lương như bây giờ.
Hôm sau tôi phải giữ một cái hẹn với ông nha sĩ để khám
răng định kỳ. Nằm trên chiếc ghế của bệnh nhân, tôi nghe ông nha sĩ trẻ người
Việt khoảng trên ba mươi tuổi vui vẻ kể lại chuyện cuối tuần vừa rồi ông đưa
gia đình ông đến tham dự một buổi dạ tiệc lớn trong cộng đồng nhằm gây quỹ giúp
người nghèo ở Việt Nam. Những vị thực khách mạnh thường quân đã kéo đến thật
đông đầy nghẹt cả nhà hàng, và có nhiều người phải thất vọng bỏ ra về vì không
tìm thấy chỗ ngồi. Thế nhưng những vị thực khách may mắn khác chưa ngồi được
nóng chỗ thì đã thấy cảnh sát Mỹ túa vào nhà hàng và xe cứu hỏa đã được điều động
tới. Rồi thì tất cả mọi người bị cảnh sát mời ra ngoài vì nhà hàng chỉ có giấy
phép chứa 250 người mà lại có tới khoảng 400 người đang tham dự buổi dạ tiệc.
Nghe đâu nhà hàng đã được sửa sang để có sức chứa 400 người nhưng trên mặt pháp
luật thì nhà hàng chưa xin được (hoặc đang xin) giấy phép để tăng số thực khách
như ý muốn. Sau khi chờ đợi ở ngoài khá lâu, cảnh sát cho phép đúng 250 thực
khách được vào nhà hàng trở lại, số còn lại phải ra về sau khi được ban tổ chức
xin lỗi và hứa hẹn sẽ mời họ lại trong một dịp gây quỹ khác rất gần. Ông nha sĩ
trẻ phân bua với tôi là việc cảnh sát làm tuy đúng với luật pháp, nhưng hơi quá
đáng vì người nghèo ở Việt Nam trở thành nạn nhân do ban tổ chức mất đi cơ hội
lạc quyên tiền từ 150 vị thực khách phải bỏ ra về ngang xương chỉ vì cảnh sát
làm mất cuộc vui. Và ông nha sĩ trẻ của tôi còn nói thêm điều gì nữa đó, nhưng
tôi không còn nghe nữa. Tâm trí tôi đang nghĩ tới những vòi nước “fountain
drink” dơ bẩn trong các trường học đang cần có tiền để được thay đổi, sữa chữa.
Tôi liên tưởng đến những em học sinh nhỏ ở Quận Cam trong lúc khát nước đã quên
khuấy lời cha mẹ dặn mà cứ vục đầu vào uống nước từ những chiếc vòi nước với đường
ống dơ bẩn đó. Tôi chợt xốn xang hơn khi nhớ lại hình ảnh ngơ ngác của các em
bé “homeless students” ở trên tivi tối hôm qua. Tôi tự hỏi có bao nhiêu em
trong số các em học sinh vô gia cư đó là người Việt Nam với những cái họ Lê,
Lý, Nguyễn, Trần, …. mà tôi đã đọc thấy trên tờ báo địa phương tối hôm qua ? Ước
gì các vòi nước dơ bẩn trong các trường học ở Quận Cam và những em bé học sinh
vô gia cư kia được sự chú ý của những nhà tổ chức làm việc từ thiện lỗi lạc của
cộng đồng chúng ta ? Với khả năng huy động đến cả 400 – 500 thực khách đến tham
dự một buổi dạ tiệc gây quỹ từ thiện cho Việt Nam như vậy trong một thời buổi
kinh tế khó khăn như hiện nay thì tôi tin chắc là họ có dư khả năng làm thu ngắn
lại khoảng thời gian chờ đợi 2 – 3 năm để có nguồn nước uống sạch trong các trường
học cho con em chúng ta, hoặc làm vơi bớt nỗi khổ đau của những bậc cha mẹ bị mất
nhà và con cái bị liệt vào số thống kê những học sinh “homeless” không nhà. Đó
là chưa kể đến những cụ già đang sống neo đơn không người chăm sóc như người
đàn bà ăn xin tôi đã gặp trong bãi đậu xe chiều hôm qua. Đó là chưa kể đến những
bệnh nhân đang âm thầm chịu đựng bệnh tật vì không có bảo hiểm y tế để vào bệnh
viện chữa bệnh. Dường như làm việc từ thiện ở ngay trên xứ Mỹ và cho chính nước
Mỹ này vẫn không “hấp dẫn” và “lôi cuốn” bằng làm việc từ thiện ở Việt Nam ?
