NHỚ MÁ
Cuối tuần này là ngày giỗ má, con nhìn lên bàn thờ thấy má
nhìn con như cười cười, như muốn nói một điều gì đó.
Hôm nay mấy đứa nhỏ tới nhà, khi bầy cháu chạy ra ngoài vườn
sau đùa giởn, mấy mẹ con con mới nói về ngày giỗ má. Má biết Nhi nói với con như
thế nào không? Nó nói như vầy:
-Bà ngoại mình
thì dễ ẹc. Cúng ngoại một dĩa rau luộc, một chén chao hay nước tương ngoại cũng
cười.
-Bởi ngoại
không có ăn món gì ngon. Bây giờ mình nấu nhiều món ngon cho ngoại thưởng thức
chớ chị Hai. Thu Em trả lời chị như vậy.
Không biết má có về để dùng những món ăn chúng con dâng cúng
hay đã đầu thai về một nơi êm ấm sang trọng nào rồi. Nhưng nghe mấy đứa cháu nói về ngoại mà con thương má vô cùng.
Má lúc nào cũng hy sinh. Cuộc đời má gắn liền với lam lũ. Con nhìn vào đôi mắt
má, đôi mắt chịu đựng và tha thứ. Má giản
dị và thương yêu cho đến làm thế nào cũng được. Một chén nước tương, một dĩa
rau luộc, một vài miếng tàu hủ kho trong ngày ăn chay hay một dĩa rau với chén
mắm kho ngày thường cũng là xong một bửa.
Cái áo bạc màu mưa nắng hay cái áo bà ba sang trọng, cái quần đen vải ú hay vải
mỹ a đối với má nó cũng như nhau. Má thà mặc cái quần sờn lai để tặng bộ đồ mới
cho người khác. Với má họ cần bộ đồ đẹp hơn đi ăn cưới cho có với thiên hạ hơn
là má mặc đồ này. Má nhìn đời bằng đôi mắt riêng, đôi mắt của một con người
chia sẻ và bảo bọc, dù người bảo bọc chẳng phải thân thuộc, họ hàng.
Kể từ khi con biết để nhớ thì hình ảnh má đi vào ký ức con là
một bà già. Hình ảnh này cứ làm con ray rức. Trong con một nỗi buồn dâng lên vừa
thương vừa giận. Không phải con giận má không xinh đẹp, hay chưng diện như má bạn
bè con. Con không hề đem má so sánh với người khác. Má là má của con, là người
sinh con ra và nuôi con khôn lớn. Là người đã đem hết cuộc đời hy sinh cho mái
gia đình cơm no áo ấm. Là người phụ nữ với đôi tay gầy yếu nâng đở cho cả gia đình
bên chồng và bên mình.
Con chỉ giận má sao có thể quên mình là một người phụ nữ.Có
phải chăng khi đã có con, lo cho con, người phụ nữ quên đi mình cần phải làm đẹp
cho chồng. Má ơi! Chưa bao giờ con thấy má trang điểm hay mặc quần áo sang trọng. Con
chưa bao giờ thấy má đi song bước bên ba. Con chưa bao giờ thấy ba và má nắm
tay nhau âu yếm. Chúng con càng lớn càng thấy má lẽ loi, cô độc. Nhất là con,
con là con gái, con nhìn má như nhìn cuộc đời con mai này trưởng thành. Và như
vậy con quay quắt với những tư tưởng không vui của một mái ấm gia đình. Má có
biết như vậy hay không? Má có biết nhiều khi con nhìn má mà con muốn khóc một mình
trong tuổi mới lớn. Má quá nhiều việc phải lo, phải làm, má tất bật trong công
việc. Má không có thì giờ hay không hề nghĩ đến con gái mình đã đến tuổi dậy thì,
đã nghĩ gì về má, về hôn nhân, gia đình và tình yêu. Má nhìn đứa con gái duy nhất của mình với đôi
mắt đầy tự tin khi đi học xa nhà. Má chưa hề lo cho con học hành thua chị kém
em. Má cũng không băn khoăn khi con thiếu thốn phải bươn chải hay dùng nghị lực để vượt qua. Má chỉ dặn con mỗi
khi gặp mặt” Khôn ba năm, dại một giờ. Con đừng làm má mang xấu với người ta” Ôi
chao! Hành trang con đi học xa nhà chỉ ngần ấy mà sao con thấy quá nặng. Niềm
lo sợ duy nhất của má đã giết chết tuổi mộng mơ con gái của con. Đã làm con
chai lì và dửng dưng với những tình cảm đầu đời. Con đã không thể cho những người lầm lũi theo con một lời nói
dịu dàng, một cái nhìn thông cảm. Con của má đã không hề có được một mối tình vắt
vai trước khi bước vào cuộc sống hôn nhân. Để bây giờ nghĩ lại con thấy mình
buồn cười, thấy mình thật thiệt thòi, vô vị trong thời con gái mộng mơ.
Đúng hay sai, tốt hay xấu con cũng không biết. Con chỉ biết
từ trong vô hình nào đó con đã đi theo dấu chân cuả má cho đến hết cuộc đời. Từng
bước, từng bước, bánh xe đời đưa đẩy con đã làm vợ, làm dâu, làm mẹ một cách tận
tụỵ thủy chung. Má rước bà nội con từ quê về phụng dưỡng suốt hơn 40 năm trường.
