VU LAN và MÁ CỦA TUI
Má của tui là một bà già nhà quê.
Tui nói ra với một chút tự hào. Bởi hai chữ "Nhà Quê" không làm tui xấu hổ hay mặc cảm mà nó là cái gì thân thương, rung động tuyệt vời khi tui nói tới nó để chỉ về má.
Má tui nhà quê thì đương nhiên tui cũng nhà quê không sai chỗ nào, chắc như bắp. Nhưng khi tui hỏi con tui:
- Má là bà xẩm già nhà quê, không sang trọng, dở tiếng Anh con có xấu hổ vì má không?
Con tui ôm hôn tui và nói:
- Má đâu có nhà quê, má của con đẹp mê hồn. Má là má của con. Má nhà quê thì con cũng nhà quê sao?
Ừ hén! Đơn giản như vậy mà tui cứ tự hỏi mình. Kỳ thiệt.
Hổng biết sao má tui già rất sớm. Tui nhớ khi tui học lớp nhì, lớp của ông thầy giáo già có cái roi mây dài thoòng thì má tui đã là một bà già nhai trầu bỏm bẻm. Má dẫn tui tới gửi cho Thầy:
-Dạ! Thưa thầy, nó là con Chín. Con gái mà cũng phá lắm đó thầy, thầy mần ơn cứ quánh nó thẳng tay dùm tui. Tui gửi nó cho thầy, trăm sự nhờ thầy.
Tui đâu phải tên Chín, tui thứ chín thôi mà, Ông thầy cũng vô sổ tên tui là Nguyễn thị Chín. Đến khi tui học hết lớp trường làng, ra quận LT học. Cô giáo Ba dạy lớp Nhất. Cổ kêu" Nguyễn thị Thêm." Tui ngớ ra , tui tưởng cổ kêu ai. Hóa ra cổ kêu mình.
Má tui chào thầy rồi đi về, tui nhìn má đi ra khỏi cổng trong lòng giận dỗi. Ông thầy này nổi tiếng là dữ, má còn xúi ổng đánh mình. Trên bàn nhìn hai cái củ mây bự tổ chảng, cây roi mây thật dài và mấy cái sơ mít phơi khô. Tui ớn da gà, nghĩ thầm "mình chắc tiêu đời phen này".
Thế mà cả năm học tui không bị ổng đánh . Tui mánh lới lần nào cũng xung phong trả bài trước (Ổng sẽ không hỏi vặn vẹo lung tung) Khi truy bài xong, ổng còn cho tui đánh mấy đứa khác không thuộc bài nữa chớ. Mấy thằng chọc tui "Cái đầu trọc lóc như cái bình vôi, Mẹ ngồi, mẹ ỉa, mẹ bôi lên đầu", hồi học lớp Ba ngày nào là tui đót thẳng tay. Bây giờ nghĩ lại còn ân hận.
Ông thầy giáo già trường làng này cũng thiên vị lắm. Khi không thuộc bài hoặc làm toán si ổng bắt nằm dài xuống. Một lần nằm mấy đứa sắp lớp như cá mòi. Cây roi mây thật dài ổng ngồi trên ghế quất “Trót, trót” xuống mông. Đứa nào ổng thích ổng bắt nằm sát bên trong. Đứa nào phá phách, học dở, ổng cho nằm ngoài. Ngọn roi mây thường quét mấy đứa nằm xa. Đau điếng.
Còn quỳ sơ mít là hình phạt mà đứa nào cũng sợ. Mít đã ăn xong, đem phơi khô, lớp vỏ sần sùi bên ngoài khô cứng. Quỳ xuống đau thấu trời xanh. Mấy đứa bị quỳ đầu gối da lún xuống lủng từng lỗ nhỏ. Vậy mà không có phụ huynh nào dám đến trường khiếu nại.
Thầy còn hình phạt mà bi giờ tui thấy ác không chỗ chê. Đứa nào tay dơ hay móng tay không cắt, viết chữ xấu, vở bôi bẩn là thầy gọi lên, mấy đầu ngón tay chúm lại. Thầy dùng một củ mây ngắn, nhưng gốc rất to. Thầy gỏ mạnh vào đầu ngón tay chúm lại. Đó là hình phạt đau thấu tim. Càng giựt vào mình né tránh thì thì thầy đánh càng đau.