Hay đó là việc của chính phủ, hay của người bản xứ mà chúng ta không cần lưu ý
đến ? Từ hồi cơn bão Katrina cho tới bây giờ, tôi nghe rất ít chuyện kêu gọi
làm việc từ thiện trên đất Mỹ, mặc dù ai cũng thừa biết là trong những năm gần
đây nền kinh tế Mỹ như một chiếc xe không phanh lao đầu xuống dốc. Trong một bản
tổng kết mới đây của một cơ quan Liên Hiệp Quốc thì Hoa Kỳ đã xuống hàng thứ 13
(thua cả Canada) trong số các quốc gia được xem là nơi sống lý tưởng nhất cho
người dân trên thế giới. Theo như bản xếp hạng này thì Na Uy đứng nhất và Úc đứng
thứ hai.
Điều đáng chú ý là những nhà làm việc từ thiện của chúng
ta khi còn ở Mỹ thì ra mặt rất ư là “danh chánh ngôn thuận”, nào là hội từ thiện
này, đoàn thể nọ khi kêu gọi lòng hảo tâm của người Việt hải ngoại, nhưng khi
quý vị đó về tới Việt Nam thì họ là những nhà từ thiện … “chui”, hoặc núp dưới
bóng một nhà thờ, chùa chiền, hay một dòng tu ở Việt Nam để làm việc từ thiện.
Họ phải giấu tiền, kín đáo, hoặc trốn chui, trốn nhũi, âm thầm làm công việc từ
thiện nếu không muốn bị công an cộng sản Việt Nam để mắt tới và khép tội là “bọn
xấu” hoặc “thế lực phản động từ nước ngoài về”. Còn các đoàn y sĩ khi về Việt
Nam chữa bệnh thì phải xin phép nhà nước, chỉ được đến những chỗ nhà nước đã chỉ
định để chờ và tiếp những bệnh nhân do … nhà nước gửi tới.
Ồn ào, vỗ ngực xưng danh và được nhà nước Việt Nam long trọng
thỉnh mời về với “cả một đội ngũ đông đảo chờ đón, có rắc hoa thơm trên lối đi,
có nhiều phóng viên tụ tập để phỏng vấn” (Việt Tide, số 430, trang 21) thì chắc
chỉ có thiền sư Nhất Hạnh và các đệ tử Làng Mai của ông. Vậy mà sau bao nhiêu
năm thiền sư trút về Việt Nam không biết bao nhiêu triệu triệu dollars đóng góp
của bá tánh tứ phương để xây dựng cơ sở hạ tầng và làm việc từ thiện, giờ đây
các môn đệ của ông chẳng những đã bị đuổi ra khỏi các cơ ngơi đó mà họ còn đang
bị vây đánh tơi bời, đã chạy ẩn trú vào một ngôi chùa khác (chùa Phước Huệ) mà
vẫn bị công an truy nã tới cùng và bị chính quyền qui tội là “vi phạm luật pháp
Việt Nam”. Bài học “vắt chanh bỏ vỏ” này của Cộng Sản Việt Nam chẳng có mới mẻ,
xa lạ gì với chúng ta cả, nhưng dường như vẫn có người … học hoài chưa thấm.
