Đêm không ngủ ở Z30D - HUỲNH VĂN THÔI

 Chúng tôi đang ở Phước-Long thì được lệnh chuyển trại, mỗi người lảnh một vắt cơm và một vài hạt muối rang màu ngà ngà, cụ bị xong hành trang của một người cải tạo và được đưa lên những chiếc xe bít bùng. Đoàn xe lăn bánh, anh em chỉ biết chuyển trại nhưng không biết đi đâu, kỳ nầy có vẻ di chuyển xa nên mới sử dụng đến molotova, còn kỳ di chuyển từ Bù-gia-Mập ra LTL14 nối liền Phước-Long và Bù Đăng cùng các tỉnh miền Trung bằng chân. Trại nầy đã có người mới vừa dọn đi nơi khác, có khu thăm nuôi đàng hoàng, việc thăm nuôi được quy định là khi gia đình đến thăm được ở lại với người thân một đêm, sáng ngày hôm sau phải về. Nhưng có lẽ vì thương nhớ chồng nên thay vì lên xe về, mỗi ngày chỉ có một chuyến từ Phước-Bình đi ra và một chuyến ngược lại, khi xe đò đến các bà trốn trong bụi và đợi cho đến chiều các bà trở lại báo với trại là “nhở xe”, thế là các bà lại được ở thêm một đêm nữa. Mỗi ngày đi lao động tôi hay mặc áo thun màu vàng, trong khi anh em mặc toàn là màu đen của vải bao cát, mặc dầu áo của tôi vá chằm vá đụp nhưng màu vàng nó vẫn nổi, tên h/sĩ vệ binh hướng dẫn anh em đi làm đi trước tôi độ 500 mét, thỉnh thoảng hắn quay lại nhìn, một lần hắn quay lại không thấy chiếc áo vàng, hắn đứng lại đợi cho tới lúc hắn thấy tôi bước ra đường hắn mới tiếp tục đi, tôi đợi hắn vừa quay lưng là tôi chạy nhanh vào nhà dân mua nửa lít nước mắm, vậy mà cũng bị bại lộ. Về đến trại hắn bắt tôi đứng lại và muốn bắt mọi người đứng lại để hắn lên lớp và tôi là đối tượng vi phạm kỹ luật, nhưng anh em về lai rai và cũng làm bộ không nghe hắn gọi, cuối cùng chỉ có mình tôi với hắn, hắn bảo tôi vào hội trường và bắt đầu lên lớp, tôi cải lại, nghe ồn ào tên trưởng trại tưởng có xô xát ngoài hội trường nên bước ra. Sau khi nghe đầu đuôi câu chuyện, tên trưởng trại bảo tôi đi về và để nửa lít nước mắm lại, ngày hôm sau tôi nhận lại nước mắm do anh Ân trưởng bếp đem lên. ..

