3:26 SA
Thứ Sáu
29
Tháng Ba
2024

HỘI CHỨNG VIỆT NAM - HUY PHƯƠNG

31 Tháng Ba 201412:00 SA(Xem: 7979)

'Hội chứng Việt Nam'
Tạp ghi Huy Phương
Ngày nồi da xáo thịt
Nhan đề “Ngậm Ngùi Tháng Tư” trên bìa cuốn sách của tôi, đã khiến cho một người bạn, khi cầm cuốn sách này trong tay, đã nói thẳng với tôi: “Tôi không hiểu vì sao mấy ông cứ tiếc nuối dĩ vãng, mà không đoạn tuyệt nó đi để sống với hiện tại. Cái này là cái người ta nói là 'hội chứng Việt Nam' (hay hội chứng chiến tranh Việt Nam).”

Tôi không muốn trả lời câu hỏi của người bạn, vì tôi biết ông bị ám ảnh bởi câu chuyện “Hội chứng chiến tranh Việt Nam” trên báo chí Mỹ hơn là chính bản thân ông cũng như tôi, những người Việt Nam đã qua một cuộc chiến tranh dài trên đất nước, nhưng hiện nay đang có một sống bình thường trên đất Mỹ.
alt

Sau khi chiến tranh Việt Nam kết thúc, một số cựu chiến binh Mỹ trở về nhà, vẫn còn mang nỗi ám ảnh tâm lý được đặt tên là “Hội chứng chiến tranh Việt Nam.” Theo chính phủ Mỹ, có 15% cựu chiến binh Mỹ từ Việt Nam trở về bị rối loạn tâm thần vì những ám ảnh trong thời gian họ đã tham chiến, đưa đến việc có nhiều người tự sát.

Năm 1967, trong thời gian theo một khóa học tại Mỹ, tôi được dịp theo một sĩ quan “sponsor,” gốc Texas, đã có thời gian là cố vấn Thiết Giáp cho VNCH tại Pleiku đến thăm một dân biểu thuộc địa hạt của ông tại văn phòng Hạ Viện Hoa Kỳ tại Washington, DC. Vị dân biểu này đã không kiêng dè, trước sự có mặt của tôi, đã nói với người sĩ quan quen biết của ông: “I don't know why we are there!” (Tôi không hiểu vì sao chúng ta lại có mặt ở đó!) (Việt Nam). Khi một vị dân cử đã “không hiểu” như vậy, làm sao người lính viễn chinh trở về quê hương được đón tiếp như những anh hùng!

Cuộc chiến Việt Nam đã gây chia rẽ trong nhân dân Mỹ, ngay cả Quốc Hội cũng không đồng tình, phong trào phản chiến nổi lên khắp nơi. Những điều đó chưa hề xảy ra sau Thế Chiến 2 và Chiến Tranh Triều Tiên.

Những người lính Mỹ sau khi trở về mang thương tật thể xác và ý chí mệt mỏi, mất lòng tin vào đất nước, sống không có mục đích. Thất nghiệp, ma túy, không gầy dựng được mái ấm gia đình nhiều cựu chiến binh đã trở thành những kẻ không nhà.

Chiến binh Mỹ là những người đang tuổi thanh Xuân, sống trong một đất nước thanh bình, yên ổn, no ấm, chưa hề nghe tiếng bom đạn, chắc chắn phải ngỡ ngàng khi được đưa đến một chiến trường xa xôi vùng nhiệt đới với những trận chiến khốc liệt, ở một hoàn cảnh văn hóa, ngôn ngữ xa lạ, và nhất là thanh niên Mỹ không phải ai cũng biết đến lý tưởng vì sao họ phải đến đây! Một phần cũng chính phong trào phản chiến đã gây cho người cựu chiến binh những mặc cảm về những ngày đi chiến đấu ở ngoài đất nước của mình.

Đôi khi người ta dùng “hội chứng Việt Nam” như là một cái cớ để bào chữa cho tội ác. Khoảng năm 1982, tại tiểu bang New York, một thiếu nữ Việt Nam, buổi chiều trở về ngôi nhà cũ để lấy thư, đã bị một cựu chiến binh Mỹ tấn công và hiếp dâm. Ra tòa bị cáo được trắng án vì y khai rằng, y bị ám ảnh người thiếu nữ này là nữ một cán binh Việt Cộng.