Khách “quý” như thiền sư Nhất Hạnh và các môn đệ của ông được nhà nước mời và
tiếp đón nồng hậu như vậy mà bây giờ đang bị cộng sản đối xử tàn nhẫn đến thế
thì vấn đề an nguy của các nhà từ thiện “chui” của chúng ta chỉ là vấn đề thời
gian. Chẳng qua chính quyền cộng sản còn đang bận đàn áp, bỏ tù những người đòi
quyền tự do dân chủ ở Việt Nam, hoặc đang mải mê đếm tiền hối lộ và trợ giúp
nhân đạo của quốc tế, hay đang bận “đốt” tiền trong các cơ sở kinh tài ở hải
ngoại của họ nhằm mục đích đánh phá, chia rẽ và phân hóa cộng đồng nên họ đang
tạm thời “nhắm mắt làm ngơ” cho các nhà tự thiện “chui” của chúng ta đó thôi. Vả
lại, Cộng Sản Việt Nam chưa có dại gì mà lại ‘chặt dây động rừng” trong lúc này
khi mà công tác cứu trợ của các nhà từ thiện “chui’ của chúng ta đã và đang
giúp họ rãnh tay đối phó với các “bloggers” ở trong nước tranh đấu cho Hoàng
Sa/Trường Sa và sự toàn vẹn lãnh thổ, cũng như các phần tử đang phản kháng việc
khai thác bauxite ở Tây Nguyên, …. Nhưng sự im lặng và nhắm mắt làm ngơ của Cộng
Sản không phải là đồng ý. Chớ có tưởng bở là “Việt kiều yêu nước” được tự do
làm việc từ thiện vì bài học Bát Nhã của thiền sư Nhất Hạnh và các tu sĩ Làng
Mai vẫn còn mới tinh và sờ sờ ngay trước mắt chúng ta. Tiếc là phải mất cả chục
năm nay để ông thiền sư Nhất Hạnh mới được “sáng mắt sáng lòng” mà nhận ra là
“chơi dao có ngày đứt tay”. Thế mới biết Cộng Sản Việt Nam rất kiên nhẫn trong
công việc “vắt chanh bỏ vỏ”. Không chóng thì chày sẽ đến lúc những “Việt kiều
yêu nước” và “thích” làm việc từ thiện ở Việt Nam, những vị khách Đảng không mời
mà tới này bị coi là …. tài lanh, nhẹ thì bị kết tội “xâm phạm và làm cản trở
công tác cứu trợ của chính quyền”, nặng hơn nữa là “toa rập với các thế lực ngoại
bang chống phá Việt Nam”. Xin đừng quên rằng chúng ta là những người ngoại quốc
ngay trên chính quê hương của mình, và thậm chí chúng ta “được” Đảng Cộng Sản
Việt Nam đối xử còn tệ hơn là những người ngoại quốc chính hiệu bởi vì chúng ta
phải đóng tiền xin visa để về thăm nơi chôn rau cắt rốn của mình trong khi dân
Trung Cộng thì lại có thể ngang nhiên đến ở và làm việc tại Việt Nam mà không cần
phải xin visa hay một giấy tờ gì cả mà công an Việt Nam không dám hoạnh hoẹ hỏi
han họ như đã từng hạch sách “Việt Kiều” về thăm quê hương. Xin đừng quên rằng
chúng ta mang quốc tịch Hoa Kỳ, Gia Nã Đại, Anh, Pháp, Úc, Thụy Sĩ, …. và chúng
ta không còn mang quốc tịch Việt Nam kể từ cái ngày chúng ta bỏ phiếu bằng chân
để trở thành “bọn phản quốc chạy theo bơ thừa sữa cặn của đế quốc”.
Một điều quan trọng khác mà chúng ta ai cũng biết là sau
khi Cộng Sản từ bỏ công cuộc “tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc lên Xã Hội
Chủ Nghĩa” nhằm phục vụ cho sự sống còn của Đảng, ngày nay Việt Nam đang có những
đại gia, những nhà tư bản đỏ (đa phần là con cháu hay có liên hệ với Cộng Sản)
đã xúng xính sắm máy bay riêng, đặt mua xe hơi Roll-Royce từ Anh Quốc trả bằng
tiền mặt, đánh cá độ quốc tế với cả triệu dollars Mỹ, hoặc vung vít bạc ngàn
dollars trong các sòng bài nổi tiếng trên thế giới, hay mua bất động sản đầu tư
ở ngoại quốc và cho con cái đi du học với hàng trăm ngàn dollars ký gửi trong
các trương mục ngân hàng quốc tế. Như vậy thì mấy chục ngàn dollars chúng ta cắc
củm quyên góp để mang về Việt Nam cứu trợ có thấm thía gì, hay chỉ là việc
“mang muối bỏ biển”, “vác củi về rừng” ? Tại sao vài ba chục người phải bỏ tiền
túi ra mua vé máy bay vượt đại dương, mây ngàn hối hả về Việt Nam cứu trợ trong
khi có tới 83 triệu đồng bào như một khối nhân sự khổng lồ ở sẵn trong nước ?