Xe dừng lại đâu khoảng giữa Lái-Thiêu và Thủ-Đức, trời mùa hè xe lại bít bùng làm không khí trong xe ngột ngạt, anh em người thì ngủ gà ngủ gật, người thì nhai nhỏm nhẻm miếng cơm vắt đem theo, tôi cũng lấy cơm ra ăn, quái lạ, sao mà càng nhai càng cảm thấy ngọt thế nầy?. Xe tiếp tục lăn bánh, ra đến QL1 quẹo trái hướng về Biên-Hòa, tôi mừng thầm đây là cơ hội tốt để tôi thông báo cho vợ tôi biết đừng lên Phước-Long thăm nuôi nữa. Nghỉ lại chuyến thăm vừa rồi mà thương vợ con nhiều hơn, bốn mẹ con và đứa cháu lớn gọi bằng cậu, mấy đứa con đứa lớn nhất 9 tuổi và nhỏ nhất 6 tuổi gồng gánh những giỏ quà đi bộ từ bến xe Phước-Bình vào đến Bù-gia Mập và chỉ gặp được chồng độ hơn tiếng đồng hồ bị đuổi về, mẹ con và cháu lại lết bộ ra lại bến xe Phước Bình, đến nơi trời đã tối, mẹ con phải ngủ trên mấy cái sạp để chờ sáng hôm sau mới có xe về lại Biên Hòa. Xe qua khỏi cầu Hang, không hướng về Chợ-Đồn mà hướng về Cầu- Mới, tôi biết xe sẽ qua đường Phạm-phú-Quốc và sẽ chạy ngang ngã ba Dóc-Sỏi, nơi mà rất nhiều bà con biết rõ tôi vì tôi là thổ địa ở đó. Tôi liền lấy bút ra và viết nguệch ngọac vì xe lắc lư “ anh đã chuyển trại, đừng lên Phước Long nữa”, mảnh giấy được bỏ vào phong bì ghi địa chỉ cũng không ngay ngắn. Hồi hộp chờ xe đến Dóc-Sỏi, tôi ló mặt ra để tìm người quen liệng thư xuống, ôi cha! sao mà toàn là người lạ không nà, thế là mưu đồ của tôi thất bại. Khi xe đến Hố-Nai, nhìn qua khe màng tôi thấy một chiếc xe lam đang chạy solo trên đường, tôi liền cầm phong bì thơ khoe khuẩy làm dấu hiệu cho mọi người trên xe thấy, độ chừng có thể là họ đã thấy, tôi buông tay phong bì bay lơ lửng theo gió, không ngờ nó lại bay lọt vào dưới gầm xe molotova đậu bên đường, tâm hồn đang bấn loạn thì thấy chiếc xe lam chạy trờ tới và đậu cách xe molotova độ một khoảng ngắn, người khách ngồi bên phải bác tài bước xuống chạy lại xe molotova và khom người nhặt phong bì, tôi thở phào nhẹ nhỏm. Sau nầy tôi hỏi bà xã rằng “có ai đem thơ đến nhà không?”, bà xã tôi nói “có một ông xe lam đem thơ đến”, xin cám ơn bác tài và người khách tốt bụng.

Đến trại Z30D, tôi được phân công vào đội chăn nuôi lợn cho trại, ở cùng nhà với đội nhà bếp, đội nhà bếp có ông Bon-Nohr là bộ trưởng bộ Sắc tộc trong nội các của Chính phủ VNCH, nhà bên trái có bác Hướng trên 70 tuổi là thân phụ của cố Thiếu Tướng Hiếu, Phó Tư Lệnh Quân Đoàn III, bác là hình ảnh khích lệ cho anh em chúng tôi phải năng tập thể dục để giữ gìn sức khỏe trong chốn lao tù, mỗi buổi sáng và chiều bác đều đi bộ theo điệu diển hành xung quanh nhà và hít đất hoặc kéo xà ngang ở ngưởng cửa. Chiều chiều anh em cầm giấy mực bu quanh bác để bác truyền dạy cách viết tốc ký, có những lúc tâm sự, bác bộc bạch “ thằng Toàn giết con tôi” (tôi chỉ kể lại lời của bác và không ngoài mục đích gì cả, vì sự việc đã xảy ra và mọi người đều biết). Lúc tôi về Z30D, trại còn có đội nữ trên dưới 40 người, trong đó có nữ dân biểu Lý, đơn vị Biên-Hòa và vị chỉ huy trưởng đội Thiên Nga. Nói về đội heo, lúc tôi mới đến chỉ có lẹt đẹt vài con heo nái và một chú heo đực còn nhỏ cho nên mỗi lần có cô nái nào tới lúc chịu đực, trại phải mướn anh chàng nọc ngoài xóm đi xe lam vào, anh chàng khệ nệ tấm thân bồ tượng của mình vào thẳng nơi cần thiết không cần hướng dẫn viên, sau khi xong anh chàng được bồi dưởng hai trứng gà và một chai bia. Sau khi trại ở các nơi do quân đội quản lý được chuyển qua cho công an, nên các Z ngày càng đông. Lúc còn quân đội quản lý, anh em tù viên được cấp trên 3 đồng/tháng, nhưng tên trại phó Z30D giử lại hết và lấy tỉền đó đi mua 14 con heo nái và hai chú heo nọc, mang danh là bồi dưởng cho anh em tù viên, nhưng thật ra trong những ngày lễ, tết hay mừng một công trình nào đó đã hoàn thành, anh em tù viên chỉ nhận được những miếng mở nho nhỏ nổi lều bều trên mặt nước, ngày hôm sau đi lao động, anh nào mà đi chậm tí đều bị quát “hôm qua được bồi dưỡng tí béo thịt nợn, thế mà hôm lay đi không lổi thế à?”. Nói về công trình thì trại có xây một cái đập ngang qua con suối chạy xuyên qua ven trại, xẻ dời đất cho nước chảy qua đường khác, công chuyển đất đá và xây đập do anh em tù viên dưới sự điều động của chàng kỹ sư, tên trại phó muốn nổi danh và được điểm cấp trên nên bất chấp sự can ngăn của vị kỹ sư, cho thông nước qua đập sớm hơn dự định, nên vài ngày sau anh em tắm đã thấy nước rò rỉ một vài nơi dưới chân đập, ngày khánh thành đập, anh em tù viên không được lại gần, chỉ toàn là áo vàng thôi, đầy tiếng reo hò chiến thắng, với vài con heo ăn mừng.