Nhưng không phải cựu chiến binh Hoa Kỳ nào cũng mang nặng “hội chứng Việt Nam.” Thượng Nghị Sĩ John McCain là một trường hợp điển hình. Máy bay ông bị bắn rơi tại Hà Nội, bị gãy hai tay và một đùi. Trong nhà tù Cộng Sản, ông bị đánh đập, đối xử tàn tệ, trong hơn 5 năm bị giam cầm, ông đã chịu 2 năm biệt giam. Trở về Mỹ năm 1973, ông phải vào bệnh viện và chống nạng trong một thời gian dài, gia đình đổ vỡ... nhưng cuối cùng ông đã trở thành thượng nghị sĩ và đã hai lần tranh cử tổng thống. Cũng trở về từ Việt Nam, Trung Úy John Kerry đã thoát khỏi “hội chứng Việt Nam,” trở thành thượng nghị sĩ, ứng cử viên tổng thống, rồi ngoại trưởng.

Chúng ta không thể đem điều gọi là “hội chứng Việt Nam” để gán ép cho những cựu chiến binh VNCH. Họ lớn lên trong một đất nước chiến tranh, từ thuở nhỏ đã nghe tiếng bom đạn, thấy sự tàn ác của những người Cộng Sản, từ thời Việt Minh “cắt cổ, mổ bụng” đến cuộc đấu tố địa chủ, bước tới cuộc thảm sát Mậu Thân, nào là chuyện giật mìn xe đò, pháo kích vào trường học... nên chuyện cầm súng chống lại cuộc xâm lăng của Cộng Sản Bắc Việt là một điều tất yếu, không có con đường nào khác. Có thảm trạng đau lòng xót xa nào gây ấn tượng như cuộc lui binh Tháng Ba, 1975, những ngày tháng tù đày chết mòn nơi chốn rừng thiêng nước độc, những thảm cảnh gia đình đổ vỡ tan nát, chia lìa sau khi miền Nam thất thủ, những cuộc vượt biển chết chóc kinh hoàng, nhưng rút cuộc con người Việt Nam vẫn can trường đứng lên, không ai điên loạn, cũng không ai ra nằm đường.

Chúng ta đã có những người bạn chịu cảnh tù đày 13, 18, 23 năm, đói khát, đau ốm, mòn mỏi, đến Mỹ vẫn gia nhập sinh hoạt cộng đồng, làm việc tất bật từ hai ba mươi năm nay, để nuôi con ăn học và gia đình có được cuộc sống ổn định hạnh phúc ngày hôm nay.

Chúng tôi đã tiếp xúc với những vị bác sĩ tâm thần hai vùng Nam Bắc California, là nơi có nhiều thuyền nhân và cựu tù nhân chính trị định cư đông nhất, thì không thấy có triệu chứng tâm thần trong hai giới này. Một số rất ít được hưởng tiền trợ cấp “disability” về bệnh tâm thần trong cộng đồng Việt Nam vẫn có một đời sống bình thường, không có triệu chứng điên loạn làm ảnh hưởng đến xã hội và chương trình y tế.

Cách đây nhiều năm, tại miền Đông Hoa Kỳ, một lần nữa, “hội chứng Việt Nam” được dùng như một luận cứ bào chữa cho một bị can, cựu quân nhân, tù “cải tạo” VNCH đã dùng dao giết vợ. Ra trước tòa, luật sư của bị cáo, đã khôn khéo dùng “hội chứng chiến tranh Việt Nam,” bào chữa rằng bị cáo luôn luôn bị ám ảnh vì thời gian bị áp bức, đày đọa trong tù, nên khi ông cầm dao giết vợ, ông có sự hoang tưởng đang giết một tên nữ cán bộ trong trại tù vì quá phẫn uất. Kết quả là người cựu quân nhân này được tha bổng. Tôi cho rằng đây là một luật sư giỏi biết lợi dụng cái “hội chứng” của những người cựu quân nhân Mỹ để thuyết phục bồi thẩm đoàn và cũng nhờ án lệ của một vụ tương tự. Trong cộng đồng Việt Nam lâu nay chưa thấy một trường hợp thứ hai liên quan đến “hội chứng Việt Nam” như thế xảy ra như rượu chè, ma túy, đốt nhà, giết người, tự tử hay phải ra nằm đường.