Chẳng lẽ 83 triệu dân với con số không nhỏ những đại gia, tư bản đỏ và doanh
nhân lớn nhỏ với hàng triệu dollars tiêu xài vung vít đó không thể tự đùm bọc và
cứu trợ cho nhau hay sao ? Không lẽ chỉ có “những khúc ruột dư ngàn dặm” là 3
triệu người Việt Nam sống rải rác khắp nơi trên thế giới mới cần phải biết đến
“máu chảy ruột mềm”, còn 83 triệu đồng bào cùng sống quây quần trong một đất nước
nhỏ bé thì lại không biết “lá lành đùm lá rách” ? Thật phi lý làm sao !
Trong lúc mải mê làm công việc Bồ Tát cứu nhân độ thế
trong các chương trình cứu trợ ở Việt Nam, vô hình chung chúng ta đã gián tiếp
hà hơi, tiếp sức để cho bọn chính quyền Cộng Sản được rãnh tay chuyên chú vào
việc đánh phá các cộng đồng người Việt hải ngoại qua Nghị Quyết Số 36 của Đảng
Cộng Sản, và đàn áp bỏ tù những nhà đấu tranh cho phong trào dân chủ trong nước
hay cho sự vẹn toàn lãnh thổ. Và cũng chính chúng ta đang “làm hư” các đại gia,
tư sản và tiểu tư sản ở Việt Nam vì chúng ta chen chân đòi gánh vác công tác cứu
trợ trong khi chính họ mới là những người có đủ “danh chánh ngôn thuận” và có
trách nhiệm quyên góp tài chánh để lo toan các công tác cứu trợ như một phần
nào đó đền bù lại của cải cho những người dân Việt Nam tầm thường đã giúp họ
giàu có mà trong tiếng Anh ta thường gọi việc làm đó là “give back to the
community”. Tại sao chúng ta lại phải cuống quýt bay về Việt Nam lo cứu trợ, mà
vô tình để cho các đại gia và các nhà tư sản lớn nhỏ trong nước có cơ hội để ỷ
lại vào sự trợ giúp của chúng ta, để họ có thể bình tâm hưởng thụ, nhởn nhơ bay
lượn sang Hawaii tắm biển buổi sáng, và đáp máy bay đến Las Vegas đánh bài xì
phé buổi chiều ? Thử hỏi các tay đại gia, tư bản và cả đám “celebrities” đang sống
đề huề với Cộng Sản như Phạm Duy, Nguyễn Cao Kỳ, …vv… có thể yên tâm hưởng thụ
và “hót” được nữa hay không khi dân nghèo và dân oan tràn về nằm đầy trên đường
phố và tình trạng an ninh của họ bị đe dọa bởi chết chóc, bệnh tật, đói nghèo,
trộm cắp lan tràn đầu đường cuối ngõ ?