Mười bốn nàng nái, mặc dầu ngày ngày chỉ có rau lang, muối hột và mắm ruốc đầy cát, còn thức ăn dư trên trại làm gì có, thỉnh thoảng thôi, ấy thế mà các nàng cũng mau lớn như thổi, nhờ anh em chúng tôi đi cắt mót rau các nơi về, ngày nào cũng một xe cải tiến đầy, còn ba anh chàng nọc cũng không ngoài tiêu chuẩn trên. Đã đến ngày các nàng hoa nở, các em lồng lộn trong chuồng kêu la inh ỏi, ba chàng ngự lâm phục vụ không xuể, hơn nữa, mỗi lần làm xong nhiệm vụ được giao phó không có gì bồi dưỡng ngoài tiêu chuẩn rau muối và mắm .Có một buổi sáng, chúng tôi đến nơi, chiến trận đã bày la liệt ngoài sân trong chuồng, cửa chuồng bị phá tung, chàng và nàng nằm rải rác các nơi, mặt mày bơ phờ ủ rũ. Có những ngày trại heo được tăng cường một đội nông nghiệp đến để làm đất trồng rau, nếu gặp phải pha cụp lạc, anh em đều ngừng tay cuốc bu quanh chuồng xem một màn sex ngoạn mục, tên vệ binh không có ý kiến gì với anh em vì hắn ta cũng đứng sớ rớ đâu đó.

Tôi là người mà quản giáo Nguyễn Hồ ưu ái nhất, vì hắn ta sợ tôi trốn trại. Mà tội gì trốn, vì có mấy em bên hình sự đi lao động rồi trốn, bọn vệ binh rượt đuổi theo tới chân núi, súng nổ loạn xạ, rất may là các em trốn được nhưng không thoát được trên đường về nhà và hai ngày sau các em được xe đi đón về lại trại. Các em được dàn chào hết sức ưu ái từ cổng đến nhà biệt giam, các vệ binh có dịp thực tập những đòn vỏ đã học. Cứ độ 30 phút, tay Hồ từ trong nhà đi ra nhìn quanh quất khi thấy tôi là hắn đi vô, có những hôm tôi tranh thủ làm xong việc, xuống ven suối để xúc tép và bắt cua, khi đi gần tới rảnh nước rửa chuồng chảy ra, tôi nghe “rào’ một tiếng, hoàn hồn nhìn lại thấy một đàn cá trắng đang bung ra. Tôi liền làm cái vợt bằng vải bao cát, cán dài độ 2m50, len lén vớt một cái, ô hô! vài con văng lên bờ lăn lóc xuống nuớc, vài con nằm trong vợt, thế là ngày nào tôi cũng có chất tươi, nhưng khổ nổi một cái là sao cá lại có mùi thum thủm?.