Còn như chuyện một người vượt biển, một người “tù cải tạo,” một người cựu quân nhân, ngày nay được ra nước ngoài vẫn chưa quên được những ngày tháng cũ. Lẽ cố nhiên có mất mát, có cay đắng thì người ta sẽ nhớ lâu hơn. Một người có con mất tích trên biển, một người tù mang những vết thương, bệnh tật chưa lành, một cựu chiến binh trong chiến trận, đã bỏ anh em, bạn bè lại. Nếu vào những dịp đáng nhớ, chúng ta có cử hành những buổi lễ, làm lễ tưởng niệm cho những người đã khuất, hoặc dù có kể lể khóc than đi nữa, thì điều đó có làm gì hại cho ai, và đâu có thể gọi là một hội chứng, là hội chứng Việt Nam, hay hội chứng chiến tranh Việt Nam.

Người ta nói có những điều có thể tha thứ nhưng không thể quên. Chúng ta cũng đừng trách thực tế nhiều người không thể quên và cũng không thể tha thứ!

Bạn khuyên sao không đoạn tuyệt với quá khứ để sống với hiện tại. Chỉ có những người điên loạn và những người lú lẫn mới không có quá khứ, và những người này trong xã hội chúng ta cũng chỉ là thiểu số nhỏ nhoi không đáng kể.

Tôi không nhớ ai đã nói câu: “Đọc lịch sử như bóc một củ hành, càng đọc càng chảy nước mắt!” Năm nào vào Tháng Tư, ít nhiều tư liệu lịch sử cũng tình cờ hiện ra dưới mắt chúng ta. Dù ít hay nhiều nó cũng gây xúc động trong lòng bạn, là con người có tình cảm, biết yêu thương nhưng cũng có căm ghét, không phải là những con người dửng dưng, vô cảm.

Quên hay chưa quên thì mỗi người trong chúng ta, mỗi năm đến Tháng Tư, cũng phải nhớ rằng: “Tôi là ai và vì sao tôi đến đây?”