Hoàn cảnh của Việt Nam bây giờ đã khác 20 năm trước quá
nhiều rồi. Tuy hơi muộn màng nhưng có lẽ vẫn chưa quá muộn để chúng ta thức tỉnh
mà ra khỏi “cơn sốt” làm việc từ thiện cho Việt Nam. Có lẽ đã đến lúc chúng ta
nên quay đầu nhìn lại con bò sữa Mỹ quốc đang càng ngày càng cạn kiệt bơ sữa mà
chúng ta đã thi nhau vắt để cắc củm gửi về cho Việt Nam cả ngàn tỷ dollars
trong hơn 30 năm qua. Có lẽ đã đến lúc chúng ta nên chú tâm tới cái cộng đồng
mà chúng ta đang sống, và với bổn phận làm công dân đối với cái đất nước đã và
đang cưu mang chúng ta từ bao nhiêu năm qua. Nơi đây mới chính là nơi chúng ta
phải vun đắp, tưới bồi không phải chỉ cho tương lai chúng ta mà còn cho đời con
đời cháu của chúng ta. Đa số chúng ta vẫn còn cặm cụi làm ăn để trả nợ nhà, nợ
xe, nợ học phí, nợ bills này, hoá đơn nọ, …. Con em chúng ta cần có hệ thống nước
sạch để uống trong các trường học, các em thanh thiếu niên cần nhiều chương
trình đức dục, giáo dục văn hóa Việt Nam, khoa học kỹ thuật và nghệ thuật mà
chính phủ thì đã và đang cắt giảm ngân sách trong mọi lãnh vực. Còn những người
già sống cô độc thì cần nơi nương tựa và các sinh hoạt cộng đồng. Xin đừng quên
là chúng ta đang ở trong thời kỳ suy thoái kinh tế trầm trọng mà hậu quả là rất
nhiều người trong cộng đồng chúng ta đã mất nhà, mất job, …. và cần sự giúp đỡ
của cộng đồng. Nói trắng ra là cộng đồng chúng ta vẫn còn nghèo, mà một phần lớn
của cái nghèo đó là vì chúng ta đã và hiện vẫn còn đang “ăn cơm nhà” ở Hoa Kỳ,
nhưng làm chuyện “vác ngà voi” ở Việt Nam, một công việc “tài lanh” mà Đảng Cộng
Sản và bọn tư bản đỏ ở Việt Nam đang cười mũi vì họ không mời, không kêu gọi,
cũng không “appreciate” nhưng chúng ta vì muốn “thi đua” lòng yêu nước thương
nòi nên vẫn “thích” và “mê” lao đầu về làm như những con thiêu thân mà quên rằng
chỉ có Đảng Cộng Sản Việt Nam mới có đặc quyền yêu nước và “yêu nước là yêu Chủ
Nghĩa Xã Hội”.
Mà giả sử như chính quyền Cộng Sản và bọn tư bản đỏ ở Việt
Nam giả điếc làm ngơ, không thèm đếm xỉa, hay không lo toan cho dân nghèo thì
đó là một cơ hội tốt cho đất nước Việt Nam chuyển mình. Cách mạng chỉ xảy ra
khi con người ta bị đẩy vào con đường cùng, khi các mâu thuẫn giữa hai giai cấp
giàu và nghèo, giữa thành phần cai trị và bị trị dâng lên đến tột cùng. Lịch sử
cho thấy hai triệu dân chết đói ở miền Bắc năm Ất Dậu (1945) đã tạo một cơ hội
ngàn vàng cho Cộng Sản khơi dậy lòng căm thù của toàn dân lên đến tột độ mà đứng
lên làm “Cách Mạng Mùa Thu”.
Thêm vào đó là yếu tố kinh tế. Không phải ngẫu nhiên mà một
tay lãnh tụ cộng sản gộc như Gobachev lại lên cơn “mát” nhắm mắt làm ngơ cho
dân Đông Đức phá bức tường Bá Linh để thống nhất nước Đức, và theo sau là sự sụp
đổ của các chính quyền cộng sản ở Đông Âu. Chẳng qua chỉ vì nền kinh tế của
Liên Xô đã quá kiệt quệ và két sắt của chính phủ Gobachev đã nhẹ hều, không còn
đủ tiền bạc để tài trợ cho các chương trình quân sự viễn chinh nhằm đàn áp dân
chúng ở Đông Âu như Liên Xô đã từng làm ở Hungary hay Ba Lan trong những thập
niên 1950 – 1960. Lẽ ra Cộng Sản Việt Nam với cái túi tiền trống rỗng vì thiếu
viện trợ của Liên Xô, Trung Cộng đã dẫy chết cùng số phận như những đàn anh cộng
sản của chúng ở các nước Đông Âu. Lẽ ra cả dân tộc Việt Nam đã có tự do, dân chủ
tiếp sau hàng loạt các nước Đông Âu đứng lên giành lại chính quyền trong đầu thập
niên 1990, và được như vậy thì lẽ ra Việt Nam đã giàu mạnh hơn bây giờ nhiều và
nhất là không bị nguy cơ mất nước vào tay Trung Cộng như hiện nay. Thế nhưng tất
cả đã không xảy ra ở Việt Nam không phải hoàn toàn chỉ vì dân ta không có truyền
thống dân chủ lâu đời, mà phần lớn là vì hàng tấn thùng hàng và hàng triệu
dollars cứu đói của chúng ta gửi về trong những năm 1980s. Vì lòng thương, vì
vô tình, vì thiếu lãnh đạo, và thiếu thống nhất trong hành động, và cũng vì thiếu
cái nhìn viễn kiến mà chuyện cứu trợ của chúng ta trong những năm 1980s đã trở
thành chuyện trợ giúp cho Cộng Sản Việt Nam được sống còn, để rồi chính cái
chính quyền Đảng trị đó lại quay ra đánh phá các cộng đồng người Việt hải ngoại,
tiếp tục gây ra “nghiệp chướng” cho cả dân tộc với hành vi bán nước dâng biển
cho Trung Cộng.