Má tui nói: "Thầy như cha, thầy khó, trò mới nên" nên bà rất quý mấy Thầy. Vào ngày Tết, mùng năm tháng 5 hay Trung Thu là bà sai anh em tui mang lễ vật đến nhà thầy, cô.
Ông thầy này còn có hai người con gái cũng dạy chung trường. Cô Ngẫu dạy lớp bét (lớp 1), cô Duyên dạy lới tư (lớp hai). Cô Duyên rất khó tánh và nóng nảy. Đứa nào lên bảng làm sai thì cô nắm đầu dọng vô bảng đau điếng. Bảng đen ngày xưa có giá chống. Bảng bị dọng mạnh ngã cái rầm. Cô bắt học trò dựng lại và đánh tiếp.
Có lần làm toán cộng. Anh Sáu tui ngồi tại bàn quên nhớ giữ số hàng chục. Cô Duyên đi ngang ngó thấy. Cô nắm đầu anh tui dọng xuống bàn một cái rầm. Anh tui gảy hai cái răng cửa , máu ra lênh láng ướt đỏ cả tập vỡ. Vậy mà má tui nghe báo tin, má lên trường đem anh về không hề trách cô giáo một câu. Má nói " Có vậy mày mới tởn, nhớ làm toán cho đúng."
Nhà tui đâu có giàu, ba tui làm công nhân (tài xế lái xe cho đồn điền), Ổng lại hào hoa, bồ bịch, vợ nhỏ lung tung. Làm trọng tài đá banh, huấn luyện viên thể thao, Thanh niên Cộng Hòa. Ôi! Ba tui đủ thứ chức, tiền bỏ ra lo cho đội banh, cho nước nôi, ăn uống ì xèo, đủ làm má tui thở hổng ra hơi, mệt muốn ná thở. Nhưng bản tính nể và sợ chồng. Má tui cực mấy cũng chịu, còn hãnh diện mỗi khi ba tui quần sọt, áo thun ra sân bóng đá.
Má tui mắt hơi lé, người ta nói là lé kim. Người gầy gầy, nước da thật đẹp, mơn mởn không một tí mụn hay nám hoặc trổ đồi mồi. Giá má tui ở vào thời đại này, nếu o bế nhan sắc bà sẽ là một mỹ nhân. Miệng má nhỏ nhắn, môi đỏ hồng. Cậu Hai tui nói hồi đó má tui đẹp nhất trong mấy chị em. Rất tiếc ba tui đẹp trai, có tài tán gái nên má tui bỏ phố chợ Phước Thiền theo chồng xa xứ.
Cái điều tui thắc mắc là răng cỏ má tui sao di cư ra ngoài biên giới quá sớm. Mới đâu 50 gì đó mà răng cỏ xệu xạo, ngoáy trầu lọc cọc dòm bắt chán. Cứ ngồi một chút là kéo cái ổng nhổ, nhổ một cái xoẹt đỏ lòm lòm thấy ớn. Có lần tui tò mò, lén má làm một miếng. Úy chu choa quơi! Tui say trầu, mặt mày đỏ kè, người phừng phừng, muốn ói mà không ói, đầu óc quay mòng mòng, té nằm một đống. Từ đó tui tởn tới già.
Ở vườn dưới ba tui dành nguyên một liếp để trồng cau và trà. Má tui là dân vườn nên cau có trái ăn được là má tui trèo lên thử. Sau này tụi tui lớn bộn, anh tui thay bà làm cái nhiệm vụ leo cây này.Cứ làm một cái nài là trèo lên tới ngọn. Sau thắt lưng nhét một con dao nhỏ. Lên tới quày, hái một trái chẻ làm hai là biết cau đã ăn được hay chưa? Có khi nghi ngờ anh thảy xuống cho má coi. Nếu được thì rạch hai bên quày cau một đường rồi giựt mạnh thòng dây thả xuống. Má kể ở những vườn cau nhiều tuổi như vườn của ông ngoại tui, thì dân leo cau không leo xuống khi cắt xong quày mà nhún thật nhiều, lắc mạnh. Ngọn cau đong đưa và tay nài sẽ chuyền qua cây cau khác.
Ở vườn trên, cạnh gốc chùm ruột ba tui làm 4 gốc trầu vàng cho leo lên một cái trụ làm bằng rễ những cây bằng lăng thật to. Những lá trầu vàng óng dưới nắng mai, má tui hái để ăn và để chị dâu tui đem ra chợ bán.
