6:22 SA
Thứ Hai
6
Tháng Năm
2024

Du Học - vhp.Hạ Vũ

11 Tháng Tám 201312:00 SA(Xem: 12145)
"Du Học"
 
Sau khi khóa xe đạp với một tâm trạng vừa lo âu vừa hi vọng, Hồng bước lên cầu thang tìm đến Phòng Giáo Vụ của Bộ Giáo Dục tọa lạc tại đường Lê Thánh Tôn, nơi mà trước đây nàng đã nộp đơn thi vào Viện Hán Học - Huế, để xem kết quả cuộc thi tuyển vừa qua. Trước cửa phòng, danh sách niêm yết 60 thí sinh trúng tuyển. Danh sách không dài nên sự lo âu của nàng cũng bị cắt ngắn lại thay vào là niềm vui vỡ òa. Tên nàng nằm ngạo nghễ trên bảng vàng. Phản xạ tự nhiên, Hồng vỗ tay reo lên vui sướng. Một vài nhân viên trong văn phòng ngừng tay, nhìn ra, mĩm cười chia xẻ niềm vui với nàng. Hồng chợt thấy mình đang quấy rối sự yên tĩnh của mọi người, bẽn lẽn ngưng tay và ngậm miệng, nhưng niềm vui vẫn còn tràn ngập trên mắt môi. Nàng đang sung sướng với viễn ảnh huy hoàng sau khi tốt nghiệp. Cúi đầu chào mọi người nàng dời bước, tìm một gốc cây, ngồi nhấm nháp niềm vui của mình. 
Khi nạp đơn dự tuyển vào khóa II -1960 của Viện Hán Học Huế, nàng giấu cha mẹ, vì thấy ngôi trường này ở một nơi vừa xa vừa lạ với mình và cả gia đình, thời gian học lại 5 năm dài đăng đẳng, chưa chắc cha mẹ nàng chịu cho đi học. Sở dỉ nàng hăm hở nộp đơn đi thi vì bị nghiệp vụ sau khi tốt nghiệp quyến rũ. Đây là một ngôi trường do Tổng Thống Ngô Đình Diệm chỉ thị đặc biệt thành lập cho riêng Đại Học Huế vào năm 1959, là một thí điểm đào tạo giởi trẻ để tiếp tục bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc, chống lại văn hóa ngoại lai đang xâm nhập nước ta. Viện Trưởng Đại Học Huế là Linh Mục Cao Văn Luận kiêm nhiệm luôn Giám Đốc Viện Hán Học. Khi tốt nghiệp các sinh viên được bổ nhiệm vào một trong 3 nghiệp vụ sau:
1. Tùy Viên Các Sứ Quán Vùng Đông Nam Á.
2. Chuyên Viên Viện Khảo Cổ.
3. Giáo Sư Việt Hán các trường Trung Học.
Hồng đang là học sinh ban Toán của trường Gia Long vì mê xuất ngoại và chức vụ Tùy Viên, tuy không biết Tùy Viên là chức vụ gì và làm những công việc gì, nhưng cứ hăm hở dự thi vào một trường nghe đến tên là biết thuộc loại Văn chương cổ. Thật là trái ngược nhau. Hồng không cần biết có hợp với khả năng của mình hay không, nàng tự trấn an bằng câu nói của ông Nguyễn Bá Học: "Đường đi khó, không khó vì ngăn sông cách núi mà khó vì lòng người ngại núi e sông." Nàng không ngại núi e sông, nhưng bây giờ thì sợ bơ vơ nơi xứ lạ quê người! Sau giây phút vui mừng nàng đối diện với khó khăn: không có thân nhân ngoài đó thì ở đâu? Không có mẹ đi chợ nấu cơm thì lấy gì ăn mà học? Tiền sách vở, bút mực, và những món chi tiêu khác nữa. Trong thông báo có ghi rõ một số tuyển sinh đậu cao sẽ được học bổng toàn phần 500 đồng một tháng, còn lại chỉ được bán phần 250 đồng thôi. Nàng đậu khoảng giữa, được bán phần là chắc. Vậy thì làm sao đủ chi phí ăn ở học hành. Số tiền học bổng này so với học bổng của sinh viên Đại Học Sư Phạm thời đó thì thấp hơn nhiều, kiểu này phải nhờ đến cha mẹ trợ giúp thôi. Một gánh nặng cho gia đình đây! 
Hồng thẩn thờ phân vân, "bỏ thì thương vương thì tội", tội cho cha mẹ và tội cho mình. Nàng đứng lên toan về rồi lại do dự ngồi xuống. Nàng tự nhũ "phải vượt khó", tìm gặp những người trúng tuyển kết hợp lại cùng mướn nhà, cùng nấu ăn chung, và đi dạy kèm trẻ tại tư gia để bổ sung vào số tiền ít ỏi đó. Hài lòng với suy nghĩ của mình, Hồng cương quyết đứng lên đi trở lại Phòng Giáo Vụ.
 Tới cửa rồi thì nàng lại thập thò, ngập ngừng, e ngại vì đây là lần đầu tiên trong đời nàng bước vào một công sở nên có hơi khớp. "Sợ gì chứ? Mình có phạm tội gì đâu, chỉ xin giúp đỡ thôi mà." Sau khi tự nhủ Hồng mạnh dạn bước vào, đúng lúc một ông to lớn bước ra. Nàng giật mình, khựng lại, nhìn lên. May quá gặp "người quen"! Nàng cho là quen là vì Ông này làm giám thị phòng thi của nàng cách nay hơn tháng, và đã từng "xin Thầy cho thêm giấy nháp". Hồng reo lên như gặp người thân xa cách lâu ngày:
- Chào Thầy. 
Ông thân mật hỏi:
- Đậu rồi phải không cô bé? Cần gì giúp đỡ không? Vô đây.
- Thưa Thầy, em cần địa chỉ của các bạn nữ trúng tuyển để liên lạc đi chung ra Huế.
Thế rồi nàng có được địa chỉ 5 bạn nữ trong tay, cám ơn rối rít ra về.
Ngọc ở Biên Hòa, bỏ qua, Minh ở Mỹ Tho, không dám ngó tới, còn hai người: Cẩm Vân ở Hòa Hưng, và Ngân ở Vườn Chuối
Thế là Hồng lò dò đạp xe tới nhà Cẩm Vân trước, sau đó là Ngân để kết "Đồng Minh". Còn một người nữ trúng tuyển nữa là Kim học cùng trường Gia Long và cùng lớp với nàng từ Đệ Thất đến Đệ Nhị B3. Nhưng người bạn này đã nói trước dù có thi đậu cũng không thể đi học xa được nên nàng không quan tâm tới. 