Hai mươi năm trước chúng ta đã để lỡ mất một cơ hội dân chủ
và tự do cho dân tộc Việt Nam. Lần này không phải chỉ có tự do, dân chủ thôi,
mà còn vận mệnh nước nhà đang lâm vào hiểm họa “một ngàn năm đô hộ giặc Tàu”.
Không phải chỉ có cơn bão số 9 đang tàn phá Việt Nam mà sẽ
còn có cơn bão số 10, số 11, 12, …. Không phải chỉ có chuyện khai thác bauxite ở
Tây Nguyên mà còn hàng trăm công trình và dự án khác đã, đang và sẽ làm cho dân
ta mãi mãi mất quyền tự chủ, mất đi công ăn việc làm vào tay dân Trung Cộng.
Ngư dân không ra biển đánh cá được nữa vì Việt Nam đã mất chủ quyền, bọn tham
nhũng cường quyền ngày càng lộng hành vơ vét vì lòng tham không có đáy, dân
nghèo càng nghèo hơn, xã hội càng mất cân bằng và xáo trộn vì khoảng cách ngày
càng xa giữa thành phần cai trị và bị trị. Thêm vào đó là sự dần dần tỉnh ngộ của
giới trí thức và giới trẻ ở Việt Nam trước nguy cơ mất nước. Tuy chậm nhưng tất
cả những diễn biến đó sẽ có tác dụng hổ tương để trở thành điều kiện cần và đủ
cho một cơn bão cách mạng như bao cuộc cách mạng khác đã xảy ra trong lịch sử
nhân loại. Cơn bão cách mạng đó mới chính là cơn bão mà đồng bào trong nước cần
đến sự cứu trợ của chúng ta, chứ không phải cơn bão số 9 hay số 10 nào cả. Để
làm một hậu phương vững mạnh cho cơn bão cách mạng đó chúng ta cần phải lo cho
sự giàu có, hưng thịnh và đoàn kết của cộng đồng chúng ta ngay từ lúc này. Muốn
vậy chúng ta cần phải nhìn nhận một sự thật là chúng ta vẫn còn nghèo, vẫn còn
có quá nhiều vấn đề phải lo cho cộng đồng nơi chúng ta đang định cư, và quá nhiều
nợ nần chưa trả đối với các nước đã từng cứu vớt chúng ta trên con đường vượt
biên, các quốc gia ở Đông Nam Á như Indonesia, Phillippines, Malaysia, … đã cho
chúng ta tạm chân trú ngụ trên bước đường tỵ nạn.