Đội trưởng đội heo, miệng rộng, đầu soái nên anh em trong đội gọi là Đội Soái, một hôm tôi thấy mặt anh chàng nhăn nhó đau đớn, hỏi ra mới biết anh chàng bị bịnh trỉ ngoại, tôi bảo anh ta hảy lấy lá muồng trâu gói vài hạt muối hột đem hơ nong nóng trên bếp, xong để lên đỉnh đầu cho nó rút trỉ lên, nếu nó rút quá độ thì anh để dưới gan bàn chân cho nó rút xuống trở lại. Sáng hôm sau, vừa gặp mặt anh ta quát “tôi nghe lời anh bây giờ da đầu của tôi bị phỏng.”

Trong đội còn có bác Cát, Tr/úy Cảnh Sát ở Bộ Tư Lênh, bác cũng trên dưới 50, người dong dỏng cao, da trắng, ngoài công việc chính, bác còn có thêm nhiệm vụ là trông coi mấy con vịt xiêm của cán bộ quản giáo, một hôm đàn vịt lội qua bên kia suối, muốn đuổi đàn vịt về bác phải lội qua bên kia suối, nhìn bác tay cầm cây tre dài nhỏ với chùm lá trên ngọn khoe khuẩy đuổi vịt không một mảnh vải trên người làm ai thấy cũng buồn cười.

Hôm nay nhầm ngày Chủ nhật, tôi được phân công cùng bốn bạn khác đi làm, bốn giờ chiều về đến cổng trại thấy vệ binh và quản giáo bu đông ngay cửa, đi qua cổng thấy anh em đang ngồi tập họp ngoài sân và tình hình trông có vẻ hơi căng, nên tôi lặng lẽ vào nhà. Sau khi được biết anh em đang ngồi đợi ban chỉ huy trại nhận thỉnh nguyện thư vì ban sáng khi vệ binh tập họp một đội nông nghiệp ra suối tắm, hầu hết anh em vừa được chuyển trại vào từ Vỉnh-Phú và Tân-Lập. Vệ binh buộc anh em phải xuống nón khi qua cổng trại, anh em phản đối, lời qua tiếng lại, cảm thấy đuối lý và muốn chứng tỏ uy quyền, tên vệ binh liền bắn một phát súng, không ngờ đá văng lên làm bị thương Tr/Tá Bửu, Không quân, thế là toàn thể anh em xuống sân ngồi đòi hỏi trại phải giải quyết theo thỉnh nguyện thơ của anh em. Tôi đã từng nghe những chuyện kể về tinh thần có lập trường vững chắc của anh em ở ngoài Bắc về, nên tôi không thể không ra cùng với anh em. Vừa ra khỏi cửa nhà, tôi là mục tiêu của đám quản giáo, nhất là tay Nguyễn Hồ quản giáo trại chăn nuôi. Trời càng lúc càng tối, anh em bảo nhau về cơm chiều và sẽ trở lại sinh hoạt đêm. Các tay trật tự biến lặn đâu mất, các cửa nhà và cổng giữa khu A và B đều bỏ ngỏ, anh em đi đi lại lại thoải mái thăm viếng bạn bè vì từ lâu ngoài giờ lao động cứ quanh quẩn trong khu vực và đến 7 giờ tối điểm danh xong là cửa đóng then gài, nội bất xuất ngoại bất nhập. Càng về khuya anh em tụ tập thành từng nhóm đờn ca xướng hát, kẻ ngâm thơ, người vịnh phú, tôi nhớ Đ/úy Bội, giáo chức biệt phái ở Ty tiểu học Bình-Dương, có giọng khàn khàn ngâm thơ rất hay, sau mỗi bài anh em đều tán thưởng, sau nầy tôi được ở chung đội với anh Bội, anh đươc phân công đi kiếm củi khô để nấu nước cho anh em, một hôm anh bị bò cạp chích, ngồi ôm ngón tay mặt mày nhăn nhó, một cô gái thường ngày hay lân la các đội để mua giúp những gì anh em gởi, thấy anh chàng Bội như vậy, bèn không nói không rằng đi vào bụi rậm gần đó, một lúc sau cô bước ra đến nắm ngón tay đau của chàng Bội bôi trét trước sự ngở ngàn của tất cả mọi người, nhất là anh chàng Bội, thật là một linh dược của dân gian, chỉ một lúc sau là thấy anh chàng cười toe toét. Trong lúc anh em đang sinh hoạt thì ngoài vòng rào những mũi AK của lực lượng công an cơ hửu và tăng cường từ các nơi về, chỉa thẳng vào các anh em, chờ lệnh. Trời sáng dần, anh em đề nghị tập họp lại hát bản Quốc ca xong tan hàng về lo vệ sinh cá nhân, điểm tâm và chờ lệnh. Một anh bạn bắt giọng, đột nhiên tôi bị á khẩu, ú ớ hát không được vì quá cảm xúc, mấy chục năm qua tôi không có dịp để hát bản Quốc ca.