Cẩm Vân có người quen ở Huế. Thế là: " Hi vọng đã vươn lên", nàng hăm hở về nhà và tối đó trình cho hai "Đấng Tối Cao" việc vui này. Cha nàng có vẻ trầm ngâm, không dứt khoát, nhưng người mẹ vui với niềm vui của con. Bà khuyến khích:
- Má ủng hộ con đi học xa, nhưng con phải hứa với má trong suốt thời gian học xa nhà, phải giữ mình cẩn thận, không nên có bồ bịch, và không được lơ là việc học. Má muốn con gái của má có một nghề vững chắc sau này, để không lệ thuộc vào người chồng, và lỡ có chuyện không may xảy ra thì có khả năng nuôi con một mình.
- Con hứa với má, nghe lời má không sai sót điều nào cả. 
- Có con gái lớn trong nhà như treo hũ mắm ở đầu giường. Đừng để hũ mắm rơi, bể, đổ tùm lum, thúi cả nhà nghe con.
- Má an tâm. Con lớn rồi (!)
 Cha của Hồng liên lạc được với một người đồng nghiệp gốc Huế trước dạy cùng trường với ông, bấy giờ đã trở về Huế và gởi gấm giúp đỡ nàng bước đầu. Thế là mọi việc xuôi chèo mát mái. Sau đó Ngọc ở Bình Dương liên lạc với Hồng. Ba cô Cẩm Vân, Ngọc, và Hồng ráp lại thành bộ "Tam Sên" khắng khít từ đó. 
 Gia đình của năm cô gái này sau khi qua giai đoạn nhức đầu vì lo lắng cho năm "cái hũ mắm" xa gia đình để "lập công danh", cũng đành gồng mình cho con đi "du học". Năm cô gái "Xứ Nam Kỳ Quốc" tuổi trăng tròn lẻ khăn gói ra tận "Xứ Trung Kỳ"... "du học". Phải nói là vào thời điểm đó, con gái ở Sàigon xa gia đình đi học tận đất Thần Kinh xa xôi thì có lẽ năm cô này là những người tiên phong. Vào một buổi chiều trước ngày nhập học một tuần, ba cô Cẩm Vân, Ngọc, và Hồng hành trang lên đường chung với nhau, còn Ngân đi máy bay, Minh nhập học sau. Tại nhà Ga Sài Gòn, sau khi nước mắt ngắn nước mắt dài chảy ướt cả khăn tay, ba cô đành tiến đến xe lửa. Đang quyến luyến với gia đình, chưa muốn bước lên cửa toa xe lửa thì một bà mẹ miền Nam tiến tới hỏi thăm:
 -Chào các cháu. Các cháu đi đâu vậy? Chị Cẩm Vân, người lớn tuổi nhất trong năm đứa, được các cô "phong chức" Chị Hai, trả lời:
 -Thưa bác, chúng cháu đi Huế học.
 - Có phải các cháu học Viện Hán Học không?
 - Thưa phải.
 - Các cháu có ai quen ở Huế không? Hồng mau mắn trả lời:
 - Thưa bác, chị Hai Cẩm Vân của chúng cháu đây có người quen ở Huế.
 - Vậy thì tốt quá!. Con trai bác cũng ra Huế học Viện Hán Học. Cháu Cẩm Vân cho bác gởi gấm con trai bác cho cháu nghen. Có gì cháu giúp đỡ nó. Nó tên Công Đức, đứng đằng kia. Chị Hai sau một lúc ngậm hột thị, cũng trả lời, giọng yếu xìu:
- Dạ đựơc. Ngọc thúc nhẹ vào hông Hồng, cười hí hí và nói nhỏ:
 - Chị Hai đùm bọc hai "em gái ngang hông", giờ có thêm một "em trai người dưng khác họ" để đùm bọc nữa. Hồng hóm hỉnh thì thầm:
 - Trông anh cũng lớn, cỡ tuổi chị Hai, chắc phải gọi là Anh Hai. Chị Hai "đùm bọc" Anh Hai! Gà mái thắng thế. Biết đâu chẳng là duyên trời dung rủi! Còi tàu rúc vang, ba cô lên xe lửa ngồi chung một băng ghế dài. Sau khi khóc đã đời vì lần đầu tiên xa nhà, Ngọc và Hồng bắt đầu rù rì chuyện bà má miền Nam chân chất, thật thà gởi gấm con trai cho một đứa con gái cũng lần đầu tiên xa nhà đến "xứ lạ quê người" như con bà, và cười hi hí với nhau. Bà thương con quá mà quên mất "nam nhi tính" trong con người của anh Hai. Quay lại không thấy chị Hai đâu, hai nàng đứng dậy dáo dác tìm. Thì... ô kìa, ở cuối toa xe lửa chị đang nói chuyện với một anh khá bảnh trai, thỉnh thoảng chị cầm khăn tay chùi mắt.
 -Ê Ngọc, ai vậy mậy?
 -Làm sao tao biết được. Kiểu này có lẽ "kép chánh" rồi đây, trông có vẻ "xa chàng lòng dặc dặc buồn".
 Chợt thấy "anh Hai" đang thả hồn ra ngoài toa xe ở băng ghế đâu lưng với các cô có lẽ cũng đang mơ "về quê cũ xa mờ", Hồng khều Ngọc ra dấu. Hai cô nín lặng ngồi xuống. Tới ga Thủ Đức, thì chị Hai về lại chỗ ngồi, mắt đỏ hoe. Nhìn lại thì “chàng” biến đâu mất. À thì ra anh đưa em một đoạn đường tình. Hồng và Ngọc đưa mắt nhìn nhau, miệng mỉm cười "lơ lửng con cá vàng"...
 Chị nhìn thấy, xụ mặt. Hai cô biết mình bậy, bèn im lặng. Một lúc sau Ngọc "cười cầu tài" và "lấy điểm" bằng cách mời chị và Hồng mỗi người một cái bánh ú đem theo ăn dọc đường, và... bỏ rơi anh Hai.