Ba tui không thích má tui ăn trầu. Đương nhiên rồi. Ông đẹp trai, phong độ, trẻ trung mà má tui ăn trầu bỏm bẻm ra đường làm sao xứng. Có một lần ông lên tiếng về tật ghiền trầu của má. Hình như lần đó hai ông bà cải nhau. Ba tui đem vấn đề này ra làm đề tài chọc má tui nổi giận. Ông chê dơ, mất vệ sinh thẩm mỹ, và thách má tui bỏ trầu. Má tui hứ một cái rõ to và tuyên bố "Tui sẽ bỏ cho ông coi" Vậy mà má tui bỏ trầu thiệt. Bỏ cái rụp, ngang xương,oai hùng. Bà từ giả ông thần vôi và mấy lá trầu vàng, cau xanh. Để bộ ống ngoáy 10 Thông tặng buồn hiu trong cái giỏ trầu bỏ ở góc nhà. Ba tui chờ hoài không thấy má tui thua cuộc. Ông đành xuống nước làm hòa :" Má mày lớn gan thiệt"
Má tui không thích se sua. Bà ăn mặc đơn giản, có tiền hay không tiền bà cũng vậy. Cái áo túi ngăn ngắn, hai cái túi to tổ chảng, nắp túi đụng tới đầu vú. Mỗi lần tui cần móc gì trong túi áo là tay tui chạm ngay đầu vú má tui mềm mềm. Có khi tui bóp một cái chọc má tui chơi. Má la lên:
- Tổ cha mày, con khỉ. Rồi bà cười hề hề.
Khi tui lớn rồi, có chồng con, thỉnh thoảng thương má quá, tui cũng thò tay vào áo mò vú má. Cái vú teo nhách còn chút xíu, lòng thòng. Hai cái núm vú mềm mềm, vậy mà măn vú má thấy cũng thiệt phê.
Những lúc ấy tui thấy mình mình dường như trở lại thời còn bé. Tui ngụp lặn trong cái ngất ngây của tình mẫu tử mà quên bao nhiêu đắng cay truân chuyện đã đổ xuống đầu mình.
Má tui không có học nhiều, bà chỉ biết đọc và biết viết nhưng cái sổ bán chịu của bà chỉ có bà đọc được mà thôi. Lâu lâu bà biểu anh em tui sang dùm qua một sổ khác rõ ràng hơn. Cuốn sổ sang qua đó để anh em tui đi đòi tiền dùm bà.
Có một điều tui cúi đầu bái phục má tui. Bả tính nhẩm không ai qua mặt. Hàng hóa bán trong nhà, mỗi thứ mỗi chút, giá cả lung tung loạn xị cả lên mà má tui nhớ đâu ra đó. Bà lấy bán rồi tính một loáng là xong. Tụi tui đôi khi không tin, lấy giấy ra ghi ghi, chép chép, tính tới tính lui, khi đọ lại đúng là con số má tui đã ra.
Má tui thầu mối mua hột cao su. Xe tải chở lên Sài Gòn hàng ngày. Bà mua sĩ tỉnh nước mắm, trao đổi lấy hàng Sài Gòn về bán. Bán vải , bán khô mực, bán bánh tầm, bánh ú, bánh tét.. xoay đủ thứ mà tiền bạc đâu ra đó, không ai ăn gian được xu nào và cũng không tính lộn cho ai.
Vậy mà sau 75 đổi tiền, má tôi như trên trời rơi xuống. Bà tính hoài không ra. Hai đợt đổi tiền ở miền Nam đã xoay cái não má tui quay mòng mòng. Đi chợ hay mỗi khi tính tiền má tui ngồi tính toàn bằng tiền VNCH rồi tắt tịt.
-Sao nhiều quá vậy ông. Sao tiền xài như giấy lộn vậy ông? Ba tui quát:
- Bà tính làm chi cho mệt. Cứ trả theo tiền bi giờ là xong.. Nhưng má tui không quen tính như vậy,Bà tính tiền cứ lộn hoài nên cuối cùng ba tui dành làm thủ quỷ trong nhà. Ổng nói:
- Thôi bà để đó cho tui. Bà mà tính một hồi bà dám vào dưỡng trí viện Biên Hòa lắm đó.