Tám giờ, anh em tập họp đầy đủ như những ngày đi lao động bình thường, nhưng hôm nay có một việc hệ trọng là anh em tù viên yêu cầu ban chỉ huy trại nhận thỉnh nguyện thư. Một cái bàn được đặt ngay cổng tên trưởng trại đến, sau vài lời phi lộ như con vẹt, hắn tiếp nhận thỉnh nguyện thư và yêu cầu anh em ai về nhà nấy chờ đợi ban chỉ huy trại nghiên cứu. Anh em tan hàng và vừa vào nhà xong các trật tự liền đóng lại, thế là tất cả anh em bị trưởng trại lừa, sau đó quản giáo gọi tên vài người chuyển đội và chuyển nhà. Đội chăn nuôi có một mình tôi rời khỏi đội và nhập vào một trong hai đội gọi là “đội kỹ luật”. Quy định của đội kỹ luật là: không thăm nuôi, không thư từ không được tiếp xúc với các tù viên khác. Ra vào cổng đều được các trật tự ưu ái rất kỹ, nếu ai đó lở nhặt một ít rau bên vệ đường luộc trong lon cũng bị trật tự ác ôn tên Long đổ đi. Tôi ở cùng phòng với Tr/Tá Hải Quân Hạm Trưởng HQ1 Trần văn Tâm, Hải Quân VNCH lúc đó chỉ có 2 chiếc. Anh em Hải Quân đặt biệt danh cho anh Tâm là Tâm Đen, ngày xưa ai mà được thuyên chuyển về tàu của Tâm Đen đều rét, vì rất ư là kỹ luật. Anh Tâm không đi theo diện HO vì lý do riêng. Muối là thức ăn số một của hai anh em tôi, ngày nào mà thấy hủ chao đựng muối còn 1/4 hủ là bắt đầu lo, may nhờ Th/Tá Cửu, pilot trưc thăng, bạn học Ngô Quyền khóa 1, tiếp tế muối và cá khô ở những hộp thơ “chết” trong bụi rậm hay hốc đá. Tôi nghe kể lại, các chị em đội nữ được phân công thu hoạch đậu phọng, trước khi về các nàng khoét một cái lỗ rồi đổ đậu xuống hố xong lấp đất lại và làm dấu đặc biệt để các bạn ở đội khác biết móc lên. Tình “huynh đệ chi binh” quá sâu sắc qua những hành động nầy.

Tôi ở đội kỹ luật một năm rưởi được đưa ra đội nông nghiệp và được thả về nhà, tôi dùng chữ thả rất đúng nghĩa của nó, chúng ta không thể ngộ nhận chữ thả và chữ tha được vì chúng ta có tội với ai đâu mà được tha. Tôi được thả về thiếu 40 ngày là đủ 9 năm, chắc “đêm không ngủ” đáng giá thêm một nhiệm kỳ 3 năm ở tù, tôi nghỉ vậy.

Đứng trên môt góc độ và một tầm nhìn bao quát, qua câu chuyện được kể chắc phải còn nhiều thiếu sót vì sự việc xảy ra mà hầu hết cả trại đều tham dự, nên mong các bạn

 hảy kể tiếp hầu câu chuyện “dêm không ngủ ở Z30D” được thêm phần phong phú. Mong thay.

 Viết xong: May-18-20011

 Hùynh văn Thôi