 Suốt đường dài, cả ba cô không nói chuyện với anh, mà anh cũng không làm quen với các cô. Tối hôm sau tới ga Huế. Xuống xe lửa, chị Hai Cẩm Vân quên mất lời hứa miễn cưỡng chiều hôm trước. Cả ba theo người quen về nhà, bỏ anh Hai “tự mưu sinh thoát hiểm”. Sáng hôm sau ba cô được người quen chỉ đường lò mò đến trường từ Đập Đá đi dọc bờ Sông Hương, qua cầu Trường Tiền, hai địa danh đi vào thi ca của dân tộc. Lần đầu tiên trong đời các cô rất sung sướng được nhìn ngắm tận mắt dòng sông thơ mộng và đặt chân lên cây cầu lãng mạn. "Cầu Trường Tiền sáu vài mười hai nhịp Anh theo không kịp, tội lắm o ơi..," Câu ca dao nghe sao mà tình tứ vô cùng, bảo sao các cô không mê Huế và quyết tâm ra Huế học? Ngược hướng với các cô là các nàng nữ sinh Đồng Khánh, kẻ đi bộ, người đi xe đạp đến trường. Gió sông Hương mát lạnh thổi bay tà áo dài phất phơ trong gió như những cánh bướm trắng bay lượn ngợp Cầu Trường Tiền. Các anh học sinh Quốc Học chìm lĩm trong rừng tà áo trắng. Hồng tò mò đếm nhịp và vài của cầu, nêu thắc mắc:
 - Này chị Hai, cầu có sáu nhịp, mười hai vài. Chị đếm lại đi, sao ca dao nói gì lạ vậy?
 - Ừ nhỉ, sao lạ vậy? Mười hai nhịp thì phải có 24 vài mới đúng chứ? Ngọc xen vào:
 - Có mấy câu ca dao này có lẽ đúng hơn:
Chợ Đông Ba đem ra góc thành,
Cầu Trường Tiền sáu nhịp bến đò Ghềnh bắc ngang.
Hay: Cầu Trường Tiền sáu nhịp bắc qua, Tả Thanh Long, hữu Bạch Hổ đợi khúc âu ca thái bình.
 Ừ nhỉ, sao có sự khác biệt như vậy. Thôi, gấp gáp làm chi. Mai mốt hỏi thầy. Viện Hán Học lúc đó chưa có cơ sở chính thức, còn "tạm trú" tại Di Luân Đường trong Thành Nội. Đây là nơi thờ Đức Khổng Phu Tử được ngăn làm ba phòng bằng những tấm bình phong làm thành ba lớp học. Một phòng cho khóa I lớp đàn anh, khóa II của các nàng sĩ số gấp hai nên chia ra hai lớp. Tất cả nữ sinh viên và một số nam sinh viên chọn sinh ngữ Pháp Văn vào lớp A, còn lớp B toàn nam sinh viên chọn sinh ngữ Anh Văn. Sinh viên lớp B than phiền nhà trường bất công, "lớp toàn lá không có một đóa hoa làm vốn khiến mấy chàng lớp A kênh kênh thấy ghét." Một tấm trướng to tướng giăng ngang với 4 đại tự bằng chữ Hán: Vạn Thế Sư Biểu. Các cột được treo các câu đối sơn son thếp vàng. Nhìn chung quanh chất cổ bao trùm. Hồng than thầm: Thôi rồi, chúng ta từ Sài Gòn hoa lệ đi vào thế giới Lều Chõng của Ngô Tất Tố rồi. Thầy của chúng ta là các cụ đồ nho vận khăn đóng áo dài đen. Ôi chao! Cổ thế này ư? Vậy thì đâu cần ra tận Hà Nội mới thầy được: "Dấu xưa xe ngựa hồn thu thảo, Nền cũ lâu đài bóng tịch dương." (Thăng Long Thành Hoài Cổ - Bà Huyện Thanh Quan) 
 Ba nàng rụt rè ngơ ngác bước vào. Một sư huynh khóa đàn anh nhân dịp tới trường có việc riêng thấy ba "con nai" Miền Nam đang ngơ ngác liền bước tới làm quen, xưng tên. Lần đầu tiên nghe giọng Huế, chữ nào các nàng cũng nghe có dấu nặng và cứ ngớ ra tưởng như mình đang nghe tiếng ngoại quốc (Chàm có lẽ (!). Đúng là "du học xứ Huế" mà. Anh phải chậm rãi đánh vần các nàng mới biết tên anh là Lữ. Anh dẫn ba cô vào gặp thầy Phó Giám Đốc, người điều hành thật sự của trường. Thoạt nhìn thầy bệ vệ oai nghiêm trong bộ Âu Phục trắng làm các cô càng lúng túng. Nhưng khác với bề ngoài, Thầy niềm nở vui vẻ hỏi nơi ăn chốn ở của các cô. Sau khi biết các cô đang ở tạm nhà người quen và đang cần một chỗ trọ thì Thầy cho biết, gần trường có một nhà dư phòng do quen biết với Cha Nguyễn Văn Thích nên chịu cho các cô gái xa nhà tạm trú ăn ở. Các thầy chu đáo quá "Tiên thiên hạ chi ưu nhi ưu" (lo trước cái lo của thiên hạ). Các cô an tâm thu xếp tới nhà trọ. Ngày đầu tiên nhập môn Hồng mới biết trình độ chữ Hán của sinh viên không đồng đều. Cùng một lớp có nhiều người rất giỏi, có cả anh là người Việt gốc Hoa, còn đa số một chữ nhất cũng không biết. Tuổi tác cũng không đồng đều, có người vợ con đùm đề, ngồi học chung với đám nhóc trung học mới lên. Các sinh viên trong Nam ra nằm trong đám i tờ chữ Hán đó, nhưng không mặc cảm thua sút và lấy câu nói của Nguyễn Bá Học làm châm ngôn khuyến khích nhau. Những ngày đầu cầm bút lông tập viết vỡ lòng từng nét ngang, sổ, móc, mác... Hồng nhìn chung quanh ngắm quang cảnh các "cậu đồ, cô đồ" tân tiến từng người ngồi trong ghế cá nhân của mình, chứ không phải khòm lưng trên chiếc chiếu mà viết "chi, hồ, dã, giả", và tự hào là những người trẻ của thế hệ mới đang làm nhiệm vụ gìn giữ văn hóa dân tộc. Thầy dạy chỉ có một vài cụ cử nhân, tiến sĩ nho học mặc áo dài đen đi dạy, còn đa số đều vận Âu phục. Nơi đây, sinh viên được học đủ thứ môn thuộc về thơ, văn, lịch sử, địa lý, xã hội , triết học.. từ Đông sang Tây, từ Cổ chí Kim. Chương trình học hình như quá bao la, muốn đào tạo đám sinh viên còn ham chơi này thành các nhà bác học thông kim bác cổ, Đông Tây hợp nhất. 