Từ đó má tui dẹp buôn bán, tính toán. An phận làm một bà già nhà quê thứ thiệt. Chuyện tiền bạc ba tui độc quyền giải quyết. Thỉnh thoảng tụi tui đem tiền về biếu, hay chị dâu tui bán trái cây lặt vặt vườn trên, má tui dùng để cúng chùa, hoặc cho con cháu, hoặc thích ăn gì thì gửi chị dâu tui mua.
Má tui ít khi nào mang giày dép, trái ngược với ba tui lúc nào cũng ăn trắng mặc trơn. chân lúc nào cũng có dép. Dù trong nhà tráng xi măng hay lót gạch bông sạch bóng.
Tui nghĩ hai chân má tui dường như hóa đá nên không biết đau. Trời nắng chang chang, tui mang dép còn muốn phổng chân trên con đường tráng nhựa. Vậy mà má tui hai chân không chạy thoăn thoắt. Bà gánh đôi quang gióng nặng trịch đi như chạy. Má nói đi lẹ lẹ lên con, chạy nhanh chân không bị phổng. Cái số má tui là số khổ nên bà không khi nào gánh đôi triêng gióng nhẹ. Không có gì đem về bà cũng ráng chất lên vài gốc củi. Má nói "Nặng nặng để gánh chạy cho lẹ. Nhẹ khó đi lắm con ơi!" Thiệt là má tui như con trâu kéo cày, cái ách mang nặng nề mà làm việc vẫn vui.
Lúc mới phá rừng làm rẫy, đất còn mới, mối trùng ụ lên từng cụm. Mỗi sáng bước xuống đất mỗi người phải nhúng chân vô thau dầu (tui nhớ mang máng gọi là dầu ga zôn, một loại dầu cặn dùng để chạy máy cày). Ba tui nói làm như vậy mối trùng không ăn chân. Má tui đi chân không thì không sao. Còn tui mang giày, dép mà vẫn bị mối trùng ăn lỡ loét thấy ghê. Nhức và ngứa khóc cả đêm không ngủ được. Má tui lấy thau nước rồi đổ tro và than đang cháy hừng hực vào thau, bắt tui ngâm chân. Má hái lá thù đủ dầu nấu cho tui ngâm, ngâm phèn chua, ngâm rượu trắng, xức thuốc đỏ vv..... mà hai bàn chân tui vẫn lỡ thấy sợ. Có lần má tui khều trong đó ra những dây dài đo đỏ. Tui nghĩ là máu kết lại từng dây. Nhưng má tui cương quyết đó là trùng con và từ đó bà chú ý thật kỹ tui mỗi khi tui xuống vườn.
Má tui có cái tật rất lạ. Ban ngày bà không mang dép, nhưng buổi tối, sau khi tắm rửa xong, trước khi lên giường bà mang dép, giữ chân thật sạch. Bà lau chân cẩn thận bằng cái khăn máng ở cạnh giường rồi mới vào mùng, tấn cẩn thận để ngủ.
Khi tui đã làm cô giáo, có lần tui bắt gặp má ra thăm tui mà dép bỏ trong giỏ đệm. Gần tới nhà mới lấy ra mang. Tui vừa giận vừa thương. Ôi! bà má của tui sao ngược đời cực khổ vậy không biết. Bà sợ học trò, người quen của tui cười bà ra phố quận đi chân không. Má ơi! có lẽ kiếp trước má bị sai lầm gì nhiều lắm, nên kiếp này má của con cực khổ ngần này.
Nhưng ai đừng nói má tui nhà quê ít học không biết phải trái.. Má tui là người phụ nữ biết đối nhân xử thế, bà sống trung hậu thật thà, biết thương và giúp đỗ tha nhân. Bà không mặc đồ đẹp, nhưng sẵn sàng tặng nó cho người cần thiết. Bà vượt lên tất cả những thô kệch, ngèo nàn bản thân để chiếu sáng một tình mẹ thật vĩ đại vô biên.
Ngày xưa, khi chúng tui còn nhỏ. Quê tui ở trong vùng xôi đậu. Ban ngày là lính Quốc gia vào kiểm soát. Ban đêm giao cho nhóm Dân vệ trong làng. Đêm đêm CS về tuyên truyền, nhận thực phẩm, thuốc men và giao truyền đơn cho dân đi rải. Không nhận không được vì đó là mệnh lệnh.