Viết đến đây thì tôi nhớ đến một bản Thông Báo gần đây của
Ban Chấp Hành Cộng Đồng Người Việt Tự Do Liên Bang Úc Châu kêu gọi người Việt tỵ
nạn tại Úc hãy quyên góp cứu giúp nạn nhân động đất ở Indonesia để làm món quà
nghĩa tình cho phái đoàn Văn Khố Thuyền Nhân Việt Nam trong chuyến viếng thăm
Indonesia vào ngày 11 tháng 10 vừa qua nhằm đệ trình Thỉnh Nguyện Thư lên chính
phủ và các cơ quan sở tại yêu cầu tiếp tục duy trì di tích trại tỵ nạn Galang,
một di tích đang bị chính quyền Hà Nội áp lực để dẹp bỏ vì là nó nhắc nhớ đến
lý do tại sao cả triệu người Việt Nam phải bỏ nước ra đi. Lại một lần nữa cộng
đồng người Việt bên Úc đã tiên phong đi đầu. Là một người tỵ nạn đang sống ở Quận
Cam là nơi tự coi mình là “thủ phủ của người tỵ nạn”, tôi cảm thấy hổ thẹn vì
cho đến nay tôi chưa hề nghe một hội đoàn hay đoàn thể nào đứng ra kêu gọi lạc
quyên cứu giúp nạn nhân động đất ở Indonesia, hay nạn nhân bão lụt ở
Phillippines mặc dù ai cũng biết là cả Indonesia và Phillippines vừa mới chịu đựng
những thiên tai rất nặng nề và đang kêu gọi thế giới giúp đỡ họ. Đây là hai quốc
gia duy nhất đã rất nhân đạo với chúng ta khi không thực hiện chính sách đẩy
tàu thuyền nhân Việt Nam ra biển (push-back policy) như Malaysia và Thailand đã
từng làm và đã gây thiệt mạng không biết bao nhiêu ngàn thuyền nhân Việt Nam mà
con số sẽ không bao giờ được biết chính xác. Đặc biệt, Phillippines còn là quốc
gia duy nhất đã không thực hiện chính sách cưỡng bức người tỵ nạn hồi hương về
lại Việt Nam như các quốc gia khác đã làm vào những năm đầu thập niên 1990, và
mặc dù Phillippines không giàu có gì họ đã tiếp tục cưu mang gần 2500 người tỵ
nạn Việt Nam trong khi chính Liên Hiệp Quốc đã thông qua chương trình Hành Động
Toàn Diện nhằm dẹp bỏ hết các trại tỵ nạn tại Đông Nam Á. Các quốc gia tạm cư
đó đã không “kỳ thị” chúng ta khi mà chính “anh em Nam Bắc một nhà” đã kỳ thị
chúng ta bằng những chính sách và hành vi trả thù hèn hạ nhất sau 1975 như tra
tấn, trấn nước, bỏ tù, bỏ đói, khủng bố tinh thần, tra khảo lý lịch mấy đời,
ngăn sông cấm chợ, rượt đuổi chúng ta đến tận cửa biển để vòi tiền nhưng vẫn bắn
súng AK vói theo tàu chúng ta cho chìm tàu và để bắn bỏ ghét “bọn bám chân đế
quốc”. Đó là chưa kể hàng ngàn mộ phần của những thuyền nhân Việt Nam xấu số đã
vĩnh viễn nằm lại trên những quốc gia tạm cư đó. Ơn nghĩa vậy mà chúng ta đã và
đang làm được gì cho Indonesia hay Phillippines trong lúc họ đang gặp hoạn nạn
vì thiên tai và đang kêu gọi sự giúp đỡ của thế giới ? Hay chính chúng ta đang
“kỳ thị” họ vì chúng ta chỉ biết cứu trợ cho Việt Nam mà thôi ? Cứ tưởng tượng
xem, nếu như trong lúc khốn khó này mà chính quyền Hà Nội tặng cho họ một món
tiền cứu trợ và hứa hẹn sẽ tặng thêm tiền để họ xây nhà cửa, khách sạn hoặc các
cơ sở thương mại ở ngay trên phần đất của các trại tỵ nạn năm xưa hoặc ngay
trên các phần mộ của hàng ngàn thuyền nhân Việt Nam. Nói rằng Hà Nội làm “áp lực”
thì e rằng ta hơi quá đáng vì thực sự ra trong lúc khốn khó này của Indonesia
và Phillippines thì Hà Nội chỉ cần “tặng” tí tiền mà không cần gây “áp lực” gì
cả cũng đủ để cho các chính phủ sở tại và người dân Indonesia &
Phillippines nhận ra thái độ im lặng, dửng dưng và vô ơn của thuyền nhân tỵ nạn
Việt Nam trong lúc này.