 *****
 Trước cửa Di Luân Đường, Hồng đang tần ngần cầm quyển Tì Bà Hành của Bạch Cư Dị chép tay ngắm nghía, ngắm nghía thôi chứ trình độ chữ Hán mới ABC đọc gì nỗi, thì đám nữ nhân "Nam Kỳ Quốc" đi tới. Ngọc hỏi:
 - Ê Hồng, quyển gì đó, đưa tao coi với. Không chờ Hồng trả lời, Ngọc chụp lấy sách trên tay nàng lật xem sơ sơ rồi phán:
 - Sách viết tay bằng bút lông bản chữ Hán, có dịch âm, dịch thơ, và chú thích thật đầy đủ. Ở đâu mày có quyển sách quý như vậy?
 - Ơ... ơ... ơ Minh chen vào vừa chặn họng vừa vói tay lấy xem:
 - Ơ a cái gì? Khó nói lắm hả? Chôm chỉa ở đâu đó. Chua choa ơi, chữ viết chân phương đẹp ơi là đẹp. Mới học có hai tháng thôi, còn lâu mầy mới đọc nỗi. Chị Hai Cẩm Vân điềm đạm, lúc nào cũng đáng mặt đàn chị ngắt lời Minh:
- Để nó trả lời cái đã, chưa chi kết tội nó ăn cắp. Được sự hỗ trợ của chị, Hồng đáp:
 - Sư huynh Lữ mới tặng đó. Chị Hai vói lấy xem. Cả bọn xúm lại lật qua lật lại, rồi mỗi người một câu:
- Công phu dữ!
- Có sách cho tao không?
 - Mất công như thế này, rỗi hơi đâu mà viết cho cả đám. Ngân từ nãy giờ im lặng đứng nghe cuộc đối thọai lên tiếng:
 - Sư muội lọt mắt xanh của sư huynh rồi... Cuối cùng chị Hai cảnh cáo:
 - Sư huynh đó lớn tuổi, đã có vợ con. Liệu hồn đó nghe... "cưng". Thôi, sắp tới giờ rồi, chúng ta vào lớp. Đi ngang phòng học của sư huynh, Hồng liếc thấy anh đang ngồi lặng lẽ một góc. Thường thường bộ "Tam Sên" ngồi bàn đầu. Đây là giờ Pháp Văn của giáo sư Phạm. Thầy là người Miền Nam lập gia đình với một cô người Huế. Xa quê hương ngộ đồng hương nên đám Nam Kỳ coi thầy như người cha, nhưng Thầy nổi tiếng khó trong học tập cho nên các cậu các cô chỉ dám "kính nhi viễn chi". Quy định hình thức một bài luận của thầy là Nhập đề và Kết luận, mỗi phần dài 20% chiều dài của toàn bài. Phần còn lại 60% của thân bài ít nhất phải có hai đoạn tương đương bằng nhau. Không theo đúng thì được tặng cặp trứng ngỗng to tướng, no cành hông, khỏi ăn cơm trọn ngày. Tất cả sinh viên đều biết thầy khe khắt như vậy để tránh tình trạng viết luông tuồng từ đầu chí cuối chỉ một đoạn dài thòng, hoặc thiếu nhập đề, thiếu kết luận. nên chấp hành rất đàng hoàng. Hôm đó thầy hoàn trả bài luận Pháp Văn, Hồng đang hồi hộp chờ giờ vào học, thì Ngọc thì thầm:
 - Mánh của mầy chắc không qua nổi mắt thầy đâu. Bị vạch mặt là cái chắc.
 - Thì tao theo đúng quy định của thầy mà, tao đếm từng hàng theo tỉ lệ đàng hoàng.
 - Đừng ngụy biện. Bộ thầy không thấy chỗ thì viết chữ nhỏ xíu, khít rịt, chỗ thì to kềnh, thưa rỉnh thưa rảng hay sao? Hồng cải bướng:
 - Thầy không quy định chữ viết phải đồng một cỡ, tao viết sao mặc kệ tao miễn là đúng tỉ lệ thôi chứ. Nói cứng là thế nhưng tim cô nàng đập thình thịch khi thầy bước vào lớp. Khi tới bài của Hồng, thầy không nói gì cả, thoáng hiện một nụ cười kín đáo chỉ có hai người Hồng và Ngọc nhận ra. À thì ra thầy có dành ưu đãi cho đám môn sinh đồng hương của thầy. hầy giảng, sinh viên lấy tập vở ra ghi chép. Ghi tiếng Việt còn không xong, tiếng Tây thì chỉ còn có nước chào thua. Vốn từ ngữ của đám Nam Kỳ học trường Việt thuộc loại ăn đong, làm sao mà ghi chép! Ngồi gióng tai giương mắt nghe thầy giảng mà hiểu được lỏm bỏm là phước lắm rồi. Hồng liếc nhìn quanh xem các bạn gốc Huế có hơn không thì thấy ai ai cũng giương mắt mà nghe. Cùng trình độ! Đây là lần đầu tiên trong đời xa tổ ấm, năm cô sinh viên gốc Nam Kỳ cảm thấy mình cô đơn và buồn ray rứt vì nhớ ngôi nhà thân yêu, nhớ Cha, nhớ Mẹ, nhớ anh em, nhớ trường cũ bạn xưa, lại gặp giọng trầm và ấm của thầy giảng về tác phẩm Les Miserables làm các cô xúc động. Hồng rơi lệ. Tưởng chỉ mình yếu lòng, nàng liếc nhìn các bạn đồng hương, người thì len lén quẹt nước mắt, người thì cúi gầm mặt giấu mấy giọt lệ ngọc ngà. Hành động này không lọt khỏi mắt thầy. Thầy chớp mắt, giọng ngập ngừng, và nhỏ lại. Cuối cùng thầy chấm dứt đột ngột bài giảng, bắt qua việc khác. Từ đó khi giảng bài Hồng thấy thầy thường đưa mắt nhìn đám nữ sinh viên xa nhà, Hễ có biểu hiện xúc động là thẩy chuyển đề tài. Bên cạnh bề ngoài khe khắt, trái tim thầy nồng nàn tình cảm. Mang cái mác sinh viên nhưng thực chất đám nam nữ này vẫn là những đứa trẻ con, vui đó buồn đó. Mỗi lần nhận được thư nhà thì nhảy cẩng