Khi giao cho chị em tui phải đi làm nhiệm vụ nguy hiểm đó thì má tui không cho các con làm. Sáng mờ sương má dấu truyền đơn dưới lớp đồ dùng lặt vặt. Má giả làm người đi làm vườn, bà rải dài theo đường và đi xuống rẫy luôn. Có một lần lính Quốc gia đi ruồng về sớm. Thấy má và mớ truyền đơn. Các anh dặn : "Má ơi! Thấy truyền đơn đừng có lượm nghen má!. Thôi má phụ gom lại rồi đưa cho tụi con đem về quận" Sẳn dịp má tui đưa hết mớ còn lại chưa kịp rải cho mấy anh lính rồi đi về nhà. Bà về tới nhà mặt xanh dờn vì vẫn còn sợ.
Những bà mẹ yêu con đã hy sinh mạng sống và cuộc đời mình bất kể hiểm nguy. Má tui tuyệt vời như vậy đó. Ôi! Những bà mẹ thương con và những người lính VNCH nhân hậu.
Tui không thể nào quên hình ảnh má tui những ngày khai hoang lập rẫy. Từng ụ tre gai má gom lại phơi khô. Những mồi lửa cao su châm mồi và hừng hực những cụm lửa liếm vào chà tre kêu lách tách. Má tui mặt mày đỏ ửng, mồ hôi nhuễ nhại, cái khăn rằn chít lên đầu cũng ướt đẩm mồ hôi. Má la to "Gió, gió, gió" Má gọi gió về để cháy sạch những ụ tre gai dọn đất.
Má là đàn bà má trái tim vững chãi, kiên cường. Má bỏ hết công sức, tiền bạc để khai khẩn lập vườn. Câu nói của má mãi mãi tôi không bao giờ quên:
- Con người của má sống một nhà, thác một mồ. Má lập vườn cất nhà để sống ở đây đến lúc chết. Má không đến ở nhà một đứa nào. Con ruột thì còn con dâu, con gái thì còn con rễ. Má ở đây không đi đâu hết và chết trong. nhà này.
Đó cũng là một trong những lý do mà khi liên lạc được với gia đình, em tui không thể bảo lãnh cha mẹ sang Mỹ.
Má tui chỉ có một thú vui duy nhất là nghe đọc truyện. Từ khi tui đọc được chữ là lúc tui thành người đọc truyện cho má tui và các bà hàng xóm mê truyện. Ban đầu đọc chưa chạy, tui còn đánh vần thì các bà đoán trước rồi chỉnh chữ sai cho tui. Đến khi tui đọc làu làu thì tui được các bà và má tui cưng lắm. Những truyện Phạm Công Cúc Hoa, Tấm Cám, Mài dao dạy vợ, Lục Vân Tiên hay Tam quốc chí diễn nghĩa, Tiết Nhơn Quý chinh Đông, Tiết Đinh San Chinh Tây, Phàn Lê Huê phá vòng vây.vvv là những truyện má tui mê lắm.
Trong số người nghe đọc truyện có bà Hai, Bà đọc chữ được và đã coi , Thế nhưng vẫn đem sách truyện tới nhà bắt tui đọc. Truyên Phạm Công Cúc Hoa của bà đưa ra thiệt là không thể đọc dễ dàng. Bởi bà rất ghét Tào Thị, nên cứ chữ Tào Thị thì bà lấy nhang đâm lủng lỗ như bà trừng trị con mẹ ghẻ hung ác với con chồng. Mỗi lần đọc những đoạn gay cấn đánh nhau hay mưu lược hại nhau thì bà nghiến răng chửi phụ họa. Những đoạn mũi lòng, tình cảm dạt dào thì bà khóc như mưa. Cái khăn vắt vai dùng để chùi cổ trầu ướt nhèm nước mắt.
Nói sao cho hết những chuyện của má tui. Những chuyện bình thường, lặt vặt mà sao với tui nó quý quá đổi. Những kỷ niệm hai mẹ con đi sắn măng trong rừng gặp cọp. Chuyện hai mẹ con đi vớt rong lá hẹ về cho heo ăn, nước chảy siết cuốn tui sắp chết đuối. Chuyện má tui giận ba tui cạo trọc đầu vì câu hát ngây thơ vô tội của tui. Chuyện má tui giận lẫy anh Sáu tui không đụng đủa nồi canh chua anh nấu.