Một bà già gần 70 làm dâu phục vụ cho mẹ chồng tuổi đã 94. Một bà già ăn trầu
ngoái làm dâu một bà già răng đều rưng rức
nhai trầu xỉa thuốc. Cái hình ảnh bà nội dành ăn cau hơi già để dành cau non cho má vì má phải
dùng ống ngoáy, bây giờ nghĩ lại con thấy mắt mình cay cay.
Còn con, con đã lần theo những lời má dặn để làm dâu cho mẹ
chồng con hơn 30 năm. Suốt bao nhiêu năm chăm sóc, những lúc thay tả, lau rửa,
chích thuốc, đút cơm, hay những lúc ngồi một bên trong phòng lọc máu con thấy mình bất hiếu chưa lo cho má được như thế này.
Những lúc oan ức hay gặp nhiều trắc trở, mệt mõi, con tưởng như
mình ngã xuống không phương cứu chửa thì
hình ảnh má hiện về. Má cười trong đôi mắt cảm thông và khuyên con hãy cố gắng. Má ơi! sự cực khổ hy sinh của con có thấm gì
so với má. Một người đàn bà phục vụ mẹ chồng, lo lắng cho em chồng, cháu chồng ,
con chồng. Và người đàn ông mình hết lòng thương yêu chăm sóc lại đi san sẻ tình
yêu với đôi ba bà vợ. Chăn gối lạnh lùng, một lời giận dỗi cũng không, một lời
than phiền không có, chịu đựng tình đời, một kiếp chồng chung.

Có phải má làm như vậy là đúng là tốt không hở má? Sao má không
cho con một ký ức về một người mẹ trẻ trung, xinh xắn hạnh phúc. Cho con một niềm
vui hoan lạc hơn là u buồn, chua xót. Má ơi! Trong cuộc đời má, có bao giờ má
nghĩ đến những điều này không? Hay má vẫn cam chịu, nhịn nhục và câm nín. Đôi
khi con giận dỗi với cái câm nín , nhịn nhục của má. Con thèm được thấy má nổi
giận, la hét hay một lời phân trần. Má của con ơi! Sao đôi mắt má thật buồn, đôi
môi như níu lại những lời muốn nói.
Má có thật yêu thương ba không? Má có thật tha thứ và bằng lòng
với những lúc ba cận kề một người phụ nữ khác trẻ trung không phải là má? Khi
con biết yêu, có chồng, có con, con thương má thật nhiều. Con muốn ôm má để
chia sẻ và an ủi. Nhưng đôi mắt má bình thản, cuộc sống bình lặng, vẫn chăm sóc
tận tuỵ cho ba. Vẫn yêu thương các đứa em khác mẹ của con tận tình. Vẫn nhìn và
chăm sóc chúng nó chu đáo chẳng khác con đẻ. Con thật thua cuộc , đầu hàng và xôn
xao những ý tưởng về cha mình là đúng hay sai.
Có một lúc nào đó con
lại có ý nghĩ là má hận ba con nên không thèm chăm sóc lấy mình. Má muốn nói là
đời má đã lỡ không còn gì vấn vương ham muốn. Nhưng con cũng thất bại vì thấy má
thật tình lo lắng cho ba, chăm sóc ba hết lòng còn hơn một người phụ nữ bình
thường được chồng yêu quý. Má ơí! Má là một người phụ nữ phi thường mà con hết lòng khâm phục. Trái tim má như hoa
sen ấm áp, hương sen tỏa ra thơm ngát, dịu
dàng. Người mẹ nhà quê xấu xí nghèo nàn của con là một bến bờ yên bình cho những
con tim thiếu thốn tình thương trú ngụ.
Các em con, những đưá
em cùng cha khác mẹ cũng từ má mà xích lại gần và yêu thương nhau hơn. Chúng
con không dược má dạy về sự phân biệt hay ghét bỏ người dì ghẻ mà lại được má dạy
cho là cùng dòng máu hãy bảo bọc yêu thương nhau. Cái má bỏ ra nhiều quá, bao
la quá, cho nên khi má ra đi ba thấy mình hụt hẩng như mất đi một phần đời. Có
những lúc chiều xuống, ba ngồi trước thềm nhìn mông lung. Đôi mắt ba đầy muộn
phiền và nhung nhớ. Đôi mắt đó, chúng con không tìm thấy khi những người vợ lẽ đã
bỏ ba ra đi trước má. Có lẽ ba đã hiểu được giá trị đích thật của hai chữ yêu
thương và hy sinh mà má đã trao ra.
Cuối tuần là ngày giỗ má. Lần giỗ thứ 24 mà chúng con tưởng
niệm. Con lại ngồi viết vẫn vơ về một đấng sinh thành. Thú thiệt, đến bây giờ,
tóc đã pha sương mà con vẫn hoài đặt cho mình một câu hỏi .
-Má ơi! Má có yêu ba con không? Tình yêu má to lớn như thế nào
để có thể bao dung như thế?
Má ơi! Con nhớ và thương má biết bao nhiêu.
Nguyện Má an bình nơi cỏi Phật hay có một đời sống mới đẹp tươi,
hạnh phúc trong kiếp tái sinh.
Con gái của má.
Nguyễn Thị Thêm
18/4/13
Gửi ý kiến của bạn