lên reo hò, lúc không có thì buồn thỉu buồn thiu. Khi rời trường Gia Long, Hồng chưa được hân hạnh "em tan trường về, anh theo Ngọ về" (Ngọ đối với Hồng không phải tên mà là tuổi Ngọ) nên không có một lá thư tình để an ủi, để lên tinh thần nơi xứ lạ quê người như chị Hai Cẩm Vân và người bạn tên Ngọc này. Bây giờ nơi đây, mỗi khi ra về Hồng được một ánh mắt buồn buồn dõi theo mà ánh mắt ấy có một vài "cái đuôi" bám chặt. Hồng than thầm: "Ôi chao! Số tôi sao xui xẻo vậy!" Từ ngày tặng sách anh chàng sư huynh Lữ không tới thăm hỏi chuyện trò với đám Hồng nữa và thường hay đến trường sớm về muộn để "ngắm dáng em thướt tha với tà áo phất phơ trong gió" theo lời nhận xét đầy chất cãi lương của chị Hai Cẩm Vân của các nàng. Tự dưng nơi đây Hồng có một người chị "người dưng khác họ" nhưng thân thiết như ruột rà. Chị đã theo dõi để "kềm kẹp" các "em nuôi" không cho vượt hàng rào lễ giáo. Do Hồng chưa biết yêu lần nào nên được coi như con nít, làm đứa em út trong nhóm. Vốn lý tưởng cuộc đời, xem tình yêu là một tình cảm tuyệt đối nên Hồng nghĩ rằng mọi người nhận xét lầm về anh. Nghĩ rằng anh đã có mái ấm gia đình thì làm sao còn yêu người khác được nữa nên Hồng không để vướng bận vào lòng. Mọi người thấy anh không tìm cách liên lạc, hay thư từ với Hồng nên một thời gian ngắn sau cũng bỏ qua, không chọc ghẹo nữa. Đối với Hồng, anh có yêu hay không, không cần biết. Dưới mắt nàng anh là một "ông già" có vợ con đi học để lấy thêm kiến thức. Nàng coi anh là một sư huynh như mọi sư huynh khác. Bóng anh mờ nhạt, không có chỗ đứng trong trái tim nàng. Các thầy của trường chẳng những đã quan tâm và săn sóc tinh thần lẫn tình cảm của đám sinh viên xa gia đình. Có lần Minh đau bụng lăn lộn, thầy Phó Giám Đốc, còn là một người nghiên cứu về Đông Y, đã đến nhà chẩn mạch và kê toa. Sinh viên cần gì, kêu cứu là các thầy đáp ứng ngay. Để tạo bầu không khí ấm cúng cho môn sinh cuối tuần, các thầy thường hay gọi cả bọn nam nữ sinh viên xa nhà đến ăn uống vui chơi cho đỡ nhớ nhà. Nhóm Miền Nam được đặc biệt đối xử này. Một hôm ở nhà thầy Kháng, đám nữ Sài Gòn tới nhà thầy ăn trưa. Nhà thầy có ao nuôi cá, một bầy vịt đang bơi lội ung dung. Thầy hỏi:
 - Con gì đó, các con? Hồng láu táu trả lời giọng đặc sệt Miền Nam:
 - Thưa thầy, con "dzịch."
 Anh Đài, con trai của thầy, cũng là bạn học cùng lớp với Hồng, cười khúc khích. Từ đó hễ anh thấy con vịt là nhớ tới Hồng, thấy Hồng là nhớ "con dzịch". Có lẽ đây cũng là lần đầu tiên anh nghe giọng Miền Nam rặt nên cũng là việc lạ lẫm đáng chú ý chăng? 
 Đám sinh viên Nam Kỳ Quốc mượn tạm gia đình các thầy để giải sầu xa xứ. Các thầy đã dang tay đón lấy những đứa con sớm rời tổ ấm này. Do đó người thầy ở đây không chỉ là sư mà còn là phụ nữa và tình thầy trò khắn khít hơn ở những trường khác.
  vhp.Hạ Vũ  
 (Trích trong truyện Tóc Mai Vắn Dài)
Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
20 Tháng Hai 2012(Xem: 21972)
Mình xem kìa! mùa thu sắp tàn, nhưng vẫn đẹp lắm, nếu biết nhìn, ta sẽ thấy mỗi mùa đều có vẻ đẹp riêng của nó. Và này… mình ơi! trên chặng đường cuối cùng, chúng ta vẫn còn đủ cả đôi, đó chẳng phải là một điều may mắn hay sao?
19 Tháng Hai 2012(Xem: 21270)
Mong vô cùng một ngày nào đó , chúng ta sẽ có một David, Ted, Anthony, William... Nguyễn, Phạm, Lê, Huỳnh… ở Mỹ; hay một Pierre , Daniel, Francois, Jean… Trần, Ngô, Đặng, Lý… ở Pháp, hay một Tuấn, Sơn, Minh, Nam.. Bùi, Đoàn, Phan, Trương ở Việt Nam...đi tiếp được con đường ông Steve Jobs đã đi. Lúc đó chắc là bưởi Biên Hòa, chôm chôm Long Khánh, măng cụt Lái Thiêu , hay nhãn lồng ở Huế sẽ có chỗ đứng trang trọng cạnh bên trái táo cắn dở mà ông Steve Jobs đã vĩnh viễn bỏ lại sau lưng...
19 Tháng Hai 2012(Xem: 26582)
Xã hội Việt Nam ngày nay oan trái chập chùng, tang thương như thế! Nếu không biết cùng nhau toan liệu, ngày một ngày hai càng đổ nát, vô phương xoay trở! Hãy cùng nhau vùng lên tự cứu!
18 Tháng Hai 2012(Xem: 20247)
Sài Gòn như một người tình đầu đời, để cho ta bất cứ ở tuổi nào, bất cứ đi về đâu, khi ngồi nhớ lại, vẫn hiện ra như một vệt son còn chói đỏ. Sài Gòn như một mảnh trầm còn nguyên vẹn hương thơm, như một vết thương trên ngực chưa lành, đang chờ một nụ hôn dịu dàng đặt xuống.