HUY PHƯƠNG
Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
07 Tháng Năm 2019(Xem: 5499)
Câu hỏi được đặt ra là liệu ông Trọng có thể nắm trở lại quyền lực hay không. Trong chính trường cộng sản hiếm khi
28 Tháng Tư 2019(Xem: 5356)
Chấm dứt thảm trạng “ Ngàn năm tối! “ 44 năm đoạn trường đã đủ rồi!
28 Tháng Tư 2019(Xem: 5358)
Bản dịch từ nguyên tác có tựa “Heroic Allies” của Harry F. Noyes III, đăng trong tạp chí Vietnam, số tháng 8 – 1993. Tác giả là cựu chiến binh Việt Nam trong binh chủng không quân
15 Tháng Tư 2019(Xem: 5232)
Mà con đường lợi hại nhứt là giúp cho người nhiều tham vọng, tham danh, tham tiền bất chánh
14 Tháng Ba 2019(Xem: 5574)
Nó là Trung quốc à? Nay mai Đoàn kết toàn dân để chiến thắng bệnh trĩ, bệnh sa tử cung ... thì bỏ mẹ.
12 Tháng Ba 2019(Xem: 7120)
Đó là vì cha ông của họ sống có nhân, có nghĩa và chính lớp người đi trước đã dạy con cháu họ như vậy, chứ không phải cái thứ lưu manh, lừa đảo.
05 Tháng Ba 2019(Xem: 7451)
Một đất nước người ta cho kẻ nghèo một xu thì tiếc nhưng cho phật thánh 10 xu thì mừng, bởi cho phật thánh mới có lộc cho kẻ nghèo sợ bị lừa.
22 Tháng Hai 2019(Xem: 5529)
ý thức và tư tưởng rất quan trọng cho sự phát triển và phát huy tiềm năng của con người, thế nhưng dưới chế độ cộng sản
06 Tháng Hai 2019(Xem: 5990)
Những chiến thắng lớn nhất của chúng ta vẫn đang trên đường tới. Chúng ta vẫn chưa bắt đầu ước mơ.
22 Tháng Giêng 2019(Xem: 6990)
Phần tâm thức cũng không bình yên. Những lo lắng về bệnh tật, muộn phiền, tiếc nuối… Tất cả như một cơn lũ tràn về.
06 Tháng Giêng 2019(Xem: 5686)
Bộ quy tắc đó đã giúp cho bộ máy nhà nước Mỹ vận hành suôn sẻ gần 300 năm qua, đẩy xã hội Mỹ phát triển nhanh hơn
14 Tháng Mười 2018(Xem: 7041)
Câu chuyện có thể rất đơn giản nhưng đó là bài học cho chúng ta trong cuộc sống. Thắng, thua, thành, bại là những chuyện thường
14 Tháng Mười 2018(Xem: 5755)
Nhưng chiến tranh cũng có thể không xảy ra nếu Tập Cận Bình đầu hàng trước khi Trump dốc toàn bộ binh lực để kết liễu
14 Tháng Mười 2018(Xem: 6617)
Cuộc phỏng vấn trên truyền hình của đài ABC News hôm thứ sáu (12/10) vừa qua với Đệ nhất phu nhân Hoa Kỳ Melania Trump đã gây sôi nổi rất nhiều trong dư luận truyền thông báo chí
12 Tháng Mười 2018(Xem: 29878)
Đọc xong câu nói ô nhục của thằng khốn nạn thì chỉ muốn chửi cha tiên nhân bố cả cái bọn chuyên cầm cặc cho chó đái.
30 Tháng Chín 2018(Xem: 27088)
Chương Trình Văn Hóa Nhân Bản Lạc Việt ghi lại cuộc phỏng vấn của cô Roxanne Chow với 2 vị ra ứng cử chức nghị viên thành phố Westminster vào ngày 6 tháng 11 tới là Cảnh sát Tài Đỗ và Luật sư Jamison Power
28 Tháng Chín 2018(Xem: 5553)
Tổng Thống Trump là một nhà kinh tế, là một tỷ phú đã từng điều hành hàng ngàn công nhân nên ông hiểu được chính sách kinh tế của Trung Quốc
25 Tháng Chín 2018(Xem: 9906)
Hôm nay, Thống Đốc Brown đã ký ban hành Đạo Luật SB 895, Uỷ Ban Soạn Thảo Giảng Dạy -IQC sẽ có đến ngày 31, Tháng Mười Hai, 2022
09 Tháng Chín 2018(Xem: 6232)
Đúng 20 năm sau, năm 1988, Hàn Quốc đăng cai Olympic Seoul, cả thế giới không ai tin vào mắt mình khi thấy kỳ tích bên bờ sông Hàn
07 Tháng Chín 2018(Xem: 8103)
nhất là cư dân Westminster xin hãy dồn phiếu cho anh trong kỳ bầu cử sắp tơi, để anh có cơ hội phục vụ mọi người
07 Tháng Tám 2018(Xem: 6381)
“Tôi là người Việt Nam!” và cảm thấy thương cho tôi và thù ghét những con người đã làm cho hình ảnh Việt Nam xấu xa đi như hôm nay.
06 Tháng Tám 2018(Xem: 7110)
Nghệ sĩ John McNaughton nói thêm rằng ông hy vọng mọi người sẽ “nghiên cứu bức tranh và cố gắng hiểu được ý nghĩa sâu sắc hơn“.
31 Tháng Bảy 2018(Xem: 7006)
Đó là điều mà Henry Kissinger mới nói ngày 26/07 vừa rồi, rằng: "Donald Trump là nhân vật lịch sử, xuất hiện để kết thúc những điều cũ kỹ và giả dối"
29 Tháng Bảy 2018(Xem: 6542)