Nhưng câu chuyện những tháng ngày của má tui nơi bệnh viện là hằn sâu trong tôi nhiều nhất.
Năm đó má tui bệnh nặng, tui đang mang thai đứa con thứ nhì sau 9 năm chồng tui đi cải tạo về. Tui ở với gia đình riêng cách nhà ba má tôi vài cây số. Ba má tui ở riêng một nhà , anh Sáu tui cất nhà ở một bên trên mảnh vườn má tôi khai khẩn. Má bệnh nặng mà không hề nói với ai. Bà chỉ nói bị cảm không sao đâu. Anh Sáu tui nhắn tui về :
- Tao thấy má ít ra ngoài, cứ nằm trong phòng. Hỏi má, má nói khó chịu.
Tui vô phòng má. Rờ đầu thấy má tôi hơi sốt. Má nói má không sao đâu con, đừng có lo. Nhưng tui thấy má tui cứ vài phút là tuột xuống giường đi tiểu trong cái bô để sẳn trong phòng. Má đi nhiều lần mà vẫn không tiểu được. Tui đoán má tui bị nhiễm trùng đường tiểu. Tui mua thuốc cho má tui uống.
Hôm sau tui lại về. Ba tui mời một đoàn Phật Tử tới tụng kinh cầu an cho má tui ở nhà trên. Một cô Phật Tử ( có tiếng dữ hơn bà chằn) xuống trấn an má tui
- Bác Sáu , tụi con tụng kinh cho bác. Bác Sáu có đi thì ra đi cho nhẹ nhàng nghen bác.
Em tui (thằng em một cha khác mẹ, mà má tui chăm sóc từ nhỏ) nghiến răng trèo trẹo. Nó nói với tui:
- Bà này tụng kinh chỉ có quỷ nó chứng chớ Phật nào chứng. Má mình như vầy mà nói đi với hổng đi nghe ngứa lỗ tai quá.Tụi mình đem Má đi bệnh viện đi chị.
Thế là chúng tôi đem má đi bệnh viện Bình dân. Ở đây Bác Sĩ nói má tui bị bí tiểu. Họ thông tiểu cho má. Một lương nước tiểu kinh hồn được lấy ra. Má tui nhẹ đi, như hoàn toàn bình phục.
Ít lâu sau, hiện tượng đó lại tái phát. Lên bệnh viện họ nói má tui bị một bướu chận ngay lỗ tiểu cần phải mỗ. Thế nhưng má tui quá yếu, bà chỉ muốn về nhà để chết nên BS bó tay.
Bác sĩ kêu hai anh tui lại để hỏi:
- Bà có gì bất mãn không mà bà chỉ cầu chết? Anh tui nói không.
-Bà có ghét ai nhất không? Không. Anh tui trả lời. Má tui hiền lắm, ai má cũng thương.
-Vậy bà thương ai nhất? Nếu người đó đến khuyên, bà chịu ăn lại sức chúng tôi mới mổ cứu bà được.
-Má tui thương em gái tui nhất. Nhưng nó đang mang thai, không thể lên đây nuôi bệnh.
Thế là tui quyết định nghỉ làm, lên bệnh viện với má tui. Nhà thương chật chội, ba anh em tui thay phiên nhau 2 người một ca để túc trực chăm sóc. Tui mang thai thằng con sau 10 năm nghỉ sanh. Đứa cháu nối dòng gia tộc nên má chồng tui không muốn tui đi. Nhưng chữ hiếu nặng hơn. Tui đến bên má tui vỗ về. Khuyên má tui ăn thì BS mới cho về, tui mới được về. Má thương cháu thì ráng ăn cho con khỏi la lết ở đây mất vệ sinh.
Ngày tui chưa lên, má tui cứ trăn trối chờ chết. Lưỡi bà đã rút lại, nói không thành tiếng. Người như một bộ xương khô. Nhưng thương con má tui bắt đầu ăn lại. sức khỏe phục hồi nhanh chóng.