17 Tháng Hai 2012(Xem: 20291)
Tôi lặng thinh, cô đơn trên bãi vắng, một mình. Không biết mấy ngày. Không biết mấy đêm. Bây giờ tôi không đủ sức để khóc thì làm sao đủ sức để nối hay gỡ những mối dây định mệnh.
14 Tháng Hai 2012(Xem: 20426)
Đáng lẽ với tình trạng đó, con Sơn ca phải ẩn mình - dù phải chờ chết cũng phải giấu biệt bộ lông xơ xác của mình để mọi người còn giữ được trong lòng những hình ảnh và sự nuối tiếc tuyệt đẹp về cô. Tôi thương cô, mong mỏi cô bình an hơn, ở một nơi nào đó....
13 Tháng Hai 2012(Xem: 23391)
Các anh chị cũng tự hào kể về cha mình, dù tuổi cao, sức yếu, vẫn đóng góp công sức cho cộng đồng người Việt đồng hương qua những buổi họp hội đoàn, đóng góp những đồng bạc chắt chiu do con cháu gởi tặng, những đồng tiền dành cho người già của chánh phủ Mỹ cho hàng tháng để dành tặng cho hội H.O và T.P.B, trẻ em nghèo khổ
12 Tháng Hai 2012(Xem: 27790)
Ở bên này, không có giống mai vàng mộc mạc má yêu thương. Những khi nhớ má, thì thật ngược đời, tôi lại khát khao được nâng niu một cánh mai vàng. Lúc ấy mà được ở bên nhà, tôi nhất định sẽ cùng má bón phân, tưới nước cho mai.
12 Tháng Hai 2012(Xem: 22050)
“Nhốt mầy lại coi mầy còn phá nữa hết”. Gió chun vào thổi phồng quần lên. Hai ống quần bọc no nứt gió, bay nằm ngang trên không trung như hai khúc dồi. Nó vừa muốn túm lưng quần lại đề gói gió trong ấy, thì chợt nhận ra rằng ở đâu cũng có gió hết, gió chạy trên người nó để trôi ra phía sau, gió thổi cát bay, gió lay tàu chuối.
12 Tháng Hai 2012(Xem: 26761)
Nghe mà thấm thía hai tiếng Lạy Chúa của cái bà bắc bán xi rô đá nhận bên trường thầy Chín ngày nào. Mà cũng đâu biết đựơc chuyện đời ngày sau sẽ ra sao phải không? Không chừng nếu có một giáo phái nào đó tu như tui thì thế giới sẽ an bình phè phởn hơn nhiều.
12 Tháng Hai 2012(Xem: 26387)
Ai người tình nghĩa đồng hương xin làm ơn làm phước mà giúp tui kiếm dùm cho nó một con bé chủ tiệm vàng chứ không thì cái cỡ làm biếng bầy hầy như thế này thì chắc là tui phải nuôi nó suốt cả một đời. Mà tui thì còn phải đi tìm nhỏ Mai ngày xưa năm cũ. O La La! Biết đâu nhỏ Mai giờ là bà chủ tiệm vàng có cô con gái đẹp không chừng. Có vậy mà nãy giờ không nghĩ ra.
05 Tháng Hai 2012(Xem: 20173)
Buổi lễ tiển biệt được kết thúc trong bầu không khí trang nghiêm, nhưng ấm áp tình cảm gia đình đã để lại cho tang gia và đồng hương đến tham dự với những cảm xúc khó quên. Hương linh Bác sáu Lê văn Nhơn còn phảng phất đâu đây chắc hẵn sẽ mỉm cười…
02 Tháng Hai 2012(Xem: 19325)
đã gói ghé tấm lòng của Ban Biên Tập ( Với đoạn văn “ Những kỷ niệm thời thơ ấu” Kính mong bác sáu luôn mạnh và hình ảnh hai anh Nghĩa, Kỉnh vẫn còn kề cận bên bác sáu). Và hôm nay bác sáu đã ra đi, thân xác sẽ trở về với cát bụi, nhưng hương linh những người con bỏ ra đi trước, cũng sẽ trở về đoàn tụ với bác sáu nơi cõi vĩnh hằng…
26 Tháng Giêng 2012(Xem: 19570)
Tôi thắp hương trên bàn thờ Phật. Cung kính niệm Đức Dược Sư Quang Như Lai. Xin cho bình an và cứu độ muôn loài. Tôi cầu nguyện cho Cữu huyền thất tổ , cha mẹ hai bên. Xin gia hộ cho chồng tôi sức khoẻ tốt hơn, cho các con, các cháu tôi khoẻ mạnh, vui vẻ, biết yêu thương và biết chịu đựng mọi khó khăn, trắc trở của đời sống.
26 Tháng Giêng 2012(Xem: 19116)
Chuyện bình thường trong xã hội này không dưng trở thành nỗi ngạc nhiên trong một thể chế khác. Hình như có những chiếc lá vàng may mắn đã bay lượn trong hoan ca trước khi về với đất...
25 Tháng Giêng 2012(Xem: 19374)
“Tôi không thể ngồi yên Khi nước Việt Nam đang ngã nghiêng Dân tộc tôi sắp phải đắm chìm Một nghìn năm hay triền miên tăm tối
24 Tháng Giêng 2012(Xem: 22670)
Thưa các anh, các anh đã gục ngã với tình yêu quê hương, vì hai chữ tự do cho tha nhân, chúng tôi những người sống sót trong cuộc chiến, không bao giờ quên các anh, mong được về thăm lại những nơi mà chúng ta đã cống hiến tuổi thanh xuân cho tổ quốc.
24 Tháng Giêng 2012(Xem: 19144)
Đã bao mùa Xuân trôi qua ...có nhiều biến chuyển trong cuộc đời...Ba và thầy Rao đã yên lành nơi cõi vĩnh hằng. Tôi vẫn không quên những lần thầy đến nhà tôi, Ba và thầy đứng cạnh hồ cá trước sân nhà. Cả hai nói về chuyện thời sự và về việc học của tôi. Thầy luôn luôn quan tâm ..