bằng mọi giá vì đã lỡ ghét rồi? Chuyện VN là chuyện của VC và TC, kệ tụi nó đấm đá nhau, mắc gì mình phải lo?
19 Tháng Bảy 2018(Xem: 6236)
trong thế tam quốc Mỹ-Nga-Tàu, không có cái ngu nào bằng cái ngu đánh cả hai đối thủ một lúc.
10 Tháng Sáu 2018(Xem: 7381)
Họ đã khiến chúng ta, những người cho rằng mình học cao hiểu rộng, hiểu biết chính trị xã hội, tiền bạc dư thừa phải cúi đầu hổ thẹn!
22 Tháng Tư 2018(Xem: 6841)
Cộng sản Trung Quốc tiêu tùng dưới tay Mỹ, gấu Nga bị NATO ép vô chuồng thì con chồn hôi cộng sản Việt Nam cũng không còn chốn dung thân
22 Tháng Tư 2018(Xem: 26957)
Không được thỏa mãn, chúng ta phá nhau hơn phá kẻ thù.. Cái TÔI nó lớn quá. Lớn hơn cả vận mệnh dân tộc
09 Tháng Tư 2018(Xem: 26191)
2nd Fundraiser & 51 Birthday Celebration " TÀI ĐỖ"
06 Tháng Tư 2018(Xem: 7256)
dù là chế độ Cộng sản hay Cộng hoà, nhưng phải thấy rõ là bây giờ “Bọn ác” ngày càng ác hơn, ngày càng đông hơn
06 Tháng Tư 2018(Xem: 7225)
giúp ông ngày càng nổi tiếng là người làm việc có kế hoạch, bất chấp khó khăn và nhất là nổi rõ chính nghĩa vì dân, vì nước.
06 Tháng Ba 2018(Xem: 6182)
tháo gỡ bộ máy cai trị của đảng CS trở thành nhu cầu bức thiết trong giai đoạn hiện nay. Và mãi cho tới khi lực lượng dân chủ đó ra đời, Việt Nam vẫn còn là một con thuyền không bến.
25 Tháng Hai 2018(Xem: 6552)
Cánh cửa bỗng chốc khép lại dần khi hằng loạt đạn bắn vào người em - lúc em gục xuống, em vẫn cố níu cánh cửa lại để giúp các học sinh chậm chân vượt thoát
29 Tháng Giêng 2018(Xem: 6583)
Đây là cơ sở thương mại tiêu biểu của người Việt tỵ nạn, chúng ta không thể nào không ủng hộ, từ ngày mai…hoặc trong thời gian tới...
20 Tháng Giêng 2018(Xem: 7862)
Thành phố Westminster có thể sử dụng một người như tôi, có một hồ sơ hoàn hảo, làm việc phục vụ công chúng lâu năm, với lòng tự trọng, nguyên tắc
16 Tháng Giêng 2018(Xem: 6583)
Nhưng sức người có hạn, em nói rồi - tầm hiểu biết của em hạn hẹp bao nhiêu đấy thôi.
10 Tháng Giêng 2018(Xem: 7214)
Đời sống của một dân tộc không chỉ gồm những thời đẹp đẽ, vinh quang mà còn cả những giai đoạn đau buồn, tủi nhục. Tại sao ông không viết?
26 Tháng Mười Hai 2017(Xem: 6688)
Súng là giải pháp bảo vệ an toàn cho mình và gia đình. Dù mình không mong có dịp xài tới nó, nhưng không có thì không được
14 Tháng Mười Hai 2017(Xem: 6101)
Để đạt được mục tiêu đó, những người dấn thân hoạt động cần phải thay đổi chính mình, thay đổi suy nghĩ, thay đổi cách hành động, dẹp bỏ tị hiềm, tự ái cá nhân
11 Tháng Mười Hai 2017(Xem: 6187)
Họ gặp nhau mà nước mắt lưng tròng. Nhưng những lần tập họp thưa thớt dần, xa dần, mệt mỏi dần trong ngày tháng phai tàn.
04 Tháng Mười Hai 2017(Xem: 5741)
Người Việt đang trở thành những “Đông Á Bệnh Phu” mới về đủ mọi mặt cả về sức khỏe cũng như đời sống kinh tế.
01 Tháng Mười Hai 2017(Xem: 6929)
Cái bằng Tiến Sĩ của chế độ mà chính báo chí của đảng cũng thấy mắc cở
22 Tháng Mười Một 2017(Xem: 6873)
xã hội Hoa Kỳ vốn luôn có sự công băng tương đối, nếu bạn nhận của ai một điều gì, thì cũng nên cho ra một điều khác
19 Tháng Mười Một 2017(Xem: 8142)
Ban chấp hành hội ái hữu Biên Hòa California trân trọng giới thiệu chương trình “Trả Lại Sự Thật Cho Lịch Sử”
19 Tháng Mười Một 2017(Xem: 8358)
Hiện giờ anh đang trên đường vận động tranh cử vào chức vụ nghị viên hội đồng thành phố Westminster, Westminster City Council 2018.
10 Tháng Mười Một 2017(Xem: 6406)
"Chúng ta hãy chọn sự giàu có, tự do, chối bỏ phận nghèo nàn, tôi tớ", ông Trump nói.
08 Tháng Mười Một 2017(Xem: 6474)
Dường như tất cả đều Who Cares, vậy tại sao người Việt tị nạn cộng sản ở hải ngoại lại Care? Bạn nghĩ sao?
08 Tháng Mười Một 2017(Xem: 6029)
Thôi chắc phải lo học tiếng Tàu để có gì kiếm cái chân làm ... "thông dịch ... vật" cho đám Thái Thú đời nay quá.