Hơn bao giờ hết đây là thời điểm thuận tiện nhất để cộng đồng
tỵ nạn Việt Nam ở khắp nơi trên thế giới có cơ hội thực hiện tinh thần “uống nước
nhớ nguồn, ăn trái nhớ kẻ trồng cây”. Đa số người Việt hải ngoại hiện nay đều
có liên hệ ít nhiều đến các thuyền nhân 20 - 30 năm về trước, là con cháu của
các thuyền nhân, hay được chính các thuyền nhân bảo lãnh từ Việt Nam qua, hoặc
được chính các hội đoàn người Việt tỵ nạn vận động với các chính phủ sở tại bảo
lãnh từ Việt Nam qua như diện H.O. chẳng hạn. Với một tập thể đông đảo như vậy,
chúng ta không thể nào hành xử như thể … khi khổng khi không bỗng nhiên có cả
triệu người Việt Nam “rơi xuống” tỵ nạn ngay trên đất Mỹ này. Thật là đáng
trách nếu như chúng ta cố tình hành xử như những kẻ vô ơn, hoặc quên đi căn
cưóc tỵ nạn của chính mình, hay chỉ biết kể cho con cháu nghe chuyện vượt biên
năm xưa như một chuyện cổ tích xưa rích cần được nhắc lại vào ngày 30 tháng 4 hằng
năm mà thôi.
“Thuốc đắng dã tật. Sự thật mất lòng”. Chắc chắn là bài viết
này sẽ làm cho nhiều người khó chịu hay nổi giận, nhất là các hội đoàn từ thiện
hay cơ quan truyền thông đang chăm chú kêu gọi cứu trợ bão lụt miền Trung Việt
Nam. Hy vọng rằng quý vị sẽ bình tâm khi đọc lại sự giải thích và trình bày lý
do ở phần đầu của bài viết này.
Xin được nhấn mạnh là bài viết này không phải là ý kiến
hay chủ trương của tòa báo, mà chỉ đơn thuần là ý kiến của một cá nhân. Nhưng
“một con én không thể làm nên mùa xuân”. Vì sĩ diện chung của tập thể người Việt
tỵ nạn, và vì lợi ích chung của cộng đồng chúng ta trên đất Mỹ, tôi xin trân trọng
cảm ơn tất cả các toà soạn đã đồng ý đăng tải bài viết này của tôi trên quý
báo.
Tôi trông chờ các vị đại diện cộng đồng, hoặc một hội đoàn
từ thiện hay đoàn thể nào đó sẽ “can đảm” đứng lên kêu gọi một cuộc lạc quyên cứu
trợ các nạn nhân động đất và thiên tai ở Indonesia và Phillippines như một sự đền
đáp lại nghĩa cử cao đẹp của các quốc gia này khi đã ra tay cứu giúp thuyền
nhân Việt Nam năm xưa. Tôi càng mong đợi nhiều hội đoàn sẽ để ý đến các công
tác từ thiện cho chính các cộng đồng người Việt chúng ta trên đất Mỹ trong giai
đoạn kinh tế khó khăn này. Tôi cũng ước mong nhiều người sẽ vào thăm trang web
của Văn Khố Thuyền Nhân Việt Nam (www.vktnvn.com) để tiếp tục ký tên vào Thỉnh
Nguyện Thư nhằm vận động chính phủ Indonesia giữ lại các di tích trại tỵ nạn
cho con cháu chúng ta có cơ hội tìm hiểu lý do vì sao chúng đã không mang quốc
tịch Việt Nam, để chúng được tận mắt nhìn thấy chứng tích của một giai đoạn lịch
sử đầy đau thương của dân tộc và cũng để chúng biết thông cảm với những nỗi khổ
đau và trăn trở của thế hệ thuyền nhân Việt Nam. Mong lắm thay !
Viết tại Quận Cam, 15 tháng 10, 2009.
Nguyễn Mỹ Linh