Thời kỳ sau 75 thiếu thốn, nghèo nàn. Nhà thương dơ bẩn và đầy những tệ đoan xã hội. Mỗi gường bệnh chỉ cách nhau một lối đi nhỏ xíu Chúng tôi mỗi đêm nằm dưới đất trên lối đi đó Khi nằm chỉ ló cái đầu ra, còn chân phải thọc xuống gầm giường cạnh bịch nước tiểu được thông ra của má. . Má thấy con vì mình quá cực khổ nên quyết tâm phải mau bình phục để về nhà.
Tui thương anh Sáu tui lắm. Anh cục mịch, nóng tánh, ít nói nhưng rất thương mẹ. Thường chúng tôi nấu đồ ăn riêng cho má, còn mấy anh em ăn chỉ để sống mà thôi. Mua món gì ngon cho má, tụi tui cũng chỉ dám nói nửa giá tiền. Như vậy má tui mới dám ăn thật tình. Còn không bà chê dở để khỏi mua lần sau tốn tiền.
Có dạo má tui bị biến chứng. Bà run từng cơn, người giật như kinh phong. Chúng tôi đút lót, chạy vạy mới tìm gặp được bác sĩ chủ trị. Ông tới giường , nhìn má tui chỉ một giậy rồi đi ra, không nói một tiếng nào. Anh Sáu tui nhào tới muốn thụi ông BS một đấm vì quá nóng ruột má . Tui kéo anh lại . Anh nói ông BS vô lương tâm. Tui đi tìm y tá hỏi BS nói má tui như thế nào. Y tá cho tui một cái toa, bảo ra ngoài mua chợ đen, vì đây là thuốc ngoại, bệnh viện không có bán. Hai anh tui cầm toa thuốc đi một ngày mới tìm mua được. Quả nhiên, thuốc uống vô má tui dịu lại và bà qua khỏi cơn nguy hiểm.
- Cái ống thông tiểu y tá đặt vào cho má và không hề thay ống mới. Nước tiểu đầy chất dơ đóng lại bít kín lỗ thông. Má tui lại bị bí tiểu trong khi đang điều trị. Gọi y tá cứ phớt lờ. Cuối cùng tui rút ra. Hai anh em loay hoay không biết sao tống ra chất dơ đầy trong ống để đặt lại cho má. Cuối cùng. Thương anh tui lắm. anh dùng miệng để thổi tống chất dơ. Tui tự mình đặt ống thông tiểu cho má. Từ đó cứ vài ngày là tui rút ống ra, làm vệ sinh và đặt lại cho bà ngay trong bệnh viện.
Sau đợt đó má tui về nhà, mấy tháng sau bà lên nhà thương để mỗ và sống thêm 4,5 năm nữa.
Má tui mất vào một sáng mùa xuân. Bà nằm trên giường thiêm thiếp như say ngủ. Tui ngồi bên giường nhìn má tui đi lần vào cõi chết. Thằng út bò loanh quanh bên bà ngoại. Nó không hiểu sao hôm nay bà không ôm hôn nó như mọi khi. Bên ngoài ba tui và các anh đang chuẩn bị mọi thứ.
Tui bồng con xuống. Pha nước ấm với rượu lau khắp người và thay đồ cho má tui. Bộ đồ lụa trắng bà may từ thuở nào mà tui không thấy bà mặc bao giờ. Tui để má tui nằm yên và ngồi một bên cầu nguyện. Má tui ra đi bình an, êm đềm, lặng lẽ như sự chịu đựng câm nín trong suốt cuộc đời bà.
Năm nay thằng bé loanh quanh bên xác ngoại đã 26 tuổi và mới cưới vợ. Tháng 7 Vu lan tui đốt hương nguyện cầu cho má tui mà thương đứt ruột.
Má ơi! con sông nào rồi nước cũng trôi ra biển. Người mẹ nào cũng yêu con và hết lòng hy sinh, bảo vệ con mình. Má đã cho con nhiều thứ trong đó có những kỷ niệm thật tuyệt vời mà con giữ mãi trong lòng cho đến cuối đời.
Con của má sẽ là một bà mẹ hiền, một bà nội, bà ngoại dễ thương của các cháu. Má là bài thơ con đọc hoài không hết, là cuốn sách học làm người con học mãi không xong. Con nhớ mùi thơm của má. Mùi mồ hôi muối mặn nồng và nụ cười móm xọm của má.
Nụ cười từ ái của Đức Phật Quan Thế Âm.
Nguyễn thị Thêm
Gửi ý kiến của bạn
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D196119145.-%3B)