18 Tháng Giêng 2012(Xem: 26076)
Đau quá nên đâu biết đã chín giờ tối, có lệnh lên tàu hỏa. Tay kéo lê chiếc sac marin, bước thấp, bước cao lê lết lên tàu. Điều kỳ lạ là mới vừa ngồi xuống, thở phào, chợt nghe cơn đau dịu xuống, rồi vong bặt
16 Tháng Giêng 2012(Xem: 26550)
Hồi đó, tôi chưa đọc Kinh Phật nên không lý giải được hiện tượng kể trên. Về sau, trong những năm cày cuốc trên Khu Kinh Tế Mới Bảo Lộc, tôi lần mò đọc Kinh Luận mới vỡ lẽ. Nếu hồi đó tôi hiểu được lẽ "Tùy Thuận Duyên Giác",
16 Tháng Giêng 2012(Xem: 18627)
Anh đó, Nuôi dưỡng bằng đất bồi Cửu Long, Tim đỏ thắm như bã trầu của mẹ quê, sinh con trai lớn lên làm cách mạng, ôi cách mạng Thế Giới Thứ Ba nổi trôi hơn thân phận con người.
10 Tháng Giêng 2012(Xem: 25853)
Ngựa hoang muốn về tắm sông, nhẫn nhục. Dòng song mơ màng chết trong thơm ngọt! Trong cuộc sống có lúc cảm thấy đau khổ tột cùng, rồi hắn đắc ý với câu nói của vua Lia trong tác phẩm của văn hào Shakespear :- "khi con người ta đau khổ đến cùng cực là lúc ta sung sướng nhất !
08 Tháng Giêng 2012(Xem: 19354)
Những điều em nghĩ về anh, tưởng tượng về anh thuở đó đã tạo trong em hình ảnh một người khổng lồ, là anh. Và em đã yêu anh qua hình ảnh người khổng lồ đó. Nhưng anh nào có biết gì đâu.
02 Tháng Giêng 2012(Xem: 18757)
Bài toán cuộc đời chưa và có lẽ sẽ chẳng bao giờ tìm được ẩn số hài lòng người giải nhưng cứ mỗi một năm mới đến lại đem theo hy vọng cho một dấu nhân của chia xẻ và thương yêu, một dấu trừ cho bạo lực và chiến tranh. Được như vậy thì có lẽ mùa Xuân sẽ vẫn ở quanh năm trên quyển sổ cuộc đời.
30 Tháng Mười Hai 2011(Xem: 19771)
gã sẽ về thăm lại chốn tù đày thuở nọ. Để có dịp ngắm nhìn Bến Ngọc dưới trăng thanh, lấp lánh khoe ánh ngọc. Để buổi chiều tà trên đỉnh Dốc Phục Linh, ngồi lặng ngắm bầy chim sãi cánh tìm về tổ ấm. Để đắm mình trong Dòng A Mai trong vắt, rồi nửa đêm thao thức, văng vẳng bên tai xào xạt, sóng bổ ghềnh.
27 Tháng Mười Hai 2011(Xem: 19555)
Ngày xưa, ông Carnot khi thành nhân còn có dịp về ngôi trường làng thăm thầy cũ. Những Carnot Việt Nam trong những ngày tàn của thế kỷ có một quê hương mà không được về. Đến khi về được chắc không còn thầy để thăm.
25 Tháng Mười Hai 2011(Xem: 18555)
Tôi đã chạy như bay đến bệnh viện khi được thằng con trai báo tin là vợ tôi đã được cứu sống. Tôi lao vào căn phòng có vợ tôi đang nằm im lìm, thoi thóp. Tôi kịp giữ nàng lại lúc nàng cố gắng lấy sức tàn để đập đầu vào tường tự sát một lần nữa. Tôi ôm nàng và khóc như chưa bao giờ được khóc. Tôi van xin nàng hãy vì tôi, vì các con mà sống.
21 Tháng Mười Hai 2011(Xem: 19268)
Con người nào có hơn gì cây cỏ! Thiên nhiên làm chủ vạn vật; con người chỉ là sinh vật nhỏ bé trong vũ trụ bao la. Dù ở nơi nào trên mặt đất, con người vẫn chỉ là sinh vật nằm trong bàn tay của Thượng Đế.
21 Tháng Mười Hai 2011(Xem: 19308)
Rồi ngày tháng dần trôi, cháu ngoại em nay đã vào lớp 9. Cháu ngoại tôi cũng chuẩn bị vào lớp1. Gặp tôi, em nở nụ cười và gật đầu chào. Tôi đáp lại. Gặp nhau chẳng biết nói năng gì?. Tôi định chép lại những bài thơ để tặng em. Chắc ngày xưa em có đọc, nhưng bây giờ không còn nhớ. Nếu em có địa chỉ email thì hay quá.
14 Tháng Mười Hai 2011(Xem: 20106)
Tôi có nghe ai đó nói: Với thế giới này, bạn chỉ là một người. Nhưng với một người, bạn là cả thế giới của họ. Cảm ơn bác, cảm ơn người đàn bà nhặt lon trên đất Mỹ. Chính bác đã mở ra trong tâm hồn cháu cả một thế giới lắng đọng bao la: Một thế giới kiến tạo từ đôi tay gầy guộc của người mẹ tần tảo.
09 Tháng Mười Hai 2011(Xem: 21398)
Những cánh cửa hé mở... Những dòng đời trôi theo một nhịp thiết tha, trôi theo mệnh nước, trôi theo phận người, trôi nổi bềnh bồng, chan chứa đam mê, đau khổ, và khát vọng trong ánh sáng chói lòa của tình yêu. Tình yêu, từ thuở hồng hoang, chỉ đơn thuần có hai màu trắng và đen.
06 Tháng Mười Hai 2011(Xem: 18730)
Không biết đối với mọi người mùa Giáng Sinh ra sao, riêng tôi, mùa Giáng Sinh ở tuổi nào vẫn đem lại màu xanh tươi vui mà tâm hồn tôi luôn mở ra để đón nhận.
04 Tháng Mười Hai 2011(Xem: 24756)
Tự dưng ông Dũng thở dài đứng bật dậy đặt nhẹ tờ giấy bạc lên bàn rồi bỏ đi ra bên đường, nheo mắt nhìn lên bầu trời xanh thẩm mà ngở như là mình đang trên chiếc xe đạp thả dốc Kỷ Niệm gió phanh ngực áo về hướng Biên Hùng mắt đỏ hoe. Hẳn là đã vướng bụi đời lang thang .
02 Tháng Mười Hai 2011(Xem: 25747)
Mau quá tụi bây há! Thoáng cái mà đã gần nữa thế kỷ rồi. Cũng như thằng Luận nói, tao chẳng bao giờ nghĩ là tao sẽ sống đến ngày nay mà gặp lại được tuị bây. Vậy thì ơn trời đất ban cho, từ nay về sau sống thêm ngày nào thì ráng mà vui thêm với đời ngày đó vậy, coi như tụi mình đã lấy lại vốn và đang gom lời.
01 Tháng Mười Hai 2011(Xem: 20141)
Theo quan niệm của người Á Đông mình, được gọi là THỌ khi đã bước qua tuổi 60, lục tuần, tức là đã đi hết một vòng tuần hoàn của thiên can, địa chi.Đối với tôi, đó cũng là điều hảnh diện và sung sướng khi cảm nhận mình hiện diện trên cỏi đời nầy được 60 năm,
29 Tháng Mười Một 2011(Xem: 16794)
Khi đề cập đến phụ nữ Việt Nam, ai ai cũng đều thừa nhận rằng từ ngàn xưa cho đến nay họ là những người đàn bà dịu hiền, thùy mị, đoan trang, đảm đang, trung trinh tiết hạnh, giàu lòng hy sinh
28 Tháng Mười Một 2011(Xem: 17865)
Chẳng ai biết tên thật của ông ta là gì, mãi cho đến lúc câu chuyện khủng khiếp đó xảy ra. Thường ngày Người Chăn Vịt Trại Châu Bình chúng tôi vẫn gọi ông là ông Năm Cò. Tôi cũng không hiểu tại sao ông lại có cái tên này.
25 Tháng Mười Một 2011(Xem: 18258)
Chán đời phiêu bạt bị gậy trờ lại mái nhà xưa đuổi gà cho vợ, đến ngày lể Tạ Ơn nhìn mặt mình trong kiếng sao thấy gần giống con gà tây ngoài vườn. Chắc là tại ăn nhiều gà quá hay chăng?
24 Tháng Mười Một 2011(Xem: 19652)
Ấy chết! Thứ Năm tuần này là Lễ Tạ Ơn, sao Lão Móc lại đi nói chuyện bá láp làm phiền nhiều người như vậy nhỉ? Nhân Lễ Tạ Ơn, Liên Đoàn Gà Tây toàn quốc có tặng Tổng Thống Hoa Kỳ một con gà tây, và con gà tây này sẽ được Tổng Thống tha mạng,
21 Tháng Mười Một 2011(Xem: 19638)
Đã 20 năm rồi, những kỷ niệm về muà Tạ Ơn đầu tiên trên nước Mỹ vẫn còn nằm nguyên trong trí nhớ cuả tôi. Tôi yêu đất nước này biết bao, một lần trở về chốn cũ
16 Tháng Mười Một 2011(Xem: 21156)
Một số cặp vợ chồng tân tiến muốn gọi nhưng vẫn còn ngượng ngùng với hàng xóm, chỉ thầm kín tỏ tình với nhau trong buồng, thỏ thẻ chỉ đủ hai người nghe với nhau
02 Tháng Mười Một 2011(Xem: 22747)
Tôi biết… tôi biết… Hễ nói tới chiếc áo dài trắng là mọi người nghĩ ngay đến sự ngây thơ hồn nhiên, vẻ dịu dàng xinh xắn của các cô nữ sinh. Nhưng nào có ai biết đưọc nổi khổ của bọn con gái tụi tô
01 Tháng Mười Một 2011(Xem: 18115)
Hò… ơ… Rồng chầu ngoài Huế, Ngựa tế Đồng Nai. Nước sông trong sao cứ chảy hoài, Thương người xa xứ lạc loài đến đây.
31 Tháng Mười 2011(Xem: 18834)
con còn đi khắp thế gian khóc cười. Cuộc đời là vậy đó. Con còn nặng nợ với đời và sẽ tiếp bước ba, theo sau . Câu trả lời chỉ còn là thời gian. Vĩnh biệt ba kính yêu của con.
28 Tháng Mười 2011(Xem: 19393)
Xin được phép mượn lời của nhà thơ Phan Văn Trị trong bài họa với Tôn Thọ Trường ngày xưa “Ai về nhắn với Chu Công Cẩn, Thà mất lòng anh, đặng bụng chồng” để trả lời với những ai vẫn còn trách cứ,
23 Tháng Mười 2011(Xem: 19595)
Tiếng khóc nức nở làm tôi tỉnh lại, tôi thấy thằng Đầu Bự đang ôm xác thằng kia khóc lóc. Tôi la lên Đầu Bự… Đầu Bự…đừng…đừng… Hắn quay lại nhìn tôi, rồi từ từ leo lên bàn. Tôi thấy hình như hai đứa nhập lại thành một và từ từ ngồi dậy
21 Tháng Mười 2011(Xem: 18108)
Mùa Thu là mùa của lá rụng, ai cũng ngẩn ngơ nhìn cảnh tàn tạ của những chiếc lá khô đã sống hết một đời của lá, rơi xuống và nằm thinh lặng trên mặt cỏ
17 Tháng Mười 2011(Xem: 19277)
Hòa trong nỗi sầu vào thu, suối mơ cũng buồn vì suối lưu luyến tình nhân thế. Nỗi buồn tưởng không thể nào trong sáng hơn thế, tình yêu tưởng không thể nào trong sáng hơn thế, chẳng bợn chút dục vọng, sầu thương, mà dường ru con tim nguôi ngoa lắng dịu.
13 Tháng Mười 2011(Xem: 21025)
Em không nghe, không biết gì hết… Nhưng còn tôi, tôi nghe và hiểu được sự rung động của tim mình và cũng biết rằng mình đang yêu nhưng không nói ra được vì …vì nhút nhát, rụt rè… của cái tuổi học trò mới lớn đang biết yêu. Cũng có thể em đã nghe nhưng vẫn giả đò làm ngơ, như con nai vàng ngơ ngác
03 Tháng Mười 2011(Xem: 20154)
Để rôi năm tháng dần trôi theo cõi đời nghiệt ngã, ông cởi áo đi tù, gậm nhấm nỗi hờn vong quốc, bà vẩn ở lại nhà đêm đêm cố tìm lấy hơi ấm của chồng qua manh áo cũ.